Ngày 26/2 vừa qua, Cơ quan Thanh tra, Giám sát Ngân hàng thuộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP HCM đã công bố kết luận thanh tra đối với Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank - Mã: KLB) chi nhánh Đông Sài Gòn. 

Theo kết luận thanh tra, huy động vốn từ tiền gửi tại KienlongBank Đông Sài Gòn ở mức thấp, với tốc độ tăng trưởng tương đối ổn định tại thời điểm cuối các năm 2020,2021,2022. Tuy nhiên đến cuối 2023 thì sụt giảm, do tại thời điểm này KienlongBank Đông Sài Gòn chuẩn bị thay đổi địa điểm trụ sở hoạt động và có thông báo đến khách hàng, do vậy số dư tiền gửi khách hàng giảm sút.

Trong khi đó, dư nợ cho vay ở mức thấp vào cuối năm 2020 và tăng mạnh trong các năm 2021 và 2022 chủ yếu do một khoản vay lớn phát sinh từ một khách hàng. Tính đến ngày 30/11/2023, dư nợ cho vay tiếp tục tăng đột biến, chủ yếu đến từ khoản vay phát sinh thêm của một khách hàng. Kết luận thanh tra đã chỉ ra có sự chênh lệch lớn mất cân đối giữa nguồn vốn huy động và dư nợ cho vay của ngân hàng.

Kết luận thanh tra cũng đồng thời xác định những vi phạm, tồn tại, rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng tại KienlongBank chi nhánh Đông Sài Gòn. Cụ thể những vi phạm như: cấp tín dụng cho các khách hàng không đáp ứng đủ điều kiện vay vốn; thẩm định và quyết định cho vay, xét duyệt cấp bảo lãnh chưa thực sự chặt chẽ và đầy đủ; thực hiện chưa đúng quy định về kiểm tra sử dụng tiền vay; thực hiện phân loại nợ, trích lập dự phòng růi ro không đúng quy định; tồn tại về định giá tài sản bảo đảm, về sửa đổi bổ sung hợp đồng thế chấp. 

Bên cạnh đó, trong hoạt động kinh doanh ngoại hối, chuyển tiền ra nước ngoài, chi nhánh ngân hàng này cũng chưa thu thập đầy đủ hồ sơ, chưa tuân thủ về trạng thái ngoại hối theo quy định nội bộ của KienlongBank. 

Cơ quan thanh tra đã có quyết định xử phạt hành chính đối với KienlongBank Đông Sài Gòn với 2 hành vi vi phạm hành chính phát hiện qua thanh tra là cấp tín dụng cho tổ chức không đủ điều kiện và phân loại tài sản có không đúng quy định của pháp luật.

Về biện pháp xử lý, cơ quan thanh tra kiến nghị ngân hàng này bên cạnh việc tổ chức kiểm điểm, xác định và xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến các vi phạm, tồn tại nêu trên; thì cũng cần kiểm tra, rà soát toàn bộ việc chấp hành các quy định về phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro tại chi nhánh Đông Sài Gòn với các hồ sơ còn dư nợ tại thời diểm 30/11/2023 chưa được thanh tra,... 

Cùng đó, chỉ đạo rà soát toàn hệ thống với những khách hàng có dư nợ cấp tín dụng, có mục đích sử dụng vốn, tài sản đảm bảo và nguồn thu trả nợ liên quan đến các công trình, dự án thành phần thuộc 3 dự án cụ thể. Qua đó đánh giá thực chất về tính pháp lý, khả thi của các phương án vay vốn và sử dụng tiền vốn vay của các khách hàng vay liên quan đến cả 3 dự án này.

Trên cơ sở kết quả rà soát, có biện pháp chỉ đạo, kiểm soát các đơn vị kinh doanh trong hệ thống KienlongBank trong việc quản lý, theo dõi chặt chẽ đối với khoản giải ngân cho đơn vị thụ hưởng. Thu thập đầy đủ chứng từ sử dụng vốn và thực hiện quyền yêu cầu khách hàng báo cáo việc sử dụng vốn vay và chứng minh vốn vay được sử dụng đúng mục đích, xử lý các trường hợp có vi phạm qua rà soát… nhằm đảm bảo kiểm soát rủi ro tín dụng, hiệu quả hoạt động và an toàn vốn cho ngân hàng.

Ngoài ra, kiến nghị ngân hàng cần ban hành quy định nội bộ hướng dẫn chi tiết hoạt động định giá trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ khi nhận làm tài sản bảo đảm dựa trên các căn cứ, cơ sở rõ ràng, khách quan, phù hợp với quy định của pháp luật.  

Cuối cùng, cơ quan thanh tra khuyến nghị Hội sở KienlongBank và KienlongBank Đông Sài Gòn liên quan đến việc thẩm định giá, tái thẩm định giá tài sản đảm bảo; cũng như việc tập trung tín dụng vào một số khách hàng, đặc biệt là các khách hàng có phương án kinh doanh/dự án đầu tư liên quan đến các dự án bất động sản tại các địa bàn mà KienlongBank khó kiểm tra, giám sát sau khi cấp tín dụng.