Vì sao kỳ lân VNG không “vội” để IPO?
VNG không cần vốn gấp
VNG là công ty đầu tiên của Việt Nam đạt được vị thế kỳ lân với mức định giá hơn 1 tỷ USD. Công ty từng đạt được Biên bản ghi nhớ (MOU) với Nasdaq năm 2017 để theo đuổi phương án phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), tuy nhiên kế hoạch này sau đó bị bỏ ngỏ. VNG được cho là có kế hoạch huy động 3 tỷ USD trong một thương vụ sáp nhập với một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC).
Trong một cuộc phỏng vấn trên podcast với GGV Nextbillion, ông Lê Hồng Minh, Người sáng lập kiêm Tổng giám đốc của VNG đã tiết lộ thông tin quan trọng về lý do công ty chậm tiến hành IPO.
Trước hết, VNG đang không cần vốn gấp. Theo những gì ông Lê Hồng Minh nói trong cuộc phỏng vấn, VNG luôn sử dụng lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh game để đầu tư vào các mảng kinh doanh mới. VNG tiền thân là Vinagame. Hai tháng sau khi ra mắt trò chơi nhập vai trực tuyến đầu tiên, công ty đã có lãi. VNG hòa vốn và có lãi kể từ năm thứ hai hoạt động.
VNG cũng có sự tham gia của các nhà đầu tư vốn cổ phần tư nhân hàng đầu thế giới. Khoản đầu tư mạo hiểm đầu tiên mà công ty này nhận được là 350.000 USD từ IDG Việt Nam. Sau khi mở rộng sang các lĩnh vực khác ngoài game, công ty đổi tên thành VNG Corporation năm 2008.
Một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asia đã chỉ ra rằng, thành công của Zalo đã giúp VNG thu hút thêm Temasek, GIC và Goldman Sachs cũng như hai quỹ thuộc Tencent, thúc đẩy định giá công ty lên 2 tỷ USD.
Thứ hai, việc mở rộng sang các thị trường khác trên thị trường toàn cầu không phải ưu tiên hàng đầu trong suy nghĩ của CEO VNG. Ông nói với GGV: "Việc mở rộng tự nhiên chỉ đến khi bạn thực sự tập trung vào thị trường địa phương của mình, và bạn biết rằng bạn sẽ cố gắng giành chiến thắng trên nhiều ngành dọc so với một ngành dọc và mở rộng một cách quyết liệt".
VNG được thành lập năm 2004, hiện có vị thế hàng đầu trong lĩnh vực game PC và sở hữu các mảng kinh doanh khác gồm nền tảng nhắn tin – giao tiếp (Zalo), thanh toán (ZaloPay), dịch vụ nghe nhạc trực tuyến. (Zing MP3) và dịch vụ trung tâm dữ liệu đám mây (VNG Cloud), cũng như thương mại điện tử (Tiki)…
Năm 2020, mảng trò chơi góp 79% trên tổng doanh thu của VNG. Kể từ khi được cấp phép trò chơi từ Kingsoft, một công ty phần mềm của Trung Quốc, VNG đã phát triển năng lực của riêng mình và mở rộng kinh doanh trò chơi sang Ấn Độ, Nga, châu Mỹ - Latinh và các nước Đông Nam Á như Myanmar, Singapore, Philippines, Thái Lan, Indonesia và Malaysia… cạnh tranh trực tiếp với Tencent và Garena (thuộc Sea – Singapore). Ông Lê Hồng Minh cho biết, 20% doanh thu game đến từ thị trường nước ngoài.
Cuối cùng, VNG đang không tìm kiếm thương vụ mua bán sáp nhập nào, ít nhất là trong ngắn hạn. Suốt 15 năm qua, VNG chỉ thực hiện hai thương vụ M&A. Khoản đầu tư chiến lược gần đây nhất là vào Got It (nền tảng tặng quà P2P) trị giá 6 triệu USD.
Từ chàng trai nghiệm game tạo nên "đế chế" tỷ đô
Từ một chàng trai nghiệm game, Chủ tịch kiêm CEO Công ty Cổ phần VNG Lê Hồng Minh đã có 1 hành trình đầy những nốt thăng trầm để xây dựng VNG trở thành 1 tập đoàn công nghệ trị giá tỷ đô như hôm nay.
Ông Lê Hồng Minh bắt đầu dẫn thân vào con đường khởi nghiệp khi 26 tuổi, bằng việc mở 1 quán Internet. Có thể nói hành trình khởi nghiệp của ông chủ VNG là những tháng ngày đầy gian truân và vất vả.
Sinh ra vào năm 1977 tại Thủ đô Hà Nội, trong một gia đình cơ bản không có gì quá đặc biệt. Nhưng Chủ tịch VNG là 1 trong 8 nhà sáng lập hàng đầu của ngành công nghệ Đông Nam Á (Giải thưởng được bình chọn bởi Diễn đàn Kinh tế Thế giới về ASEAN năm 2018).
Chính niềm đam mê về game nói riêng và công nghệ nói chung đã giúp ông có động lực để thành lập lên VNG vào năm 2004. Thật khó có thể tưởng tượng được 1 tập đoàn công nghệ tỷ đô hàng đầu Việt Nam lại có xuất phát điểm từ 1 cửa hàng game nhỏ với mô hình cafe internet. Trải qua gần 20 năm phát triển, đến nay VNG được biết tới là 1 tập đoàn công nghệ số 1 của Việt Nam.
Tuy làm về công nghệ nhưng chuyên ngành mà ông Lê Hồng Minh theo học lại là Tài chính ngân hàng. Ông từng là du học sinh tại Úc, trong những năm tháng du học nơi xứ người ông có 1 cuộc sống không mấy khá giả, bởi thường xuyên phải làm thêm tại những cửa hàng tiện lợi để kiếm tiền trang trải cuộc sống. Nhưng chính đó lại là 1 trải nghiệm tuyệt vời để ông tích luỹ kinh nghiệm, có thêm sự trải đời mà những người bạn cùng thời không có.
Sau khi hoàn thành quá trình học tập và trở về nước, ông bắt đầu với công việc đầu tiên là làm nhân viên tài chính ở VinaCapital. Nhưng tình yêu dành cho game và công nghệ không vì thế mà giảm sút. Năm 2003 sau khi dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự World cyber game (một sự kiện thể thao điện tử mang tầm quốc tế điều hành bởi công ty World Cyber Games Inc - Hàn Quốc), ông đã cùng 1 vài người bạn thành lập 1 quán cafe internet nhỏ, vừa để kinh doanh và vừa để thoả mãn sở thích chơi game của mình.
Chỉ 1 năm sau khi thành lập quán game, ông đã bỏ việc tại VinaCapital và cùng 4 người bạn thành lập ra Vinagame tiền thân của VNG hiện tại. Vốn thành lập công ty ban đầu nằm 4,5 tỷ đồng, ông Minh góp 2,62 tỷ đồng, tương đương với 58% cổ phần.
Doanh thu VNG tiếp tục tăng mạnh
Theo báo cáo tài chính hợp nhất soát xét bán niên năm 2021 với doanh thu thuần tăng mạnh từ 2.850 tỷ đồng lên 3.506 tỷ đồng.
Trong cơ cấu nguồn thu, dịch vụ trò chơi trực tuyến (Game online) tiếp tục là nguồn thu chính xấp xỉ 2.789 tỷ đồng, tăng 18% so với cùng kỳ.
Doanh thu dịch vụ quảng cáo trực tuyến tăng 36%, đạt 539 tỷ đồng. Trong khi đó, doanh thu cung cấp dịch vụ giá trị gia tăng trên mạng viễn thông và internet đạt gần 140 tỷ đồng, tăng 75% so với cùng kỳ năm trước.
Trong kỳ, doanh thu hoạt động tài chính giảm nhẹ so với cùng kỳ với 121 tỷ đồng, trong đó 68% là lãi tiền gửi. Ngược lại, chi phí tài chính tăng vọt gấp hơn 4 lần cùng kỳ, lên 12,6 tỷ đồng, toàn bộ là lỗ chênh lệch tỷ giá.
Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp đều "phình to", gấp từ 1,1 – 1,5 lần cùng kỳ năm ngoái. Trong số đó, chi phí quảng cáo của VNG tăng vọt từ 67 tỷ lên 212 tỷ đồng. Như vậy bình quân mỗi tháng VNG chi gần 1,2 tỷ đồng cho quảng cáo.
6 tháng đầu năm, VNG báo lãi trước thuế gần 338 tỷ đồng, giảm gần 14% và lãi sau thuế 152 tỷ đồng, chỉ bằng 59% cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ đạt 369 tỷ đồng, tăng nhẹ so với 6 tháng đầu 2020.
Điểm đáng chú ý, tại thời điểm cuối tháng 6/2021, số dư tiền và các khoản tương đương tiền của VNG đạt 4.953 tỷ đồng, chiếm 60% tổng tài sản.
Hà Lan