Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức hội thảo "Góp ý dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử".

 

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban pháp chế VCCI cho biết, Bộ Công Thương đang xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử. Đồng thời, lấy ý kiến của các đối tượng chịu tác động để góp ý xây dựng dự thảo này.

 

Nội dung của dự thảo bổ sung một số quy định về cơ chế quản lý hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài; trong đó, bao gồm điều kiện tiếp cận thị trường của nhà đầu tư nước ngoài; đăng ký website bán hàng của thương nhân nước ngoài, của thương nhân nước ngoài bán hàng qua sàn thương mại điện tử Việt Nam...

 

 

ư

 

Ngoài ra, dự thảo nghị định sửa đổi còn quy định việc quản lý hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội; sửa đổi một số quy định về trách nhiệm của sàn thương mại điện tử và sửa đổi trách nhiệm cung cấp thông tin của thương nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử…

 

Trên thực tế, văn bản dự thảo nghị định sửa đổi này sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động của các sàn thương mại điện tử trong nước. Theo đó, các thương nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử; các mạng xã hội; các doanh nghiệp logistics và các tổ chức, doanh nghiệp khác có hoạt động liên quan đến thương mại điện tử cũng đều chịu tác động, ông Tuấn nhấn mạnh.

 

Theo đúng quy định và trình tự xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Công Thương đã phối hợp cùng VCCI và các cơ quan chức năng tiến hành thu nhận các ý kiến đóng góp của doanh nghiệp, các hiệp hội donah nghiệp để góp ý xây dựng dự thảo luật để bảo đảm tính hợp lý, khả thi của văn bản, bảo đảm quyền và lợi ích của doanh nghiệp...

 

Bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, dự thảo nghị định sửa đổi sẽ tập trung vào 4 nhóm chính sách là thu gọn đối tượng thực hiện thủ tục hành chính; minh bạch hóa thông tin hàng hóa và dịch vụ trong thương mại điện tử; quản lý hoạt động thương mại điện tử trên mạng xã hội và quản lý hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài.

 

Mục tiêu của dự thảo nghị định sửa đổi này là nhằm hoàn thiện khuông khổ pháp luật về thương mại điện tử, khắc phục những vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn thi hành Nghị định 52/2013/NĐ-CP. Đồng thời, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, không để thương mại điện tử bị lợi dụng và trở thành phương thức thực hiện các hành vi mua bán, lưu thông hàng hóa vi phạm pháp luật khác.

 

Quan điểm chung của cơ quan soạn thảo khi xây dựng luật là phải thể chế hóa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4; trong đó, thương mại điện tử là một trong những lĩnh vực cần được ưu tiên phát triển.

 

Dự thảo nghị định được xây dựng cần đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất và đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác hiện hành; đồng thời, đảm bảo tính khả thi, phù hợp với các điều kiện thực tế. Tuy nhiên, trên hết vẫn là đảm bảo môi trường kinh doanh canh tranh công bằng, lành mạnh và minh bạch của tất cả các chủ thể tham gia thị trường, bà Việt Anh nhấn mạnh.  

 

Bộ Công Thương đã tổ chức nhiều hội thảo lấy ý kiến đóng góp tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh. Qua đó tiếp nhận được góp ý của 14/22 bộ và cơ quan ngang bộ; ý kiến của 48/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Ngoài ra, còn có ý kiến và quan điểm góp ý của VCCI, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cùng nhiều tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.

 

Góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 52, ông Nguyễn Thanh Hà - Giám đốc điều hành Công ty Luật SBLaw cho rằng: Các điều kiện tiếp cận thị trường được Bộ Công Thương đưa ra trong dự thảo Nghị định đi kèm các quy định mềm, thậm chí tạo ra cơ chế xin-cho mới đang làm tăng rào cản tiếp cận thị trường của các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực thương mại điện tử.

 

 

 

Theo quy định này, cơ quan cấp giấy phép kinh doanh về dịch vụ thương mại điện tử sẽ phải lấy ý kiến của Bộ Công Thương trước khi được cấp phép. Điều này là một quy định liên quan đến cấp giấy phép mới.

 

Bên cạnh đó, theo ông Hà, Điều 36 của Dự thảo quy định rất mập mờ gây khó khăn cho việc vận hành của các doanh nghiệp thương mại điện tử và không biết cơ quan nào sẽ là cơ quan chính chịu trách nhiệm để quản lý các vấn đề về trách nhiệm đối với hàng hóa và dịch vụ bán trên các sàn thương mại. Trách nhiệm của sàn và người bán cần phải được xem xét một cách độc lập với nhau theo các quy định pháp luật hiện hành. Nếu người bán vi phạm quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh thông qua sàn giao dịch TMĐT thì tùy mức độ, hành vi vi phạm mà phải chịu trách nhiệm hình sự, dân sự, hành chính theo quy định pháp luật có liên quan.

 

Một vấn đề khác cũng được chỉ ra đó là việc dự thảo quy định các sàn thương mại điện tử phải "xác minh" danh tính của nhà bán hàng nước ngoài. Đây là một yêu cầu không khả thi. Như ở Singapore, nhà bán hàng nước ngoài chỉ cần cung cấp giấy phép kinh doanh và các tài liệu có liên quan có hiệu lực của nước nguyên xứ cho sàn giao dịch TMĐT được cấp phép để tiến hành hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới cho người tiêu dùng.

 

Điều ấy sẽ kéo theo tâm lý bất an cho nhà đầu tư nước ngoài khi hoạt động ở Việt Nam. Bởi việc chấp nhận đầu tư đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư phê duyệt trên cơ sở tham vấn ý kiến từ Bộ Công Thương. Do đó, nếu phải thêm 1 lần nữa xin lại ý kiến của Bộ Công Thương khi điều chỉnh đăng ký hoặc giấy phép hoạt động có thể kéo theo sự chồng chéo và gây xung đột về chức năng cấp phép đầu tư.

 

Chia sẻ về Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 52, đại diện sàn thương mại điện tử Sendo cho rằng Dự thảo Nghị định giới hạn việc tiếp cận thị trường ở quy định chỉ có các nhà đầu tư nước ngoài thuộc danh sách các công ty công nghệ uy tín toàn cầu trong lĩnh vực thương mại điện tử do Bộ Công Thương công bố định kỳ mới được phép tiếp cận thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam là làm khó cho các sàn thương mại điện tử “nội”.

 

Theo đại diện Sendo, các công ty nội như Sendo, Tiki việc tiếp cận vốn không dễ dàng và cần nguồn vốn từ nhiều nhà đầu tư với các thành phần đa dạng như các quỹ, các doanh nghiệp nước ngoài. Quy định như Dự thảo tạo rào cản cho Sendo làm hạn chế danh sách các nhà đầu tư.

 

Ông Nguyễn Thanh Hưng - Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cho biết: Công nghệ đang ngày càng phát triển rất nhanh chóng. Tuy nhiên, các nghĩa vụ tuân thủ, chi phí để tuân thủ nghị định mà Bộ Công Thương đang xây dựng sẽ tạo gánh nặng rất lớn cho doanh nghiệp.

 

Theo ông Nguyễn Quang Đồng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách phát triển và Truyền thông, dự thảo nghị định đang có nhiều điểm tiếp cận cần xem xét lại. Không nên vì phục vụ sự thuận tiện của cơ quan quản lý mà yêu cầu các sàn phải tạo mục cung cấp thông tin. Bộ Công Thương sẽ tự làm khó mình khi đưa ra những quy định hoàn toàn không khả thi. Nếu quy định thắt chặt các điều kiện thì sẽ rất dễ rơi vào bẫy không khuyến khích được sự phát triển.

 

 

Xem thêm: TMĐT không “đốt tiền”, còn cả một sân chơi rất lớn phục vụ 80 triệu dân đang bỏ ngỏ