Hôm nay, ngày 4/11, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội bước vào ngày thứ 2 tiếp tục chương trình bàn về nội dung sách giáo khoa lớp 1. Trong phiên thảo luận, thành viên Chính phủ sẽ phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

 

Mở đầu phiên thảo luận sáng 4-11 Bà Ngô Thị Minh, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo bày tỏ chia sẻ những lo toan, trăn trở của cử tri và các đại biểu về về sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1 có "sạn".

 

"Những lo toan đó hoàn toàn chính đáng. Việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông là vấn đề lớn và rất khó. Bộ và Hội đồng thẩm định đã tiếp thu ý kiến cử tri, giải trình trước Quốc hội. Việc đổi mới này đang phải chuyển hướng rất mạnh từ truyền thụ kiến thực một chiều cho học sinh sang phát triển năng lực, phẩm chất người học", bà Minh nói.

 

Sách giáo khoa là tài liệu và mỗi môn học có nhiều sách giáo khoa. Việc dạy theo chủ đề sẽ giúp học sinh có nhiều cách nhìn nhận, cách tiếp cận bởi trình độ các em khác nhau. Thời gian qua do ảnh hưởng đại dịch Covid-19 nên việc bồi dưỡng giáo viên, học sinh theo chương trình mới là "áp lực rất lớn". Vì vậy, bà Minh mong đại biểu, cử tri hiểu và có sự đồng thuận.

 

 

 

Theo bà Minh, việc đổi mới chương trình SGK giáo dục phổ thông đang phải chuyển hướng rất mạnh từ truyền thụ kiến thức một chiều cho các em học sinh, thì chúng ta đổi mới sang phát triển năng lực và phẩm chất của người học.

 

Cũng theo ĐB, học tiếng Việt là tiếng mẹ đẻ, bài học đầu đời không thể khiến trẻ sợ học. “Hội đồng thẩm định quốc gia mà lại thẩm định ra một cuốn sách còn nhiều hạt sạn, cho phép giáo viên thay thế các ngữ liệu phù hợp, vậy trình độ của giáo viên còn hơn cả các thành viên Hội đồng có học hàm học vị?”, ĐB nêu câu hỏi. Theo ĐB, SGK là nền tảng xây dựng tri thức, không nên xem là tài liệu thể hiện chương trình giáo dục như cách chúng ta đang làm. “Giá trị một bộ SGK khác hoàn toàn với một sản phẩm hàng hóa thông thường. Nếu chấp nhận các bộ sách như một lốp xe đầy những mảnh chắp vá để tiếp tục vận hành, thì tôi cho đó một thái độ thỏa hiệp rất nguy hại, là sự xem nhẹ giá trị nhân văn; sự trong sáng của tiếng Việt rất cần được truyền dạy một cách thấu hiểu, cẩn trọng, tận tâm và tận tụy đối với từng đứa trẻ vừa bước qua tuổi mầm non”, ĐB Phạm Thị Minh Hiền thẳng thắn nói.

 

Từ đó, ĐB kiến nghị Chính phủ và các bên liên quan cần phải có trách nhiệm trong việc bày tỏ thái độ, quan điểm đúng đắn, đứng về phía quyền lợi của người học, nhất là với trẻ em, đảm bảo rằng các quyền của trẻ em thông qua giảng dạy văn hóa cần phải được bảo vệ và thực thi nghiêm túc. Không trút thêm gánh nặng, áp lực cho đội ngũ giáo viên, bởi chính họ cũng cần được bảo vệ trong sự cố này. Các cơ quan, bộ phận có trách nhiệm cần dũng cảm nhìn thẳng sự thật, cho dừng sử dụng những bộ SGK chất lượng thấp. Cần thiết thì nên lùi thời gian triển khai chương trình giáo dục mới để hoàn thiện chặt chẽ.

 

ĐB cũng đề nghị Chính phủ cần làm rõ trách nhiệm trong sự cố về SGK lớp 1. Đặc biệt, lỗi sai về trách nhiệm cần phải được giải quyết, xử lý thật nghiêm minh ở từng cấp, từng bộ phận. Không thể dừng lại ở việc rút kinh nghiệm, khiến người dân mất niềm tin.

 

Không chỉ ĐB Phạm Thị Minh Hiền, sáng 4-11, tiếp tục có nhiều ĐB quan tâm, phát biểu về vấn đề SGK lớp 1. ĐB Đặng Thị Phương Thảo (Nam Định), ĐB Quách Thế Tản (Hòa Bình), ĐB Bùi Văn Phương (Ninh Bình)… tranh luận về vấn đề này.

 

Cũng phát biểu về vấn đề này, ĐB Ngô Thị Minh (Quảng Ninh), Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng, hơn 20 năm làm ĐBQH chuyên trách, mới sang cơ quan Chính phủ không lâu, rất chia sẻ với lo toan chính đáng của ĐB Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên), Đặng Thị Phương Thảo (Nam Định) và cử tri cả nước.

 

Tuy nhiên, ĐB Ngô Thị Minh cho rằng, lần này chương trình giáo dục phổ thông mới có thay đổi lớn: phải chuyển hướng rất mạnh từ truyền thụ kiến thức một chiều cho học sinh sang phát triển năng lực, phẩm chất người học; chương trình là khung, SGK là tài liệu để dạy, không phải là pháp lệnh, SGK được xây dựng theo các chủ đề để dạy.

 

Cho rằng, việc triển khai SGK lớp 1 mới diễn ra trong bối cảnh có dịch Covid-19, sự chuẩn bị cho cả giáo viên và học sinh đều chịu thiệt thòi so với hoàn cảnh bình thường, ĐB Ngô Thị Minh cho rằng, việc đổi mới chương trình, SGK phổ thông là vấn đề lớn và rất khó. Bộ GD-ĐT và Hội đồng thẩm định đã tiếp thu ý kiến cử tri, giải trình trước Quốc hội. Không phủ nhận những “hạt sạn” vừa qua của SGK lớp 1, nhưng ĐB Ngô Thị Minh cho rằng, sự đổi mới ban đầu sẽ có khó khăn, ngành giáo dục sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh, đồng thời mong có sự chia sẻ của toàn xã hội.

 

Rất nhiều đại biểu cũng như người dân với tư cách là phụ huynh phản ánh về tình trạng sách giáo khoa, với mong muốn có 1 bộ SGK thật tốt. Ông Đam biết, Luật Giáo dục sửa đổi quy định rõ đơn vị chịu trách nhiệm về sách giáo khoa, từ hướng dẫn, quy trình biên soạn, thành lập hội đồng thẩm định đến việc phê duyệt sách. Theo đó, luật quy định Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm về sách giáo khoa. Việc này không thuộc thẩm quyền của Chính phủ, nhưng Chính phủ đặc biệt rất quan tâm. Trong các phiên họp Chính phủ gần đây đều nói về vấn đề sách giáo khoa. Thủ tướng nhắc rất nhiều lần. Phó thủ tướng hai lần họp với Bộ trưởng và Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cùng chuyên gia, hội đồng thẩm định.

 

 

Trước đó vào phiên ngày 3/11 Đại biểu Cao Đình Thưởng (đoàn Phú Thọ) phán ánh về việc nhiều phụ huynh mong Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn bộ sách giáo khoa đạt chuẩn. “Sách giáo khoa được biên soạn như hiện nay dễ dẫn đến nhiều hệ lụy mà chúng ta không lường hết được”, đại biểu Cao Đình Thưởng cảnh báo.

 

Đại biểu Đặng Thị Phương Thảo (Đoàn Nam Định) dẫn chứng câu chuyện dư luận xã hội bức xúc về một số sai sót trong sách giáo khoa (SGK) tiếng Việt lớp 1. Là đại biểu đang công tác trong ngành giáo dục, đại biểu Đặng Thị Phương Thảo cảm thấy rất tiếc về sự cố trên dù Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định, việc phê duyệt sách là đúng quy định, Hội đồng thẩm định quốc gia cho biết đã làm hết sức trách nhiệm, nhóm tác giả biên soạn sách cho biết nội dung đưa vào sách giáo khoa đã được chọn lọc phù hợp.

 

 

 

Tranh luận, đại biểu Bùi Văn Phương (đoàn Ninh Bình) cho rằng, sách giáo khoa mới chỉ áp dụng được trong một thời gian ngắn, và những sai sót này chỉ ở dạng chưa phù hợp, hoàn toàn có thể chỉnh sửa được trong thời gian tới. Theo ông Phương, sự việc chưa nghiêm trọng đến mức phải truy tố, hình sự hóa như đại biểu nêu.

 

Giải trình vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, sách Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều thời gian qua nhận được nhiều góp ý của nhân dân. Qua kiểm tra từ các ý kiến góp ý, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã yêu cầu Hội đồng thẩm định quốc gia, tác giả, nhà xuất bản lắng nghe, tiếp thu và hiện đang chỉnh sửa các ngữ liệu sử dụng chưa phù hợp cho "chuẩn" với trình độ, nhận thức, tâm lý lứa tuổi lớp 1.

 

Không chỉ Sách giáo khoa tiếng Việt 1 bộ Cánh Diều mà các bộ sách khác cũng đang được rà soát lại. Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng cho biết, đổi mới giáo dục cần có lộ trình. Đổi mới SGK cần 5 năm để thực hiện. Năm nay là năm đầu tiên thực hiện đổi mới với 46 cuốn sách giáo khoa lớp 1, số lượng khá lớn, do đó không tránh khỏi sai sót, ngành giáo dục sẽ nghiêm túc lắng nghe để tiếp tục rà soát, hoàn thiện.

 

Xem thêm: Đại biểu Trần Văn Tiến: `Mục tiêu tăng trưởng GDP dự kiến 6% là quá cao`

Nguyễn Dung(t/h)