Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, sáng 4/11, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Dự thảo Luật bổ sung thêm một số khoản thu nhập vào thu nhập khác chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) như: Thu nhập từ chuyển nhượng tên miền Internet quốc gia Việt Nam “.vn”; thu nhập từ chuyển nhượng kết quả giảm pháp thải khí nhà kính, chuyển nhượng tín chỉ các – bon; thu nhập từ chuyển nhượng biển số xe ô tô trúng đấu giá theo quy định của pháp luật; thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số, chuyển nhượng vàng miếng; thu nhập khác do Chính phủ quy định.

Đối với các giao dịch vàng miếng, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng khi trình bày tờ trình của Chính phủ cho biết, theo quy định của pháp luật về kinh doanh vàng và pháp luật về đầu tư thì kinh doanh vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện, chỉ có doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng mới được phép kinh doanh vàng miếng.

Hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng không có giấy phép là hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng. Vì vậy, cá nhân không được phép kinh doanh vàng miếng, việc mua bán vàng miếng của cá nhân mà có thu nhập được xác định là thu nhập khác (không phải thu nhập từ kinh doanh).

Dự thảo Luật đề xuất thu thuế 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vàng miếng để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ và giao Chính phủ quy định cụ thể ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, thời điểm áp dụng và điều chỉnh thuế suất cho phù hợp với lộ trình quản lý thị trường vàng.

Thẩm tra dự án luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi thống nhất việc sửa đổi luật. Trong đó, về mức giảm trừ gia cảnh, kinh nghiệm các nước cho thấy mức giảm trừ gia cảnh trên thực tế không được điều chỉnh một cách quá thường xuyên, liên tục và không phải là những nội dung mang tính cấp bách cần giao Chính phủ quy định để bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời.

Do đó, đề nghị tiếp tục quy định cụ thể mức giảm trừ gia cảnh trong dự thảo luật, đồng thời giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong trường hợp cần thiết, phù hợp với nhu cầu thực tế.

Đối với đề nghị bổ sung quy định thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng vào diện thu nhập chịu thuế, nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc thỏa đáng việc áp thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng để tránh bất cập cho người dân có hoạt động chuyển nhượng vàng không vì mục đích đầu cơ, kinh doanh.

Việc đánh thuế vào khoản tiết kiệm từ vàng của người dân có thể không mang ý nghĩa nhân văn, xã hội và quản lý kinh tế; đồng thời đề nghị Chính phủ cung cấp thông tin về thời điểm dự kiến áp dụng các quy định này.

 Kiến nghị áp thuế 10% với kinh doanh vàng

 Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) vừa gửi công văn lên Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước (NHNN),... đề xuất áp dụng thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo phương pháp khấu trừ đối với hoạt động kinh doanh vàng vật chất.

Về chính sách thuế hiện nay đối với kinh doanh vàng, theo VAFI, vàng miếng được miễn thuế GTGT, còn thuế GTGT đối với kinh doanh vàng nữ trang được xác định trên cơ sở lấy giá bán trừ giá mua nhân với thuế suất 10% (theo bảng giá niêm yết).

“Giả sử doanh nghiệp mua - bán 1 lượng vàng trang sức giá từ 97 đến 100 triệu đồng, chênh lệch giữa giá mua và bán là 3 triệu đồng thì chỉ phải nộp thuế khoảng 300.000 đồng.

Nếu tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thì xuất hóa đơn với giá 110 triệu đồng và tiền thuế phải nộp là 10 triệu đồng. Như vậy, số thuế GTGT thu được chênh nhau 30 lần giữa phương pháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp về thuế GTGT”, hiệp hội phân tích.

Mới đây, Bộ Tài chính có đề nghị bổ sung thêm sắc thuế khi bán vàng miếng thì phải chịu 0,1% trên giá trị chuyển nhượng, chẳng hạn bán 1 cây vàng SJC giá 100 triệu đồng thì người bán nộp thuế 100.000 đồng. VAFI cho rằng, với mức thuế quá thấp này thì không có tác dụng gì trong việc hạn chế dòng tiền khổng lồ đổ vào thị trường vàng.

Trái lại, chính sách thuế như trên đã khuyến khích mạnh mẽ dòng tiền đầu cơ vào thị trường vàng, đầu cơ lướt sóng thoải mái mà phí mất ít, thậm chí tồn tại tình trạng tạo cung cầu giả tạo trong nhiều thời điểm để tạo hiệu ứng cho nhiều người tham gia và tạo cầu khổng lồ cho thị trường vàng.

Theo ước tính của VAFI, dự trữ vàng của nước ta khoảng trên 2.000 tấn, tương đương khoảng 250 tỷ USD theo thời giá hiện nay. Đa phần 2.000 tấn này mua xong và “được để dưới gầm giường”, không trở lại hệ thống ngân hàng thương mại.

Về phương diện vĩ mô, tích lũy vàng nguy hại hơn ngoại tệ mạnh vì khi người ta mua ngoại tệ mạnh thì đa phần lượng ngoại tệ này trở lại hệ thống ngân hàng.

“Trong các năm qua, nếu có chính sách thuế GTGT với vàng như hàng hóa tiêu dùng thì hệ thống ngân hàng có thêm khoảng 100 tỷ USD thay vì mất đi và dùng ngoại tệ này để thanh toán xuất nhập khẩu. Đồng nội tệ cũng mạnh lên rất nhiều vì lượng ngoại tệ này và NHNN có thể dễ dàng bình ổn tỷ giá, hạ mạnh lãi suất huy động.

Chính sách miễn thuế với kinh doanh vàng (kinh doanh vàng miếng là chủ yếu) đã làm tăng mạnh tình trạng vàng hóa nền kinh tế. Chính sách thuế hiện hành cho ngành kinh doanh vàng đang được hưởng ưu đãi nhiều nhất, hơn cả nhiều ngành nghề cần ưu đãi về thuế và cần được khuyến khích đầu tư”, văn bản của VAFI nêu rõ.

VAFI kiến nghị, cần thay đổi chính sách thuế hiện hành. Theo đó, hiệp hội này đề nghị, việc kinh doanh vàng trang sức và vàng miếng phải chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ như các hàng hóa thông thường một cách bình đẳng về nghĩa vụ chịu thuế với thuế suất 10%.

“Nếu so sánh kinh doanh vàng như bất động sản thì việc bán nhà đất theo phương thức khấu trừ thuế GTGT, cá nhân mua nhà phải chịu thuế GTGT 10%, khi bán nhà còn chịu thuế thu nhập cá nhân ở mức 2% theo giá bán nhà. Tóm lại, việc bán vàng miếng, vàng trang sức... (gọi chung là vàng vật chất) từ các cơ sở kinh doanh cần áp thuế 10% trên hóa đơn bán hàng”, VAFI cho hay.