Sáng 20/9, Chính phủ tổ chức hội nghị trực tuyến với một số địa phương nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp sản xuất tại các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành chủ trì hội nghị.

Tham dự có lãnh đạo một số bộ, ngành, 28 tỉnh, thành phố và các doanh nghiệp, trong đó có những doanh nghiệp đầu tư nước ngoài có số vốn đầu tư lớn, đông công nhân.

7 nhóm vấn đề khó khăn, thách thức

Tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đến nay, có 291 khu công nghiệp đi vào hoạt động. Tỉ lệ lấp đầy đạt khoảng 71%. Trong 8 tháng đầu năm 2021, các khu công nghiệp, khu kinh tế ven biển trên cả nước đã thu hút được khoảng 428 dự án đầu tư mới và 517 dự án tăng vốn đầu tư với số vốn đăng ký mới và tăng thêm đạt khoảng 8,1 tỷ USD. Tổng doanh thu của các doanh nghiệp đạt khoảng 140 tỷ USD, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 100,7 tỷ USD (chiếm 47,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước), đóng góp vào NSNN khoảng 96.500 tỷ đồng; đã tạo việc làm cho gần 4 triệu lao động trực tiếp (bao gồm 456.000 lao động nước ngoài), tăng khoảng 90.000 lao động so với cuối năm 2020.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với Liên minh Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam tiến hành điều tra, khảo sát 500 tập đoàn, doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam để làm rõ các khó khăn, vướng mắc. Qua kết quả khảo sát cho thấy, gần 50% doanh nghiệp bị tác động nghiêm trọng bởi dịch COVID-19, số còn lại bị ảnh hưởng lớn.

Qua phản ánh của các địa phương, doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết có 7 nhóm vấn đề khó khăn, thách thức mà các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp phải đối mặt như chi phí đầu vào, chi phí vận chuyển ngày một tăng cao dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, đội chi phí giá thành sản xuất. Ngoài ra, các doanh nhiệp còn phải chịu các chi phí liên quan đến phòng, chống dịch như: Chi phí xét nghiệm, chi phí đầu tư để đáp ứng các điều kiện về kiểm soát an toàn dịch bệnh, chi phí duy trì hoạt động sản xuất tại chỗ.

Giải đáp kiến nghị của doanh nghiệp

Tại hội nghị đại diện Công ty Nidec Việt Nam nêu kiến nghị, sau khi hoạt động trở lại, bất kỳ trường hợp F0 nào được phát hiện tại dây chuyền sản xuất, chỉ cần cách ly hoặc đóng cửa phần sản xuất liên quan, không phải đóng toàn bộ doanh nghiệp. Sử dụng nhiều lao động ngoại tỉnh, doanh nghiệp mong muốn tạo điều kiện thuận lợi cho lao động di chuyển giữa các địa phương.

Đại diện Samsung Thái Nguyên kiến nghị cho phép công nhân viên đã tiêm 2 mũi vaccine được di chuyển đi làm hằng ngày từ nhà (vùng xanh) tới công ty bằng hệ thống xe buýt do công ty bố trí. Các doanh nghiệp, địa phương kiến nghị xây dựng và triển khai thực hiện các quy định phòng, chống dịch Covid-19 thống nhất trên phạm vi cả nước. Phân bổ và đẩy nhanh việc tiêm đủ liều vaccine cho toàn bộ người lao động để có cơ sở duy trì trạng thái sản xuất bình thường mới. Tiếp tục kéo dài thời gian thực hiện các gói hỗ trợ đã được ban hành và bổ sung, điều chỉnh các chính sách mạnh mẽ hơn trong năm 2021 và 2022.

Các doanh nghiệp kiến nghị xem xét ban hành các phương án, hình thức tổ chức sản xuất khả thi, tiếp tục cắt giảm chi phí đầu vào cho các doanh nghiệp. Tạo thuận lợi tối đa và rút ngắn thời gian thông quan các lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu của các doanh nghiệp trong chịu ảnh hưởng. Rút ngắn thời gian quy trình nhập cảnh cho chuyên gia, người lao động nước ngoài.

Giải đáp những kiến nghị của các doanh nghiệp, Phó Thủ tướng nêu rõ, nếu tổ chức sản xuất trở lại, thì phải tầm soát được dịch, như xét nghiệm hằng tuần. Việc xét nghiệm này, các bộ, ngành, trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp, cần đưa ra hướng dẫn cụ thể. Một khu công nghiệp có tới 20.000 công nhân mà trở thành ổ dịch thì rất nguy hiểm. Tuy nhiên, cũng không cứng nhắc khi có F0 thì đóng cửa nhà máy với hàng nghìn công nhân. F0 ở xưởng nào thì dừng xưởng đó và ngay trong xưởng đó, nếu xác định F0 chỉ liên quan đến một số F1 thì cách ly F1, thậm chí xưởng đó vẫn có thể hoạt động.

Tiếp tục giải đáp thêm các kiến nghị của doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ khẳng định, thủ tục nhập cảnh đối với chuyên gia ngày càng nhanh hơn, linh hoạt, rút gọn thông thoáng hơn, ví dụ như giảm thời gian cách ly từ 14 ngày xuống còn 7 ngày. Chúng ta đã công nhận tạm thời đối với giấy chứng nhận tiêm vaccine của trên 60 quốc gia. Hiện các bộ, ngành đang tính toán mở rộng đối tượng người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam.

Ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải khẳng định, lưu thông hàng hóa hiện không có vướng mắc lớn. Mỗi tuần Bộ giao ban 2 buổi với các địa phương, giao trách nhiệm cho các Sở GTVT nắm chắc tình hình giao thông trên địa bàn để tháo gỡ kịp thời.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, ngày 16/9 vừa qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua một gói về miễn, giảm thuế. Hiện nay, Bộ Tài chính đang gấp rút chuẩn bị dự thảo nghị định hướng dẫn thực hiện gói này để trình Chính phủ.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, trong điều kiện bình thường, Bộ đang dự kiến là phải bảo đảm “5 xanh”, thứ nhất là nhà máy xanh, thứ hai là công nhân, thứ ba là di chuyển, thứ tư là nơi ở công nhân và thứ 5 là y tế tại chỗ của doanh nghiệp.

Từ thời điểm bùng phát dịch Covid -19 từ đầu năm 2020 đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ, ngành, địa phương đã ban hành kịp thời nhiều cơ chế, chính sách và giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Trong đó, đã cắt giảm chi phí, giảm dòng tiền ra và vào của doanh nghiệp; ưu tiên tiêm vắc-xin cho người lao động tại các khu, cụm này.

Đặc biệt, ngày 9/9/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 105/NQ-CP trong đó đã bao gồm các chính sách, giải pháp nhanh, mạnh và kịp thời, mang tính tổng thể, bao quát để tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn của doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Phối hợp chặt chẽ để sớm phục hồi sản xuất kinh doanh

Theo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, việc tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu kinh tế, cụm công nghiệp là vấn đề quan trọng và bức thiết trong thời điểm này. Quan điểm của Chính phủ là vừa phục hồi sản xuất kinh doanh, vừa đảm bảo sức khỏe, tính mạng cho người lao động, người dân.

"Đây là vấn đề rộng, khó, nhất là trong điều kiện dịch đang diễn biến phức tạp. Chính vì vậy, đòi hỏi sự vào cuộc, phối hợp chặt chẽ, trách nhiệm cao của doanh nghiệp, địa phương cho tới các cơ quan Trung ương" Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cũng nêu rõ, phải xác định trung tâm đầu mối để phục hồi là các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp tùy theo tình hình thực tế của từng địa phương, địa bàn để chủ động xây dựng phương án phục hồi sản xuất. Khi có F0 thì không để ổ dịch phát sinh rộng trong doanh nghiệp, khu công nghiệp. Tránh tình trạng khi phát hiện F0 trong 1 xưởng thì dừng hoạt động cả doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, đầu mối trung tâm xử lý các vấn đề này là các địa phương. Các địa phương phải nhanh chóng gặp gỡ, trao đổi, tiếp xúc với các doanh nghiệp để quán triệt, triển khai tinh thần phục hồi sản xuất, hướng dẫn, yêu cầu các doanh nghiệp xây dựng phương án phục hồi sản xuất; thành lập các tổ công tác xuống trực tiếp để hướng dẫn thông qua phương án sản xuất, phương án phòng, chống dịch và giải quyết các vấn đề liên quan cho doanh nghiệp.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế cần có kế hoạch cụ thể phân bổ vaccine về các địa phương có các khu, cụm công nghiệp, hướng dẫn các giải pháp phòng chống dịch, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người lao động. Các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Y tế phối hợp để làm sao ưu tiên vaccine cho người lao động sản xuất công nghiệp.