Trong một thời gian dài, Mỹ đã là điểm đến số một cho nguồn vốn đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp, trong khi Trung Quốc đứng ở vị trí thứ hai. Mô hình này đã bị đảo ngược trong thời gian gần đây. Theo báo cáo trên trang web của Tạp chí Phố Wall của Mỹ ngày 27/10, Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển cho biết, trên toàn cầu, quy mô đầu tư mới trung bình hàng tháng trong nửa đầu năm nay đã giảm gần một nửa so với quy mô trung bình hàng tháng của cả năm 2019. Đây là mức giảm nhiều nhất được ghi nhận.

Tuy nhiên, mặc dù đầu tư nước ngoài vào Mỹ và EU lần lượt giảm 61% và 29%, đầu tư vào Trung Quốc chỉ giảm 4%. Theo Hội nghị của Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển, trong giai đoạn này, Trung Quốc đã thu hút được 76 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài, trong khi Mỹ thu hút được 51 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài.

Đặc biệt trong lĩnh vực ô tô, việc đầu tư và xây dựng các phương tiện năng lượng mới lớn nhất thế giới đều tập trung ở Trung Quốc. Một báo cáo do SAFE, một tổ chức bảo vệ môi trường phi lợi nhuận tại Washington cho biết, các hãng xe lớn trên thế giới đang tích cực hưởng ứng xu hướng điện khí hóa trong giao thông vận tải và đã đầu tư rất nhiều tiền vào lĩnh vực này. "Trong 5 đến 10 năm tới, các nhà sản xuất ô tô sẽ đầu tư hơn 300 tỷ USD vào việc phát triển và sản xuất xe điện. Gần một nửa số tiền đầu tư sẽ là ở Trung Quốc", báo cáo cũng tiết lộ rằng có 142 nhà máy đang được xây dựng trên toàn thế giới. Trong số các nhà máy sản xuất pin lithium quy mô lớn, có 107 nhà máy ở Trung Quốc.

Ảnh minh họa.

Từ pin năng lượng đến sản xuất xe, các dây chuyền chủ chốt trong toàn bộ chuỗi ngành công nghiệp ô tô năng lượng mới của Trung Quốc đang phát triển nhanh chóng. Trung Quốc đã hình thành một nơi tập hợp các phương tiện năng lượng mới, cho phép xuất hiện các xu hướng vốn mới.

Theo người phát ngôn của Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc Huang Libin, sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô năng lượng mới ở Trung Quốc đã đạt được các chỉ tiêu "một dẫn đầu, ba đột phá".

Một dẫn đầu có nghĩa là sự phát triển của ngành đã chuyển từ thời kỳ bắt đầu sang thời kỳ phát triển, trở thành động lực quan trọng dẫn dắt sự chuyển đổi của ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. 

Ba đột phá là: Đột phá thị trường, đứng đầu thế giới về lượng giao dịch trong 5 năm liên tiếp, với doanh số cộng dồn hơn 4,8 triệu xe, chiếm hơn một nửa thế giới. Đột phá về công nghệ, hiệu quả giao tiếp giữa thượng nguồn và hạ nguồn của chuỗi công nghiệp, pin, động cơ, các đổi mới trong lĩnh vực chính như điều khiển điện tử đang hoạt động tích cực, có hiệu quả và trình độ công nghệ pin năng lượng đi đầu thế giới. Đột phá về sản phẩm, chất lượng cung cấp sản phẩm tiếp tục để cải thiện, các mẫu xe sản xuất hàng loạt có phạm vi lái hơn 500 km ngày càng nhận được sự công nhận của người tiêu dùng. Yutong Bus, SAIC Motor MG và các sản phẩm khác đã được xuất khẩu theo lô. BYD, Geely và các công ty khác đã lọt vào top 10 công ty có doanh số bán xe năng lượng mới cao trên toàn cầu năm 2019.

Trên thực tế, các ông lớn ô tô trên thế giới đầu tư vào Trung Quốc đều đã nếm trái ngọt. Hơn một phần ba doanh số của Audi, Mercedes-Benz, BMW và Porsche đến từ Trung Quốc và cứ hai chiếc xe bán ra của Volkswagen thì có một chiếc là ở Trung Quốc. Đến năm 2019, Toyota đã thành lập 9 công ty 100% vốn, 15 công ty liên doanh và mạng lưới gần 900 đại lý liên doanh tại Trung Quốc. Theo số liệu của Hiệp hội Công nghiệp Phụ tùng Ô tô Nhật Bản, trong năm 2019, Toyota, Honda, Nissan, Mazda, Mitsubishi, 5 công ty xe hơi và các nhà cung cấp cấp một của Nhật Bản, có thu nhập hoạt động ước tính gần 900 tỷ nhân dân tệ tại Trung Quốc.

Hài lòng nhất có lẽ là Tesla, siêu nhà máy của hãng tại Thượng Hải từng là khoản đầu tư lớn nhất vào ngành công nghiệp ô tô tại Trung Quốc. Với sự trỗi dậy của ngành công nghiệp ô tô năng lượng mới của Trung Quốc, năng lực sản xuất của hãng này đã mở rộng nhanh chóng và trở thành công ty ô tô lớn nhất thế giới theo giá trị thị trường. Hiện tại, Model 3 do siêu nhà máy Thượng Hải của Tesla sản xuất đã được xuất khẩu sang thị trường châu Âu, thị trường được biết đến với những yêu cầu khắt khe, điều này một lần nữa cho thấy chuỗi công nghiệp xe năng lượng mới và trình độ sản xuất toàn diện của Trung Quốc đã sở hữu khả năng cạnh tranh quốc tế siêu việt.

Chính vì nhìn thấy tiềm năng to lớn của ngành công nghiệp ô tô năng lượng mới của Trung Quốc nên các ông lớn ô tô quốc tế cũng đã tăng cường đầu tư vào lĩnh vực này. Vào ngày 27/10 năm ngoái, một siêu nhà máy khác đã được hoàn thành và đi vào sản xuất tại Thượng Hải. Đây là dự án do SAIC Volkswagen xây dựng để sản xuất xe điện với vốn đầu tư 17 tỷ nhân dân tệ, cao hơn 1 tỷ nhân dân tệ so với giai đoạn đầu của nhà máy Tesla tại Thượng Hải.

Song Gang, giám đốc sản xuất và vận hành của Siêu nhà máy Tesla tại Thượng Hải, cũng cho biết gần đây Tesla sẽ tiếp tục mở rộng đầu tư tại Trung Quốc và phấn đấu tăng gấp đôi mức phát triển kinh doanh trong năm, cụ thể là tăng gấp đôi năng lực sản xuất, mạng lưới bán hàng và dịch vụ, xây dựng đã tăng gấp đôi, cơ sở hạ tầng thu phí tăng gấp đôi và số lượng nhân viên ở Trung Quốc cũng tăng gấp đôi.

Điều đáng chú ý là một nguyên nhân quan trọng khác dẫn đến sự thay đổi lộ trình đầu tư của các đại gia ô tô quốc tế là Trung Quốc đã trở thành “nơi trú ẩn an toàn” cho ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Trong thời kỳ đại dịch, Trung Quốc đã trở thành quốc gia có khả năng sản xuất đảm bảo nhất. Các đại gia ô tô quốc tế cũng lần lượt chuyển công suất sản xuất sang Trung Quốc.

Vào ngày 22/10 năm ngoái, Renault cho biết họ sẽ sản xuất mẫu xe điện K-ZE tại một nhà máy liên doanh ở Shiyan, Hồ Bắc và xuất khẩu sang châu Âu. BMW cũng cho biết họ đang chuẩn bị xuất khẩu mẫu iX3 chạy điện được sản xuất tại nhà máy liên doanh ở Thẩm Dương, Liêu Ninh, mẫu xe này sẽ được xuất sang châu Âu. Daimler đã chuyển việc sản xuất thương hiệu Smart của mình cho Hàng Châu, Chiết Giang.

Theo ông Zong Changqing, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Thương mại, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã chuyển từ trạng thái chờ đợi, theo dõi khi bắt đầu có dịch sang việc tăng vốn với hàng loạt dự án lớn. Cụ thể là BMW, Daimler, Toyota, LG đều đã tăng vốn và mở rộng sản xuất tại Trung Quốc.

Các chuyên gia trong ngành chỉ ra rằng, khác với những khoản đầu tư thuần túy về vốn và công nghệ trước đây, sự thay đổi trong lộ trình đầu tư của các ông lớn ô tô quốc tế nằm ở việc họ đầu tư vào Trung Quốc với hướng đi đa dạng hơn và phạm vi rộng hơn, từ việc mở rộng liên doanh, liên kết, hợp tác để xây dựng các khoản đầu tư xuyên biên giới. Thậm chí cả việc sử dụng quy mô lớn nhân tài địa phương, cho thấy sự nhiệt tình và cởi mở vượt xa quá khứ.

Xem thêm: Tại sao các đại gia công nghệ Trung Quốc đua nhau sản xuất xe điện thông minh?

Tùy Ý