Theo báo Wall Street Journal, chiến dịch tranh cử của
ông Trump cho biết họ sẽ yêu cầu kiểm phiếu lại tại bang Wisconsin, nơi Hãng tin AP công bố ông Biden chiến thắng. Mỗi tiểu bang ở Mỹ có các quy tắc và quy định riêng để quản lý việc kiểm phiếu lại.
Luật kiểm phiếu lại của các bang chiến trường ra sao?
Sáng 6/11 (theo giờ Mỹ), thư ký bang Georgia Brad Raffensperger xác nhận, tiểu bang sẽ tiến hành kiểm phiếu lại. Phát biểu tại Atlanta, ông Raffensperger cam kết sẽ đảm bảo minh bạch trong công tác kiểm phiếu.
Quyết định trên được đưa ra khi hai ứng viên tổng thống vẫn đang bám đuổi sát nút tại tiểu bang Georgia với số phiếu chênh lệch chỉ có 1.579, nghiêng về đại diện đảng Dân chủ Joe Biden. Việc kiểm phiếu lại cũng sẽ có ý nghĩa rất lớn đối với quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ của 2 đảng.
Bang Georgia có 16 phiếu đại cử tri, và theo như ông Brad Raffensperger công bố, ông Biden hiện chỉ đang nhiều hơn 1.098 phiếu trong số gần 5 triệu phiếu bầu nhận được, trong khi chỉ còn một số ít phiếu nữa chưa kiểm.
Bang North Carolina
Các chiến dịch tranh cử có thể yêu cầu kiểm lại phiếu nếu tỉ lệ phiếu bầu giữa các ứng cử viên chênh lệch khoảng 0,5 điểm % hoặc ít hơn. Việc kiểm phiếu lại phải được hoàn tất trong vòng khoảng 5 ngày kể từ khi nhận được yêu cầu, dù rằng trên thực tế việc này cũng còn phụ thuộc vào quyết định của ban bầu cử của bang.
Pennsylvania
Một cuộc kiểm phiếu lại tự động sẽ được kích hoạt ở Pennsylvania nếu tỉ lệ thắng cuộc nằm trong khoảng 0,5%. Việc kiểm phiếu lại này sẽ cần được ngoại trưởng bang yêu cầu trước một tuần kể từ thứ Năm, phải bắt đầu trước cuối tháng và phải hoàn thành trong vòng 6 ngày.
Đối với một cuộc kiểm phiếu lại được yêu cầu, ba cử tri trong một quận có thể gửi bản khai tuyên thệ cáo buộc có sai sót trước Chủ Nhật. Yêu cầu phải được thực hiện ở các quận riêng lẻ trong trường hợp có nhiều quận yêu cầu kiểm phiếu lại. Không cần tỉ lệ chênh lệch nào. Các chiến dịch tranh cử cũng có thể yêu cầu kiểm phiếu lại, bất kể mức chênh lệch là bao nhiêu.
Wisconsin
việc kiểm phiếu lại phải được hoàn tất trong vòng 13 ngày kể từ khi chính thức nhận được yêu cầu của một trong hai bên. Yêu cầu kiểm phiếu lại cũng phải được nộp lên trong vòng ba ngày kể từ khi bang đã nhận được đầy đủ số liệu bầu cử từ các địa phương.
Các ứng cử viên có thể yêu cầu kiểm phiếu lại nếu họ thua đối thủ từ 40 phiếu trở xuống nếu tổng số phiếu bầu không quá 4.000. Nếu có hơn 4.000 phiếu bầu, các ứng cử viên có thể yêu cầu kiểm phiếu lại nếu họ kém đối thủ trên dưới 1%.
Arizona
Các chiến dịch tranh cử không thể yêu cầu kiểm lại phiếu. Việc này chỉ có thể tự động kích hoạt trong trường hợp tỉ lệ phiếu bầu chênh lệch giữa hai ứng cử viên là 0,1 điểm % hoặc thấp hơn.
Theo quy chế của tiểu bang, một cuộc kiểm phiếu cũng được kích hoạt, nếu chênh lệch số phiếu bầu là không quá 200 phiếu và tổng số phiếu bầu trên 25.000; hoặc chênh lệch 50 phiếu bầu và tổng số không vượt quá 25.000. Không có thời hạn ấn định cho việc hoàn thành kiểm phiếu lại tự động.
Georgia
Georgia sẽ không tự động kiểm phiếu lại, nhưng các ứng cử viên và quan chức có thể yêu cầu một kiểm lại trong những điều kiện nhất định. Một khoảng cách chênh lệch quá nhỏ từ 0,5 điểm % trở xuống ở bang này sẽ cho phép các ứng cử viên được yêu cầu kiểm lại. Năm nay, thời hạn chót để Georgia chứng nhận kết quả bầu cử là 17-11.
Một quan chức bầu cử hoặc ngoại trưởng Georgia cũng có thể yêu cầu kiểm phiếu lại nếu họ xác định được sự khác biệt hoặc sai sót.
Michigan
Nếu chiếu theo luật của bang, tình huống kiểm phiếu lại ở cuộc bầu cử năm nay sẽ không thể xảy ra. Vì luật của bang định rõ: quá trình kiểm phiếu sẽ chỉ tự động kích hoạt nếu số phiếu chênh lệch giữa các ứng cử viên nhỏ hơn 2.000 phiếu.
Các ứng cử viên có thể yêu cầu kiểm phiếu lại mà không cần yêu cầu về chênh lệch phiếu, miễn là họ đưa ra "các cáo buộc cụ thể" như "gian lận hoặc sai sót trong việc kiểm phiếu" - theo văn phòng bầu cử của bang.
Ngoài ra, nếu cuộc đua vào Thượng viện của bang được xác định bằng 500 phiếu bầu trở xuống hoặc nếu cuộc đua vào Hạ viện được xác định bằng không quá 200, chủ tịch đảng của bang có thể yêu cầu kiểm phiếu lại trong khi tuân thủ các nguyên tắc được mô tả ở trên. Thời hạn để yêu cầu kiểm phiếu lại là không muộn hơn đêm thứ Năm, 48 giờ sau khi hoàn thành việc kiểm phiếu.
Nevada
Nevada sẽ không tự động tiến hành kiểm phiếu lại, nhưng tiểu bang cho phép các ứng cử viên bị đánh bại trong bất kỳ cuộc bầu cử nào được yêu cầu kiểm phiếu lại. Các chiến dịch tranh cử luôn có thể đệ trình yêu cầu kiểm phiếu lại bất chấp số phiếu chênh lệch giữa các ứng cử viên là bao nhiêu. Việc kiểm phiếu lại phải được hoàn thành trong vòng 10 ngày kể từ khi nhận được yêu cầu.
Thời hạn để yêu cầu kiểm phiếu lại là không quá ba ngày làm việc sau khi kết thúc cuộc bỏ phiếu.
Bắc Carolina
Các ứng cử viên ở Bắc Carolina có thể yêu cầu kiểm phiếu lại trong một số trường hợp nhất định. Trong các cuộc đua do hội đồng bầu cử quận điều hành, các ứng cử viên có thể yêu cầu kiểm phiếu lại nếu tỉ lệ chênh lệch nằm trong 1% tổng số phiếu bầu. Yêu cầu phải được thực hiện trước ngày làm việc đầu tiên sau khi bầu cử.
Vì sao kiểm phiếu bầu ở Mỹ năm nay quá lâu?
Ba ngày sau bầu cử, nước Mỹ và thế giới vẫn chưa biết được kết quả cuối cùng. North Carolina vẫn còn chưa kiểm ít nhất 171.000 phiếu bầu. Nevada cũng sẽ kiểm những phiếu được đóng dấu bưu điện trước ngày bầu cử . Tuy nhiên sự chậm trễ này trên thực tế đã được lường trước, thường vì những lý do cụ thể của từng bang.
Do số lượng phiếu bỏ qua thư trong mùa bầu cử này tăng cao kỷ lục, cộng với việc kiểm phiếu sẽ không thể bắt đầu cho đến tận Ngày Bầu cử tại hầu hết các bang, giới chức bầu cử trên khắp nước Mỹ có thể sẽ bị quá tải. Ngoài ra, hạn chót nhận phiếu qua thư cũng có thể được kéo dài qua ngày 3/11 ở một số bang. Tất cả có thể sẽ khiến nước Mỹ chậm trễ hơn khi công bố kết quả cuối cùng.
Trong số các bang chiến địa, thời hạn chót xác nhận kết quả bầu cử là 11/11 ở Pennsylvania, ngày 1/12 với bang Nevada và ở Wisconsin, Texas là ngày 3/12.
Ngày cuối cùng để các bang giải quyết mọi tranh cãi liên quan đến kết quả bầu cử là 8/12, sau đó Cử tri đoàn sẽ tập trung lại ở mỗi bang vào ngày 14/12 để chính thức bỏ phiếu bầu tổng thống và phó tổng thống.
Thông thường, một tháng sau khi bỏ phiếu đại cử tri, Quốc hội Mỹ nhóm họp hai viện để tuyên bố người đắc cử. Nếu một ứng cử viên tổng thống nhận được 270 hoặc nhiều hơn số phiếu đại cử tri tổng thống, Quốc hội sẽ tuyên bố ứng cử viên đó là tổng thống đắc cử, và ứng cử viên Phó tổng thống nhận được 270 hay nhiều hơn số phiếu đại cử tri sẽ được tuyên bố là Phó tổng thống đắc cử.
Xem Thêm: Ông Biden sắp phát biểu trên truyền hình toàn quốc, có thể tuyên bố chính thức thắng cử
Nguyễn Dung(t/h)
