Xuất khẩu thủy sản Việt Nam đang cho thấy tín hiệu phục hồi sau thời gian chững lại, với kim ngạch tăng hai con số trong 4 tháng đầu năm. Tuy nhiên, phía sau những con số khả quan là loạt rào cản ngày càng dày đặc: từ thuế đối ứng, chống bán phá giá tại Hoa Kỳ, thẻ vàng IUU của EU, đến chi phí đầu vào leo thang và yêu cầu truy xuất nguồn gốc ngày càng khắt khe

Theo Tổng cục Thống kê, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 4 tháng đầu năm 2025 đạt 276,89 tỷ USD. Đáng chú ý, xuất siêu sang Mỹ đạt 37,7 tỷ USD tăng 24,9% so với cùng kỳ năm trước. Theo các chuyên gia, việc tăng tốc xuất khẩu để tận dụng 90 ngày hoãn thuế là một trong những động lực dẫn dắt đà tăng trưởng xuất khẩu trong vài tháng gần đây.

Quý I/2025, ngành thủy sản Việt Nam phục hồi mạnh mẽ với kim ngạch xuất khẩu tăng 26%, đạt 2,45 tỷ USD. Kéo theo đó, các doanh nghiệp cũng đang tất bật chuẩn bị đơn hàng khi thuế đối ứng đang tạm hoãn 90 ngày.

‏Chính sách thuế quan đối ứng từ Mỹ không chỉ tạo ra áp lực tức thời lên cán cân thương mại mà còn đặt doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là khu vực nội địa, trước bài toán sống còn về năng lực cạnh tranh, khả năng thích ứng và sức chống chịu tài chính. ‏

Dù xuất khẩu thủy sản Việt Nam vẫn duy trì đà phục hồi trong 4 tháng đầu năm 2025, nhưng thị trường Hoa Kỳ đã bắt đầu có dấu hiệu chững lại trong tháng 4 do ảnh hưởng từ các chính sách thuế quan đối ứng.

Là các ngành xuất khẩu chủ lực vào thị trường Mỹ, thủy sản, đồ gỗ, dệt may,... Việt Nam đang đối diện trực tiếp với nguy cơ bị áp thuế quan ở mức cao. Đến thời điểm hiện tại, nhiều doanh nghiệp đầu ngành đã nhanh chóng xây dựng các kịch bản ứng phó chi tiết, từ việc phân tích sức chịu đựng của người tiêu dùng Mỹ đến phương án rút khỏi thị trường hoặc mở rộng sang các thị trường thay thế.

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang bước vào giai đoạn căng thẳng chưa từng có, khi hai nền kinh tế hàng đầu thế giới liên tục “ăn miếng trả miếng” bằng những đòn thuế quan dữ dội.

Căn cứ theo hướng dẫn thực thi thuế đối ứng của Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa kỳ, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (Vasep) cho biết, các lô hàng xuất khẩu của Việt Nam rời bến trước ngày 5/4 và đang trên đường vận chuyển đến Hoa Kỳ sẽ được miễn trừ thuế bổ sung 10%.

Theo đại diện Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Việt Nam và Hoa Kỳ có cơ cấu kinh tế và thương mại mang tính bổ trợ lẫn nhau. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của hai nước không trực tiếp cạnh tranh, mà trái lại, góp phần đáp ứng nhu cầu của từng thị trường.

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam khởi sắc trong quý I với mức tăng trưởng mạnh, dẫn đầu là tôm và cá tra. Tuy nhiên, thách thức từ rào cản thương mại, cạnh tranh và biến động thị trường vẫn là thách thức trong năm nay.