Nhà lãnh đạo này cũng sẽ ra quyết định kéo dài thời gian tạm dừng thanh toán các khoản vay sinh viên, ngăn chặn trục xuất và tịch thu nhà với những người đang gặp khó khăn trong đại dịch.

Ông Biden cũng lên kế hoạch lập tức quay trở lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và tìm cách gây sức ép để các quốc gia khác giảm lượng khí phát thải. Đây cũng là cam kết được đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Thị trưởng Paris, Anne Hidalgo đã hoan nghênh một sắc lệnh của ông Biden về vấn đề này qua dòng trạng thái đăng trên Twitter ngày 8/11: "Chào mừng nước Mỹ trở lại!”.

Ông Biden sẽ "mạnh tay" xử lý gọn gàng những di sản của người tiền nhiệm trong những ngày đầu nhận chức

Đề xuất trên, cùng với kế hoạch kích thích kinh tế và tiêm chủng COVID-19 trị giá 1.900 tỉ USD, đang đối mặt với các cuộc tranh luận dữ dội tại Quốc hội Mỹ.

Ông Klain cho biết: “Những sắc lệnh hành pháp này sẽ giảm nhẹ gánh nặng cho hàng triệu người Mỹ đang gặp khó khăn trong việc đối mặt với các cuộc khủng hoảng. Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ hành động, không chỉ đảo ngược những tổn thất nặng nề nhất dưới thời chính quyền của ông Trump mà còn để bắt đầu đưa đất nước chúng ta tiến về phía trước”.

Tiếp đó, ông Biden sẽ ký các mệnh lệnh liên quan tới đại dịch Covid-19 nhằm mở cửa lại trường học và các công ty, mở rộng xét nghiệm virus corona, trợ cấp kinh tế cho những người hứng chịu tổn thất kinh tế vì đại dịch.

Theo truyền thống, các Tổng thống mới thường mau chóng ký một loạt sắc lệnh hành pháp khi họ nhậm chức. Ông Trump cũng làm như vậy song nhiều sắc lệnh của ông bị thách thức và thậm chí bị toà án bác bỏ. Tuy nhiên, ông Klain khẳng định, Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ không gặp những vấn đề như vậy.

Trong bài diễn văn chiến thắng của ông Biden vào đêm 7/11 (giờ địa phương), nhiều nhà hoạt động nhận thấy ông đã đề cập cụ thể đến những người chuyển giới, và đây là lần đầu tiên vấn đề này được đưa ra trong bài phát biểu chiến thắng của một ứng cử viên tổng thống Mỹ.

Tuy vậy, trong bối cảnh đảng Dân chủ không nắm quyền kiểm soát tại Thượng viện, ông Joe Biden sẽ phải thực hiện kế hoạch đảo ngược chính sách cũ thông qua các sắc lệnh hành pháp thay vì luật.

Ông Biden và cộng sự sẽ có một tuần đầu bận rộn

Các sắc lệnh hành pháp sẽ phát huy tác dụng trong trường hợp đảng Dân chủ không thực hiện thành công "làn sóng xanh” – chiến thắng và giành quyền kiểm soát ở cả Nhà Trắng và lưỡng viện Quốc hội.

Hiện tại, đảng Cộng hòa vẫn đang giữ ưu thế chiến thắng trong cuộc đua Thượng viện tại bang Alaska và Bắc Carolina, trong khi một chiến thắng tại bang Georgia của phe Dân chủ sẽ trao cho mỗi đảng 50 ghế Thượng nghị sĩ. Lúc này Phó tổng thống đắc cử Kamala Harris sẽ nắm lá phiếu quyết định thế đa số cho đảng Dân chủ tại Thượng viện.

Tuy nhiên, ngay cả khi đảng Dân chủ nắm đa số tại Thượng viện, họ cũng có thể gặp cản trở từ Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, hiện là lãnh đạo phe đa số Thượng viện, người từng làm chệch hướng nhiều sáng kiến thời Tổng thống Obama. Nếu ông McConnell vẫn tiếp tục chiến lược tương tự, ông Biden nhiều khả năng sẽ chứng kiến ít tiến triển với bất cứ chương trình lập pháp nào.

Điều đó có nghĩa là những lời hứa tranh cử như bãi bỏ quyết định cắt giảm thuế của ông Trump vào năm 2017, hay Đạo luật bình đẳng LGBTQ sẽ chưa thể hiện thực hóa, và việc sử dụng các sắc lệnh hành pháp sẽ là con đường hiệu quả và trực tiếp nhất để phe Dân chủ thực hiện một số phần trong chương trình hành động.

Xem thêm: Tổng Thống Trump sẽ có màn chia tay "Nhà Trắng" có "một không hai" trong lịch sử

Nguyễn Dung