Thống đốc NHNN lên tiếng về việc điều chỉnh tăng trưởng tín dụng chậm, gây bất cập
Cụ thể là ý kiến về việc quá chú trọng đến kiểm soát lạm phát, là nguyên nhân khiến lãi suất cao, đặc biệt cuối năm 2022, đầu năm 2023, trong bối cảnh khó khăn, việc điều chỉnh tăng trưởng tín dụng chậm, là bất cập.
Theo bà Hồng, ý kiến nêu trên chỉ “nhìn từ từng góc độ riêng lẻ”, còn việc điều hành chính sách tiền tệ từ Ngân hàng Nhà nước là đứng trên cục diện tổng thể của nền kinh tế, bám sát yêu cầu của Quốc hội.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ yêu cầu phải giảm mặt bằng lãi suất, đảm bảo ổn định thị trường tiền tệ ngoại hối, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng. Trong những tháng cuối năm 2022, thế giới tăng lãi suất rất cao, song thời điểm đó xét thấy chúng ta có thể kiểm soát được lạm phát theo mục tiêu Quốc hội giao nên Ngân hàng Nhà nước vẫn giữ nguyên lãi suất điều hành.
Tuy nhiên, đến tháng 10/2022, có sự kiện xảy ra rút tiền hàng loạt tại Ngân hàng SCB. Lúc này Ngân hàng Nhà nước phải tập trung ưu tiên, đảm bảo an toàn hệ thống, ngăn ngừa nguy cơ đổ vỡ như các ngân hàng trên thế giới.
“Lúc đó các tổ chức tín dụng căng thẳng về thanh khoản. Thời điểm đó Ngân hàng Nhà nước chưa điều chỉnh tín dụng, các ngân hàng phải tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu chi trả cho người dân”, Thống đốc NHNN cho hay.
Cũng theo Thống đốc, vào thời điểm tháng 10/2022, tỷ giá tăng rất cao, có lúc tăng đến 10%. Lúc đó, chỉ có một số giải pháp như can thiệp ngoại tệ, tăng lãi suất, làm hạn chế thanh khoản. “Thời điểm đó Ngân hàng Nhà nước đều phải làm cả ba giải pháp này để ổn định tỷ giá”, bà Hồng cho hay.
Về nhận định “lạm phát thấp, lãi suất cao là nghịch lý, thể hiện bất cập trong điều hành chính sách tài khoá, tiền tệ”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc, bởi ý kiến này chỉ nhìn ở góc độ lạm phát và lãi suất. Còn điều hành lãi suất, các công cụ chính sách tiền tệ phải căn cứ vào mục tiêu lạm phát, dự báo xu hướng lạm phát thế giới, trong nước và yêu cầu ổn định tỷ giá, an toàn hệ thống. Những nhiệm vụ này không thể hy sinh nhiệm vụ nào, mà phải đảm bảo hài hoà, linh hoạt trong điều hành. Nếu xu hướng lạm phát bùng lên, thì chính sách tiền tệ có nhiệm vụ phòng ngừa, chuẩn bị xu hướng thắt chặt.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng nhắc lại dự báo cuối năm 2021, Mỹ và một số nước đánh giá lạm phát chỉ tạm thời, chính sách tiền tệ của họ chưa thắt chặt. Nhưng tới năm 2022, lạm phát bùng lên, họ buộc phải thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt nhanh, mạnh, nên tác động tới các nền kinh tế toàn cầu. Tức là, điều hành không thể chủ quan với lạm phát. Như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đều dựa vào chỉ báo lạm phát để quyết định điều chỉnh tăng lãi suất hay không.
Chúng ta phải nhìn về xu hướng phía trước, chứ không phải là chúng ta chỉ nhìn lạm phát thời gian qua thấp, mà chính sách lãi suất, tiền tệ không phải lo lắng" gì, bà Hồng nói.
Theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, lạm phát có xu hướng đảo ngược, từ tháng 7-9 đã tăng lên, và lạm phát cơ bản tăng 4,49% trong 9 tháng đầu năm. Bà Hồng cho rằng, đây cũng là vấn đề cần lưu ý trong điều hành chính sách tiền tệ.
Liên quan tới xứ lỷ ngân hàng yếu kém, theo ý kiến thẩm tra là còn chậm, Thống đốc NHNN nói, đây là việc khó, cần thời gian. Từ đầu nhiệm kỳ Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo xử lý rất quyết liệt. Ngân hàng Nhà nước đã trình xin cấp có thẩm quyền chủ trương cấp có thẩm quyền các ngân hàng yếu kém.
Trong điều kiện bình thường xử lý ngân hàng yếu kém đã khó, trong bối cảnh khó khăn của kinh tế thế giới và trong nước ở giai đoạn nửa nhiệm kỳ, việc cơ cấu lại và xử lý các ngân hàng yếu kém đang trong giai đoạn hoàn tất.