Trước thềm chuyển nhà sang HoSE, bức tranh tài chính của Tôn Đông Á ra sao?

Trang Mai 16:31 | 03/12/2025 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Trước khi chính thức chuyển giao dịch cổ phiếu từ UPCoM sang HoSE, Tôn Đông Á (mã: GDA) cho thấy bức tranh tài chính và hoạt động kinh doanh với nhiều điểm sáng, khi chi phí được tiết giảm đáng kể.

Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HoSE) vừa thông báo tiếp nhận hồ sơ đăng ký niêm yết toàn bộ 149 triệu cổ phiếu của Công ty Cổ phần Tôn Đông Á (mã GDA), đánh dấu bước tiến quan trọng trong lộ trình chuyển sàn sau hơn 2 năm giao dịch trên UPCoM.

Theo thông báo từ HoSE, hồ sơ đăng ký niêm yết của Tôn Đông Á đã được tiếp nhận vào ngày 2/12/2025 với tổ chức tư vấn là CTCP Chứng khoán TP HCM (HSC). Động thái này diễn ra không lâu sau khi Đại hội đồng cổ đông thông qua chủ trương chuyển giao dịch cổ phiếu từ thị trường UPCoM sang HoSE vào tháng 10 vừa qua, nhằm hiện thực hóa kế hoạch niêm yết từng bị gián đoạn trong giai đoạn trước đó.

Nhìn lại lịch sử giao dịch, Tôn Đông Á từng tiến hành IPO trong giai đoạn 2021 - 2023 với mục tiêu ban đầu là niêm yết thẳng lên sàn HoSE. Tuy nhiên, do diễn biến không thuận lợi của ngành thép khiến kết quả kinh doanh chịu ảnh hưởng tiêu cực và không đáp ứng đủ các tiêu chí niêm yết vào thời điểm đó, doanh nghiệp đã đưa cổ phiếu lên giao dịch trên hệ thống UPCoM từ tháng 9/2023.

Xét về hoạt động kinh doanh, báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2025 cho thấy Tôn Đông Á ghi nhận doanh thu thuần đạt 3.680 tỷ đồng, giảm 29% so với mức 5.162 tỷ đồng cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế lại ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng 58%, đạt 85 tỷ đồng so với mức 53,7 tỷ đồng của Quý III/2024.

Kết quả này nhờ việc tiết giảm chi phí, đặc biệt là chi phí bán hàng khi giảm từ mức 280 tỷ đồng cùng kỳ xuống chỉ còn gần 67 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu thuần của công ty đạt 11.914 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 235 tỷ đồng, lần lượt giảm 22% và 26,5% so với cùng kỳ năm 2024. So với kế hoạch năm 2025 đề ra là 18.000 tỷ đồng doanh thu và 300 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, Tôn Đông Á đã hoàn thành 66% chỉ tiêu doanh thu và 78% mục tiêu lợi nhuận.

 

Theo phân tích của các công ty chứng khoán, Tôn Đông Á hiện nằm trong nhóm 3 doanh nghiệp có thị phần tôn mạ lớn nhất Việt Nam cùng với Tập đoàn Hoa Sen và Thép Nam Kim. Nhà máy hiện hữu của công ty có tổng công suất 800.000 tấn/năm, bao gồm các dòng sản phẩm chủ lực như tôn kẽm, tôn lạnh và tôn màu phục vụ cho cả thị trường nội địa lẫn xuất khẩu.

Cơ cấu tài chính tại thời điểm 30/9/2025 cho thấy quy mô tổng tài sản của doanh nghiệp đạt 11.558 tỷ đồng. Đáng chú ý, lượng tiền mặt và tiền gửi ngân hàng được duy trì ở mức cao với 3.278 tỷ đồng, chiếm gần 30% tổng tài sản. Nguồn lực tài chính này được định hướng phục vụ cho dự án nhà máy thép lá mạ Phú Mỹ với tổng vốn đầu tư dự kiến 7.000 tỷ đồng. Dự án này có công suất thiết kế 1,2 triệu tấn/năm, dự kiến vận hành thử nghiệm giai đoạn 1 từ năm 2027.

Nợ phải trả của doanh nghiệp ghi nhận mức 7.651 tỷ đồng, trong đó nợ vay chiếm 6.183 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu hiện ở mức gần 1,6 lần. Hàng tồn kho cũng chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tài sản với giá trị 3.801 tỷ đồng tại thời điểm cuối quý III/2025.

Trong phân tích hồi cuối năm 2024 (thời điểm có các thuế đối ứng), Chứng khoán VCBS phân tích, trong giai đoạn 2024-2025 (trước khi đưa nhà máy mới (NMM) vào hoạt động): Với 2 nhà máy hiện có (Sóng Thần và Thủ Dầu Một) và tổng công suất hoạt động đạt 850 nghìn tấn/năm (với 4 dây chuyền sản xuất tôn mạ GI/GL), chuyên gia phân tích cho rằng các nhà máy sẽ hoạt động với gần 100% công suất trong giai đoạn này (tính riêng trong 8 tháng đầu năm 2024, nhà máy đã hoạt động với trên 100% công suất). 

Thị phần nội địa và xuất khẩu trong năm 2025, ước tính lần lượt đạt 16% và 18%, với kỳ vọng GDA vẫn ở vị thế là một trong những công ty lớn nhất trong ngành tôn mạ Việt Nam. Tuy nhiên với kỳ vọng sản lượng tiêu thụ của ngành thép (cụ thể là sản phẩm tôn mạ) sẽ duy trì mức tăng trưởng CAGR giai đoạn 2024-2029 đạt 7%. VDSC cho rằng GDA sẽ tập trung đầu tư và xây dựng NMM (giai đoạn 1 với công suất 300 nghìn tấn/năm) trong năm 2025 và đưa vào hoạt động trong nửa sau năm 2026, qua đó giúp tăng công suất hoạt động lên 1,2 triệu tấn/năm (tăng 35% YoY). 

 Cơ cấu thị trường xuất khẩu của GDA tại các thị trường chính. 

Giai đoạn đưa NMM vào hoạt động, cho đến khi hoạt động ổn định (2026-2029): Trong kịch bản cơ sở, công ty chứng khoán kỳ vọng NMM sẽ đi vào hoạt động trong nửa sau năm 2026 (tương ứng với kế hoạch doanh nghiệp). Trong các quý đầu tiên, sản phẩm sẽ cần thời gian để người mua (nhà thầu xây dựng, đại lý,…) kiểm định chất lượng, vì vậy khả năng hấp thụ sản phẩm tương đối thấp, với 60 nghìn tấn sản phẩm sẽ được hấp thụ trong năm 2026 (hiệu suất hoạt động ~20%). 

Trong các năm sau, với lợi thế từ vị thế GDA trong ngành, và sản phẩm tập trung vào mác thép chất lượng cao (đi kèm với suất đầu tư cao), VDSC kỳ vọng nhà máy sẽ cải thiện hiệu suất hoạt động lên ~100% trong năm 2028, tương ứng với sản lượng NMM giai đoạn 2027-2028 lần lượt đạt 190 nghìn tấn (+217%YoY) và 300 nghìn tấn (+58% YoY). 

Thị trường nội địa, VDSC đánh giá cao vị thế của GDA tại thị trường nội địa, với thị phần trung bình duy trì ở mức 17-18% trong giai đoạn 2019-2023. Cùng đó, giá bán đại lý cao hơn ~2% so với trung bình các doanh nghiệp tôn mạ khác cho thấy độ nhận diện và uy tín thương hiệu Tôn Đông Á. Cùng với kỳ vọng thị trường nội địa sẽ duy trì mức CAGR 2024-2029 đạt 10% (về sản lượng tiêu thụ, và để giảm rủi ro liên quan đến các biện pháp phòng vệ thương mại (tại thị trường xuất khẩu), VDSC cho rằng 60% sản lượng của NMM sẽ tiêu thụ nội địa, tương đương sản lượng nội địa sẽ đạt 126 nghìn tấn và năm 2027 và 203 nghìn tấn (+61%YoY) và năm 2028. Thị phần nội địa của GDA có thể đạt 18% trong giai đoạn 2028-2029, khi NMM đi vào hoạt động ổn định.