Trong số những trường hợp nhập cảnh vào Việt Nam gần đây đã có người có hộ chiếu vaccine - tức là đã được tiêm vaccine phòng COVID-19. Theo quy định hiện hành, những trường hợp này vẫn phải cách ly 14 ngày và lấy 2 lần xét nghiệm như bình thường.

 

Cụ thể, ngày 10/3, một bác sĩ Việt kiều đã tiêm đủ 2 mũi vaccine và trên passport (hộ chiếu) của ông có đính kèm thẻ tiêm chủng Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ. Tuy nhiên, khi nhập cảnh tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (thành phố Hồ Chí Minh), bác sĩ này vẫn phải tuân thủ quy định cách ly tập trung đủ 14 ngày của Việt Nam.

 

Đề cập vấn đề này, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho rằng, hiện nước ta chưa có quy định về "hộ chiếu vaccine". Do đó, những người từ nước ngoài về Việt Nam vẫn phải cách ly tập trung 14 ngày theo quy định.

 

"Thế giới đã có thông lệ chứng nhận đi lại cho người đã tiêm đủ vaccine phòng một số bệnh như tả, hạch, sốt vàng... Tuy nhiên, COVID-19 là loại bệnh mới, các vaccine cũng mới phát triển và triển khai tiêm. Do vậy, hiệu quả thực sự của nhiều loại vaccine COVID-19 còn cần thời gian để kiểm chứng, đánh giá", PGS.TS Trần Đắc Phu lý giải.

 

Ông Trần Đắc Phu cho biết thêm, người tiêm vaccine COVID-19 chưa hẳn đã có miễn dịch ngay sau khi tiêm. Dữ liệu về kháng thể chống vi rút tồn tại trong cơ thể con người (sau tiêm) là bao lâu cũng chưa thật rõ ràng.

Một số vaccine mới được đánh giá tác dụng giảm triệu chứng nặng của bệnh, giảm khả năng tử vong, nhưng chưa xác định được chính xác hiệu quả của việc giảm sự lây truyền bệnh.

Bên cạnh đó, cần đề phòng khi vi rút SARS-CoV-2 biến chủng, có thể loại vaccine COVID-19 đã tiêm không còn tác dụng. Chưa kể, cần đề phòng trường hợp có "hộ chiếu vaccine" giả.

 

PGS.TS Trần Đắc Phu cho rằng, hiện nay, muốn có miễn dịch cộng đồng thì phải bao phủ vaccine từ 60-70% dân số. Quan điểm của Chính phủ là toàn dân sẽ được tiêm vaccine COVID-19. Thế nhưng, hiện nay, do phụ thuộc vào số lượng vaccine nên phải ưu tiên cho những đối tượng nguy cơ cao trước.

 

Nhiều người kỳ vọng "hộ chiếu vaccine" là một giải pháp để thế giới sống chung với đại dịch, để mở cửa lại nền du lịch. Tuy nhiên, vấn đề này hiện nay vẫn còn rất nhiều tranh cãi.

 

Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi thận trọng, yêu cầu các nhà chức trách và các nhà điều hành du lịch không đưa ra bằng chứng về việc tiêm chủng như một điều kiện để đi du lịch quốc tế. Lý do vì hiệu quả của vaccine trong việc ngăn ngừa lây truyền chưa rõ ràng và nguồn cung cấp vaccine toàn cầu còn hạn chế.

 

 

Theo PGS. TS Trần Đắc Phu từ trước đến nay, với các bệnh truyền nhiễm, việc có vaccine là biện pháp hiệu quả nhất để phòng chống bệnh.

Trước đây, để phòng chống bệnh truyền nhiễm, các nước cũng đã áp dụng việc chứng nhận việc tiêm vaccine khi đi lại như với dịch tả, dịch hạch, bệnh sốt vàng (chỉ lưu hành ở châu Phi, lây qua muỗi đốt lây cho người ở châu Phi và người khác đến châu Phi)…

Vì thế, mỗi quốc gia căn cứ vào đánh giá rủi ro, lợi ích, hợp tác giữa các bên… để có thể có hình thức áp dụng phù hợp. Có thể kết hợp "hộ chiếu vaccine" với xét nghiệm SARS-CoV-2 âm tính để giảm thời gian cách ly…

Cũng theo chuyên gia tại Việt Nam dù tỷ lệ tiêm vaccine chưa được như nhiều nước nhưng đang áp dụng các biện pháp chống dịch hiệu quả.

 

Vì thế, dù tiêm vaccine vẫn cần áp dụng tốt các biện pháp dự phòng bệnh, cụ thể là áp dụng 5K.

 

Phát biểu tại buổi khởi động chiến dịch tiêm vaccine phòng COVID-19 tại Việt Nam tổ chức cuối tuần trước, GS.TS Nguyễn Thanh Long cũng cho biết hệ thống tiêm chủng của Việt Nam sau này sẽ liên thông với quốc tế, sau này là hộ chiếu vaccine, quản lý toàn bộ bằng QR code.

 

Theo đó người tiêm ngừa vaccine tại Việt Nam sẽ được cấp giấy chứng nhận đã tiêm chủng, đồng thời cập nhật thông tin trên hồ sơ sức khỏe cá nhân điện tử.

 

Để quản lý thông suốt và đồng bộ chiến dịch tiêm chủng, Bộ Y tế sẽ quản lý dữ liệu từng người tiêm trên hệ thống hồ sơ sức khỏe cá nhân. Việt Nam hiện đã hoàn tất hơn 97 triệu hồ sơ.