Nhu cầu được dự báo sẽ hồi phục ở thị trường Mỹ và Trung Quốc ở nửa cuối năm

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP), kim ngạch xuất khẩu cá tra trong tháng 5 tiếp tục giảm 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, tốc độ giảm kim ngạch xuất khẩu cá tra trong tháng 5 bắt đầu chậm lại so với mức giảm 52% của tháng 4. 

Lũy kế kim ngạch xuất khẩu cá tra 5 tháng đầu năm 2023 đạt 730 triệu USD, giảm 40% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xét về giá trị, sau một giai đoạn giá giảm liên tục, giá cá tra ghi nhận xu hướng ổn định trong 2 tháng đầu năm ở hầu hết các thị trường chính như Mỹ, EU, Trung Quốc. Tới thời điểm tháng 3, giá cá tra tăng nhẹ 6% so với cùng kỳ tháng trước ở thị trường Trung Quốc, tăng đáng kể 20% ở thị trường Mỹ. Sang tháng 4, giá cá tra tiếp tục giảm 1-3% ở các thị trường chủ đạo. 

Tuy nhiên, vẫn còn những dấu hiệu cho sự phục hồi của ngành cá tra vào những tháng tới. Trong phân tích ngày mới công bố, chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, lạm phát tại Mỹ đang dần hạ nhiệt. Điều này có thể kích thích tiêu dùng tại thị trường này. Bên cạnh đó, cuối quý II là kỳ tích trữ kho của các nhà bán lẻ tại Mỹ để phục vụ cho mùa cao điểm lễ hội cuối năm. Đây là những động lực cho giá cá tra tăng tại khu vực Bắc Mỹ.

Còn Trung Quốc, trong tháng 2, thị trường này có hiện tượng thiếu cung cá giống và cá tra nguyên liệu do các doanh nghiệp chế biến tại thị trường này bắt đầu tăng công suất 15 – 30% so với đầu năm. Nhu cầu mua cá tra nguyên liệu chỉ hạ nhiệt nhẹ trong tháng 3 khi cầu phao tại Móng Cái sửa chữa trong 5 ngày khiến hoạt động vận chuyển bị đình trệ. Đến thời điểm 10/3, cầu phao đã được hoàn thiện, do đó, VCBS cho rằng, nhiều khả năng thị trường cá tra sẽ phục hồi tiếp sau tháng 4. Ngoài ra, hiện tượng tắc nghẽn cảng đã được giải tỏa dần từ tháng 1.

Thêm vào đó, nguồn cung tàu và container đang ở trạng thái dư cung nên việc xuất khẩu các mặt hàng thủy sản của Việt Nam sang các nước phương Tây sẽ được thuận lợi hơn trong năm 2023.

Triển vọng nào cho các doanh nghiệp cá tra?

Trong quý I/2023, tổng doanh thu của CTCP Nam Việt (mã: ANV) đạt 1.158 tỷ đồng, giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó doanh thu mảng cá tra đạt 1.123 tỷ, tăng 5,1%. Biên lợi nhuận gộp của mảng cá tra đạt 16%.

Dự phóng kết quả kinh doanh của CTCP Nam Việt (Mã: ANV), VCBS cho rằng, công ty đang duy trì các đơn hàng ổn định, đảm bảo 100% công suất cho đến hết tháng 6. Sau khi có kết quả của đợt rà soát thuế chống bán phá giá lần thứ 19, công ty sẽ lên kế hoạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ mạnh mẽ hơn và bán được sản phẩm chủ đạo của mình với giá gấp đôi so với các thị trường cũ, giúp biên lợi nhuận của doanh nghiệp được cải thiện trong tương lai.

Bên cạnh đó, ANV cũng kỳ vọng giá ở thị trường Trung Quốc sẽ được cải thiện khi nguồn hàng tồn kho cạn dần và tiêu dùng được cải thiện khi nền kinh tế Trung Quốc hồi phục trở lại. VCBS cho biết công ty đã kết nối được 1 tập khách hàng mới ở Trung Quốc, lên kế hoạch tăng trưởng doanh thu 35% tại quốc gia này.

Về mảng Collagen và Gelatin (C&G), sau khi hoàn thành giai đoạn 1 cho nhà máy Amicogen, ANV dự định sẽ tiếp tục triển khai giai đoạn 2 và 3 để nâng công suất từ 780 lên 1.200 và 2.400 tấn/ năm. Do mới bước đầu khai thác mảng C&G nên ANV được kỳ vọng sẽ còn nhiều dư địa để mở rộng biên lợi nhuận cho mảng này. Mảng C&G dự kiến đem về doanh thu và lợi nhuận lần lượt là 85 tỷ và 4,25 tỷ đồng cho ANV trong năm 2023.

Với mảng điện, dù dự án điện mặt trời bị đẩy lùi do vướng mắc chính sách của nhà nước. Tuy nhiên, nếu được chính phủ phê duyệt vào năm 2025, doanh thu mảng điện mặt trời sẽ đạt 628 tỷ đồng (tăng khoảng 436% so với năm 2024) nhờ việc cải thiện được công suất lưới điện.

Nhìn chung, VCBS dự phóng ANV sẽ đạt 3.919 tỷ doanh thu và413 tỷ lợi nhuận sau thế, giảm lần lượt 20% và 39% so với cùng kỳ trong năm nay, sau đó sẽ dần hồi phục trong năm 2024. 

Đối với CTCP Vĩnh Hoàn (Mã: VHC), trước tình hình khó khăn tại các thị trường xuất khẩu chính như Mỹ và Châu Âu, VHC dự kiến dừng tăng giá bán và nâng cao chất lượng sản phẩm để nâng cao khả năng cạnh tranh. Song, công ty vẫn kỳ vọng nhu cầu cá tra sẽ phục hồi từ quý IV khi trữ lượng hàng tồn kho giảm dần, đồng thời nhu cầu nhập khẩu cá sẽ được cải thiện khi các dịp lễ bên phương Tây đến gần.

Trong 5 tháng đầu năm 2023, doanh thu của VHC đạt 954 tỷ đồng, giảm gần 37% so với mức nền cao cùng kỳ năm ngoái nhưng tăng 10% so với tháng 4 trước đó.

Về cơ cấu sản phẩm, doanh thu tiêu thụ các sản phẩm chính đều khởi sắc so với tháng trước như cá tra tăng 14%, sản phẩm hỗn hợp khác tăng 13%, sản phẩm chăm sóc sức khỏe tăng 18%; bánh phồng tôm tăng 14%.

Tuy nhiên, sự sụt giảm ở các thị trường chính vẫn là nguyên nhân lớn nhất “kìm hãm” tốc độ tăng trưởng của VHC trong năm nay. VCBS dự báo doanh thu và lợi nhuận gộp của “nữ hoàng cá tra” trong năm 2023 sẽ đạt lần lượt là 11.498 và 1.255 tỷ đồng, giảm lần lượt 13% và 38% so với cùng kỳ. Trong năm 2022, VHC đã hoàn thành nhà máy Surimi, sản xuất các loại thanh cua ăn liền, với công suất 5.000 tấn/ năm. Dòng sản phẩm này dự kiến sẽ đóng góp cho doanh thu sản phẩm giá trị gia tăng của công ty đạt khoảng 95 tỷ đồng trong năm 2023.

Bên cạnh đó, đơn vị phân tích cho rằng trong năm nay, VHC sẽ mở rộng các phân khúc khác để bù đắp cho mảng cá tra đang bước vào chu kỳ giảm.

Cụ thể, nhà máy Nông sản thực phẩm Thành Ngọc dự kiến sẽ cho ra sản phẩm thương mại trong nửa cuối năm 2023 với doanh thu dự kiến là 350 tỷ đồng và biên lợi nhuận gộp khoảng 15%.

Ngoài ra, công ty cũng đang lên kế hoạch mở rộng dây chuyền sản xuất nhà máy C&G, qua đó dự kiến đem lại mức doanh thu và lợi nhuận cho năm 2024 đạt lần lượt là 835 và 342 tỷ đồng, biên lợi nhuận gấp đôi so với mảng cá tra.

Với mảng gạo, sau khi dự án xí nghiệp Sa Giang 3 hoàn thành, Sa Giang đã tận dụng thương hiệu của mình để nâng cao sản lượng tiêu thụ ở cả thị trường xuất khẩu và nội địa. Ban lãnh đạo VHC đưa ra kế hoạch cho năm 2023 với mức doanh thu tăng 2,5 lần lên 680 tỷ đồng, tăng 153% so với cùng kỳ.