Sáng 11/12, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước về 07 luật đã được thông qua tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV. Đáng chú ý trong số này là Luật Cư trú (sửa đổi) với 7 chương, 38 điều, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2021 với một số điểm thay đổi như sau.

 

Theo Zing.vn, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng (Thứ trưởng Bộ Công an) cho biết luật sửa đổi thay thế việc đăng ký, quản lý thường trú từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang phương thức quản lý hiện đại bằng công nghệ thông tin. Việc này còn nhằm xoá bỏ các thủ tục hành chính còn rườm rà, dễ bị lợi dụng để gây phiền hà cho người dân, bảo đảm tốt hơn nữa việc thực hiện quyền tự do cư trú của công dân.

Cụ thể, theo luật này, việc quản lý sẽ thực hiện bằng cách sử dụng mã số định danh cá nhân để truy cập, cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Thông tin về nơi thường trú của mỗi công dân là trường thông tin dữ liệu số được cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.

 

Thiếu tướng Hùng khẳng định, thay đổi phương thức quản lý giúp công dân không cần mang theo các loại giấy tờ có chứa thông tin cá nhân đã thể hiện trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cũng như không phải sao y chứng thực các loại giấy tờ này khi thực hiện thủ tục hành chính hoặc tham gia giao dịch dân sự.

Để thực hiện các thủ tục, giờ đây công dân chỉ cần mang theo thẻ căn cước công dân hoặc cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng để thực hiện các thủ tục hành chính.

Điểm mới thứ hai là Luật Cư trú sửa đổi đã bỏ toàn bộ các thủ tục về: Cấp đổi, cấp lại sổ hộ khẩu; cấp giấy chuyển hộ khẩu. Luật cũng sửa đổi, bổ sung các thủ tục: Tách sổ hộ khẩu; điều chỉnh những thay đổi trong sổ hộ khẩu; xác nhận việc trước đây đã đăng ký thường trú...

Theo Pháp luật TP.HCM, luật đã bỏ một số nội dung quy định hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến sổ hộ khẩu; đồng thời bổ sung một số hành vi bị nghiêm cấm phù hợp với phương thức quản lý cư trú mới như truy nhập, khai thác, huỷ hoại, làm cản trở, gián đoạn hoạt động, thay đổi, xoá, phát tán, cung cấp trái phép thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú…

Điểm mới thứ ba, luật cũng quy định công dân được lựa chọn, quyết định nơi thường trú, tạm trú của mình phù hợp với quy định của luật này và các luật khác có liên quan. Thông tin cá nhân, hộ gia đình trong cơ sở dữ liệu về cư trú được bảo đảm bí mật, trừ trường hợp cung cấp theo quy định của pháp luật…

Luật sửa đổi quy định công dân đến nơi khác để lao động, học tập... từ 30 ngày trở lên, phải đăng ký tạm trú. Thời hạn đăng ký tạm trú tối đa là 2 năm và có thể gia hạn nhiều lần.

 

Sẽ bãi bỏ thủ tục cấp đổi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú

Thứ trưởng Bộ Công an cho biết do sử dụng phương thức quản lý hiện đại, thời hạn giải quyết đăng ký thường trú cho công dân rút ngắn về cả thủ tục lẫn thời gian. “Nếu như hiện nay, thời gian giải quyết đăng ký thường trú là 15 ngày thì theo luật mới tối đa là 7 ngày”, ông Hùng thông tin.

Trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi tạm trú mới, thời hạn tạm trú của đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người đăng ký về việc này.

Thiếu tướng Lê Quốc Hùng cho biết, theo tính toán, Bộ Công an sẽ triển khai, vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trước 1/7/2021 - thời điểm luật Cư trú 2020 có hiệu lực. “Hiện nay, tất cả lực lượng của Bộ Công an đang tập trung thu thập thông tin về dân cư và nỗ lực, phấn đấu kịp tiến độ trước thời điểm 1/7/2021”, ông Hùng nói.

Sau khi hoàn thành, cơ sở này sẽ được kết nối, chia sẻ với các cơ quan, tổ chức liên quan. Lúc đó, các giấy tờ hiện nay có thể sẽ được thay thế hết và thay vào đó là quản lý bằng điện tử, kỹ thuật số. Thiếu tướng Lê Quốc Hùng cho rằng mọi việc đang đúng tiến độ, không có trở ngại.

 

Điểm mới thứ tư là Luật Cư trú (sửa đổi) là đã bỏ các quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc Trung ương. Theo đó, việc đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là như nhau, không có sự phân biệt và được áp dụng chung, thống nhất trên toàn quốc.

Quy định này nhằm tạo sự bình đẳng trong quản lý cư trú đối với mọi công dân; bảo đảm quyền tự do cư trú của công dân theo quy định của Hiến pháp 2013 và bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của công dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố trực thuộc Trung ương nhưng chưa được đăng ký thường trú mặc dù có chỗ ở hợp pháp.

 

Cụ thể, công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp đó; khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý trong các trường hợp vợ/chồng về ở với chồng/vợ; con đẻ, con nuôi về ở với cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi và ngược lại... thì được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình.