Liên quan đến vấn đề giá xăng dầu tăng cao phức tạp, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) chất vấn Bộ trưởng Hồ Đức Phớc về quan điểm trước các ý kiến cho rằng cần giảm thuế xăng dầu để hỗ trợ người dân.

Trả lời đại biểu Việt Nga, Bộ trưởng Phớc khẳng định giá xăng dầu trong nước hiện nay tăng cao, tuy nhiên nếu so sánh với các nước xung quanh thì giá xăng dầu của Lào vẫn cao hơn Việt Nam 10.000-11.000 đồng/ lít, giá xăng dầu của Thái Lan và Campuchia cũng cao hơn Việt Nam khoảng 2.000-3.000 đồng/ lít.

Về vấn đề giảm thuế hay không, Bộ trưởng Tài chính khẳng định điều này thuộc thẩm quyền của Thường vụ Quốc hội và Quốc hội.

“Về giảm thuế môi trường với mặt hàng xăng dầu, mà hiện mức thuế đối với xăng là 4.000/ lít, chúng tôi đã đề xuất và Thường vụ chấp thuận giảm 2.000 đồng/ lít, như vậy cả nước giảm 24.000 tỷ đồng thu ngân sách. Còn 2.000 đồng/ lít nữa, thì theo quy định, Thường vụ Quốc hội chỉ được phép giảm thêm 1.000 đồng/ lít. Nếu muốn giảm hết 2.000 đồng của thuế môi trường thì điều đó thuộc thẩm quyền của Quốc hội”, Bộ trưởng Phớc cho hay. Còn về các loại thuế khác như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu, thuế VAT, Bộ trưởng Tài chính thông tin rằng giảm thuế hay không cũng là thẩm quyền của Quốc hội.

“Trước mắt chúng tôi sẽ đánh giá tác động và báo cáo với Chính phủ trình lên Thường vụ Quốc hội, trình lên Quốc hội để giảm thuế xăng dầu để hạ giá xăng dầu xuống. Tuy nhiên chúng ta phải thực hiện một chính sách đồng bộ, vì nếu chỉ giảm thuế để giảm giá xăng dầu xuống mà vẫn để buôn lậu xảy ra thì vô hình chung dòng tiền của chúng ta chạy sang nước ngoài, sang Lào, Campuchia, Thái Lan…”, ông Phớc cảnh báo.

Giải pháp thứ hai theo Bộ trưởng Tài chính để hạ nhiệt giá xăng dầu là tìm kiếm đầu mối nhập khẩu, bởi giá không chỉ phụ thuộc vào vấn đề thuế mà còn phụ thuộc vào quan hệ cung - cầu. “Lâu nay chúng ta mua của Singapore, vậy giờ mua ở Singapore rẻ hay Hàn Quốc, Malaysia rẻ hơn, thì chúng ta phải tìm kiếm nguồn cung. Sau này chúng tôi sẽ bàn với Bộ Công thương chủ trì chuyện này để xem thử các công ty đầu mối mua ở đâu”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc thông tin.

Giải pháp thứ ba là đẩy mạnh sản xuất trong nước. Theo ông Hồ Đức Phớc, hiện nay nhu cầu xăng dầu trong nước khoảng 21 triệu tấn/ năm, trong đó sản xuất trong nước đáp ứng khoảng 11 triệu tấn, nhập khẩu là 10 triệu tấn. Trong khi nhà máy Bình Sơn hoạt động công suất 100% rất tốt thì nhà máy Nghi Sơn đạt sản lượng rất thấp, có giai đoạn ngừng sản xuất. Thời gian tới, muốn hạ nhiệt giá xăng dầu và bình ổn thị trường, cần có biện pháp đẩy mạnh sản xuất trong nước lên nữa.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định sẽ tiếp thu ý kiến của đại biểu, đánh giá tác động để tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ, tham mưu cho Thường vụ Quốc hội và Quốc hội. “Trước đây chúng tôi định có văn bản đề nghị Chính phủ để đề nghị Quốc hội ủy quyền cho Thường vụ Quốc hội quyết định thuế xăng dầu linh hoạt, bởi Quốc hội 6 tháng mới họp 1 lần. Tuy nhiên sau khi đối chiếu với Hiến pháp thì chúng tôi thấy các quy định nghĩa vụ thuế là theo quy định pháp luật cho nên chỉ khi được Quốc hội đồng ý thì chúng tôi mới có cơ sở để trình”, ông Phớc nói.

Không đồng tình với trả lời chất vấn của Bộ trưởng Phớc, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn ĐHQH tỉnh Thái Bình) cho rằng đây là nền kinh tế thị trường, nếu can thiệp quá nhiều sẽ dẫn đến thị trường không vận hành phù hợp. Theo đại biểu, nên để giá xăng dầu tăng giảm theo giá thế giới bởi giảm cái này sẽ ảnh hưởng cái khác; nên can thiệp đúng mức chứ không thể theo hướng giá rẻ nhất với các nước xung quanh.

Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng để nghị Bộ trưởng Tài chính rà soát lại các loại thuế phí xem phần nào thuộc trách nhiệm của Quốc hội, phần nào của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và phần nào của Chính phủ. “Ví dụ như biểu thuế xuất nhập khẩu trong công thức giá cơ sở là trách nhiệm của ai? Có phải của Chính phủ không, không phải cái nào cũng của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đâu”, Chủ tịch Vương Đình Huệ nói. 

“Giá theo thị trường nhưng cần có sự quản lý của Nhà nước”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, khẳng định cần nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ người dân khó khăn khi giá xăng dầu tăng cao.