TTCK bùng nổ nhà đầu tư F0 và 4 lời khuyên từ chuyên gia tài chính
Nhiều công ty chứng khoán đang huy động vốn từ chính nguồn tiền của các nhà đầu tư cá nhân, điều này khiến cho TTCK bùng nổ nhà đầu tư F0.
Chiêu" huy động vốn mới
Theo Tạp chí Tài chính, từ chỗ chỉ có các kênh huy động vốn truyền thống là phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, chào bán cổ phiếu cho đối tác chiến lược, huy động trái phiếu… thì nay các công ty chứng khoán đã có thêm một kênh mới là hợp tác với khách hàng để dùng tiền nhàn rỗi bổ sung vốn cho hoạt động kinh doanh.Từ cuối năm 2020, dòng tiền trên thị trường chứng khoán Việt Nam luôn được trì ở mức cao khiến dòng tiền cho vay ký quỹ (margin) của nhiều công ty chứng khoán cũng tăng mạnh, thậm chí có đơn vị đã chạm tới giới hạn.
Trong khi đó, thị trường tiếp tục sôi động trong những tháng đầu năm 2021 và được dự báo còn kéo dài, do đó, nhiều công ty chứng khoán muốn tăng nguồn cho vay margin. Để làm được việc này, các đơn vị cũng đã và đang chuẩn bị nhiều phương án để tăng thêm nguồn vốn cho vay.
TTCK bùng nổ làn sóng từ nhà đầu tư F0
Lâu nay, các công ty chứng khoán thường bổ sung vốn cho hoạt động bằng cách tăng vốn chủ sở hữu, qua đó nâng giới hạn margin được phép cho vay. Vốn chủ sở hữu có thể tăng dựa trên lợi nhuận tích lũy từ kinh doanh, hoặc chào bán cổ phiếu mới để tăng vốn.
Tuy nhiên, lợi nhuận tích lũy không thể tăng nhanh bởi phải phụ thuộc vào kết quả kinh doanh định kỳ, do đó, nhiều công ty chứng khoán có xu hướng chào bán tăng vốn điều lệ.
Theo tài liệu Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2021 của Công ty chứng khoán VNDirect (mã: VND), doanh nghiệp muốn phát hành thêm tối đa hơn 220 triệu cổ phiếu mới cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ thực hiện quyền mua 1:1.
Tương tự, Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC, mã: HCM) cũng lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản về việc phát hành hơn 152,5 triệu cổ phiếu với giá 14.000 đồng/cp cho cổ đông hiện hữu để huy động 2.135 tỷ đồng, trong đó, công ty dự kiến sẽ phân bổ cho hoạt động giao dịch ký quỹ 1.495 tỷ đồng.
Công ty Chứng khoán Đà Nẵng (mã: DSC) cũng mới lên phương án chào bán cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư chiến lược, vốn điều lệ tăng từ 60 tỷ lên 1.000 tỷ đồng. Như vậy, khối lượng phát hành là 94 triệu cổ phiếu, tương ứng tỷ lệ gần 1.567%.
Tại Công ty Chứng khoán SSI (mã: SSI), công ty chuẩn bị phát hành thêm gần 47 triệu cổ phần để thực hiện chuyển đổi 1.150 tỷ đồng trái phiếu thành cổ phiếu theo yêu cầu của trái chủ. Giá chuyển đổi là 24.541 đồng/cp (đã được điều chỉnh theo điều khoản chống pha loãng). Ước tính sau khi thực hiện thành công vốn điều lệ của SSI tăng lên gần 6.500 tỷ đồng.
Còn nhớ, hồi cuối năm 2020, Công ty chứng khoán SSI đã gây bất ngờ khi thông báo về hợp đồng vay vốn tín chấp trị giá 85 triệu USD, tương đương gần 2.000 tỷ đồng với nhóm 9 ngân hàng nước ngoài, đứng đầu là Union Bank of Taiwan (UBOT).
Tương tự, hồi tháng 5/2020, Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) cũng chủ động bổ sung thêm nguồn vốn khi thông báo nhận được khoản vay tín chấp 40 triệu USD.
Thị trường chứng khoán đang chứng kiến sự bùng nổ của lớp nhà đầu tư F0 khi trong năm 2020 đã có gần 394.000 tài khoản chứng khoán được mở mới, tăng gấp đôi so với năm trước.
Diễn biến này tiếp tục được kéo dài trong những tháng đầu năm 2021 khi chỉ trong tháng 1 và tháng 2, thị trường tiếp tục đón nhận hơn 91.700 tài khoản chứng khoán được mở mới, ghi nhận số lượng tài khoản mới mới lớn nhất theo tháng từ trước đến nay.
Sự gia nhập của lớp nhà đầu tư mới cũng kéo theo nhu cầu sử dụng dịch vụ ký quỹ (margin) trên thị trường tăng mạnh. Tính tới cuối năm 2020, dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán vào khoảng 90.000 tỷ đồng (trong đó phần lớn là cho vay margin) và đây cũng là con số kỷ lục từ trước tới nay, tăng thêm khoảng 30.000 tỷ đồng so với cuối quý III/2019 khiến nhiều công ty rơi vào trạng thái “căng cứng” nguồn cho vay.
Như đã nói ở trên, để phục vụ cho nhu cầu margin ngày càng tăng cao, các công ty chứng khoán đã rất chủ động trong việc bổ sung nguồn vốn bằng nhiều hình thức. Tuy nhiên, trước sự thăng hoa của thị trường, chắc chắn lượng nhà đầu tư mới sẽ còn gia tăng hơn nữa, nhóm doanh nghiệp phục vụ thị trường này không thể đi vay hoặc phát hành liên tiếp.
Do vậy, hình thức “hợp tác đầu tư” đang được một số doanh nghiệp như Công ty chứng khoán MB (MBS), VNDirect, Công ty quản lý tài sản Trí Việt… áp dụng.
Với hình thức này, trong khi chưa có nhu cầu phát sinh giao dịch, nhà đầu tư có thể “hợp tác” với công ty chứng khoán để sinh lời mà không cần chuyển tiền ra bên ngoài với mức lãi suất cho kỳ hạn 6 tháng thường từ 7-8,5%/năm, thậm chí đối với khách hàng "VIP" mức lãi suất có thể lên tới 10%/năm, đây là con số hấp dẫn hơn rất nhiều so với lãi suất ngân hàng.
Khi nào có nhu cầu giao dịch chứng khoán, nhà đầu tư có thể nhanh chóng thực hiện giao dịch mà không cần thao tác chuyển tiền từ ngân hàng vào.
Không chỉ có lãi suất cao, các công ty chứng khoán cũng đưa ra nhiều kỳ hạn cho nhà đầu tư dễ dàng tham gia, thậm chí cả kỳ hạn 1 tuần cũng có mức lãi suất tương đối hấp dẫn (từ 2-3%/năm). Trong khi đó, các ngân hàng thường chỉ áp dụng mức lãi suất dưới 0,3%/năm cho kỳ hạn ngắn ngày này.
Với hình thức này, việc huy động tiền đối với các công ty chứng khoán trở nên nhanh chóng, thuận tiện, lãi suất thấp hơn nhiều so với việc đi vay, qua đó giúp cải thiện đáng kể biên lợi nhuận. Tuy nhiên, hình thức này cũng có rủi ro tranh chấp nếu như công ty chứng khoán không đủ năng lực để trả lãi cho nhà đầu tư.
Bắt đầu một chu kỳ mới và 4 lời khuyên nhà đầu tư F0
theleader.vn dự báo: Thị trường chứng khoán Việt Nam từ nay đến cuối năm 2021 được giới chuyên gia dự báo khá lạc quan với xu hướng tăng cả về thanh khoản và điểm số.
Năm 2021, những ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, căng thẳng thương mại và công nghệ, các gói kích thích kinh tế mới của Mỹ… sẽ tiếp tục khiến cho nền kinh tế và thị trường chứng khoán thế giới cũng như Việt Nam biến động và khó đoán hơn.
Tuy nhiên, có nhiều yếu tố tích cực thúc đẩy thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2021 tiếp tục tăng trưởng. Đó là nhận định của các chuyên gia tại hội thảo “Đầu tư chứng khoán - Vượt qua những nỗi đau” diễn ra tại TP.HCM mới đây.
Nhà đầu tư cũng cần tỉnh táo nắm bắt diễn biến thị trường, xu hướng vận động của dòng tiền để có thể điều chỉnh chiến lược
Với kinh nghiệm quan sát thị trường chứng khoán Việt Nam từ năm 2000 đến nay, ông Phạm Uyên Nguyên, Managing Partner của Central Capital cho rằng, năm 2020 là bước quá độ và 2021 là thời điểm bắt đầu một chu kỳ mới của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Theo ông Nguyên, từ giờ đến cuối năm 2021, thị trường vẫn có sự gia tăng và ổn định hơn, nhưng sẽ không biến động mạnh như trước. Điều này được lý giải bởi thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua nhiều biến động lên xuống, bộc lộ rõ các xu hướng tốt/xấu, các loại cổ phiếu cũng đã được sàng lọc và các nhà đầu tư cũng không còn mơ hồ như giai đoạn trước.
Thêm vào đó, yếu tố tâm lý kích thích dòng tiền đổ vào chứng khoán tăng mạnh, số lượng nhà đầu tư nhiều hơn thì thanh khoản sẽ cao hơn và mức độ biến động cũng ít hơn.
Cùng quan điểm với ông Nguyên về sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam, nhưng ông Nguyễn Hải Vân Chung, Giám đốc chi nhánh Công ty Chứng khoán Dầu khí PSI cho rằng, năm 2020 các doanh nghiệp Việt Nam hiện vẫn còn sẵn “lương khô” từ năm 2019.
Tuy nhiên, năm 2021 sẽ là năm chứa đựng nhiều đợt "sóng" của thị trường chứng khoán. Ông Chung cũng lo ngại rủi ro khởi phát lạm phát sẽ ảnh hưởng đến vấn đề lãi suất trong kinh doanh không chỉ ở Mỹ mà còn cả các nước khác, trong đó có Việt Nam.
Theo đánh giá của ông Đinh Quang Nương, Phó Tổng Giám đốc của Central Capital, những tác động từ dịch bệnh và các gói tài chính của các nước can thiệp để hỗ trợ sau hậu dịch sẽ còn ảnh hưởng đến tiến trình thay đổi của thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2021.
Mặc dù vậy, đây vẫn là giai đoạn mới tăng trưởng ổn định của thị trường chứng khoán Việt Nam, vì số lượng nhà đầu tư F0 tham gia vào thị trường có tác động vô cùng lớn, mang nguồn tâm lý mới ảnh hưởng tới chỉ số VNIndex. Do đó, chỉ số VNIndex kỳ vọng sẽ gia tăng và vẫn biến động, mức độ tăng hay giảm còn tùy vào từng ngành và nhóm cổ phiếu cụ thể nhưng sẽ không giảm quá sâu.
Các chuyên gia cũng đưa ra một số khuyến nghị với các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư F0 trong việc lựa chọn cổ phiếu và xác định danh mục để tối ưu hóa lợi nhuận.
Thứ nhất, không nên đầu tư dàn trải mà cần chọn lọc, tập trung vào một vài mã chứng khoán nhất định; chỉ mua cổ phiếu khi thực sự quan sát và hiểu rõ về doanh nghiệp đó để đưa ra quyết định: mua gì, khi nào và giá nào.
Thứ hai, dù theo trường phái đầu tư nào thì nhà đầu tư cũng chỉ nên chơi cổ phiếu tốt mà thôi. Đó là cổ phiếu của doanh nghiệp sở hữu vị thế thị trường và năng lực cốt lõi tốt như chất lượng tài sản, lợi nhuận tăng trưởng…
Cụ thể, biểu hiện đầu tiên của một cổ phiếu tốt đó là cổ phiếu chia cổ tức bằng tiền mặt đều đặn, liên tục trong nhiều năm. Điều đó cho thấy doanh nghiệp thực sự có có tiềm năng phát triển và có biên lợi nhuận ngày càng cao; đồng thời cũng cho thấy hội đồng quản trị/ban điều hành doanh nghiệp có lợi ích cùng chiều với cổ đông.
Biểu hiện thứ hai của cổ phiếu tốt là giao dịch thanh khoản hàng ngày, với khối lượng giao dịch đủ lớn để nhà đầu tư có thể mua/bán.
Thứ ba, phải có nguyên tắc và tính kỷ luật, việc chọn thời điểm mua và bán là rất quan trọng, thành bại được xác định từ lúc mua, bởi giá bán được xác định từ lúc mua chứ không phải tại lúc bán.
Thứ tư, nhà đầu tư cũng cần tỉnh táo nắm bắt diễn biến thị trường, xu hướng vận động của dòng tiền để có thể điều chỉnh chiến lược và mức giá nhằm đạt hiệu quả tối ưu. Trong thời kỳ biến động, nên xem xét trở thành nhà đầu tư ngắn hạn thay vì dài hạn.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo nhà đầu tư nên cẩn trọng đối với các giao dịch ký quỹ hay đòn bẩy phái sinh. Hoạt động ký quỹ là vô cùng nguy hiểm, bởi khi không đủ tập trung và có quá nhiều áp lực, nhà đầu tư sẽ không giữ được tâm lý đủ tốt.
Không có con đường nào làm giàu nhanh chóng nếu chúng ta không có đủ nền tảng kiến thức. Vì vậy, trước khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần chuẩn bị tốt kiến thức, kỹ năng và quan trọng là phải tỉnh táo, kiểm soát được tâm lý của mình. Đừng quên rằng chứng khoán là thị trường thứ cấp có kết quả bằng 0, và tiền chỉ chuyển từ túi người này sang túi người khác mà thôi.
Minh Hoa
Xem thêm: