Chỉ số giá thực phẩm của FAO theo dõi sự thay đổi hàng tháng giá cả toàn cầu của một rổ hàng hóa thực phẩm, đã giảm 8,6% trong tháng 7 so với tháng trước, mặc dù nếu so sánh với cùng kỳ năm 2021, chỉ số này trong tháng 7 vẫn cao hơn 13,1%. Trong tháng 6, chỉ số này chỉ giảm 2,3% so với tháng 5.

Chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) cho thấy giá ngũ cốc, cụ thể là lúa mì, trong tháng 7 đã giảm 11,5% so với tháng 6. FAO cho biết giá lúa mì giảm một phần do thỏa thuận ngũ cốc giữa Nga và Ukraine, cũng như kết quả thu hoạch tốt hơn ở Bắc bán cầu. 

Giá lúa mì, đậu tương, đường và ngô đã giảm từ mức cao nhất trong tháng 3, trở lại mức giá được ghi nhận vào đầu năm 2022. Đơn cử, hợp đồng lúa mì đóng cửa giao dịch ở mức 775,75 USD/giạ vào thứ hôm 5/8, giảm so với mức cao nhất trong 12 năm là 1.294 USD vào tháng 3 và khoảng 758 USD vào tháng 1. 

Giá dầu thực vật giảm 19,2% so với tháng trước, mức thấp nhất trong 10 tháng, một phần do xuất khẩu dầu cọ dồi dào từ Indonesia, giá dầu thô giảm và thiếu nhu cầu về dầu hướng dương.

Giá đường giảm 3,8% xuống mức thấp nhất trong 5 tháng do nhu cầu giảm, đồng real của Brazil yếu hơn so với đồng bạc xanh và nguồn cung từ Brazil và Ấn Độ tăng.

Trong khi đó, giá sữa và thịt giảm lần lượt 2,5% và 0,5%.

Các nhà phân tích chỉ ra một vài diễn biến khiến giá lương thực đi xuống. Cụ thể, Ukraine và Nga đã đi đến thỏa thuận nối lại xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen sau nhiều tháng phong tỏa; thu hoạch mùa màng tốt hơn mong đợi; suy thoái kinh tế toàn cầu; và đồng USD mạnh.

Ông Rob Vos, Giám đốc thị trường, thương mại và thể chế tại Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế, thông tin rằng Hoa Kỳ và Úc dự kiến sẽ ghi nhận mùa lúa mì bội thu trong năm nay, giúp cải thiện nguồn cung trong bối cảnh lô hàng từ Ukraine và Nga sụt giảm.

Ông Vos nói, đồng USD mạnh hơn cũng có tác động làm giảm giá các mặt hàng lương thực thực phẩm chủ lực, vì hàng hóa được định giá bằng USD. Các thương nhân có xu hướng yêu cầu giảm giá USD danh nghĩa của hàng hóa khi đồng bạc xanh đắt.

Bên cạnh đó, thỏa thuận giữa Ukraine và Nga về việc duy trì xuất khẩu ngũ cốc được Liên Hợp Quốc hậu thuẫn cũng giúp hạ nhiệt thị trường. Theo Liên hợp quốc, Ukraine là nước xuất khẩu lúa mì lớn thứ 6 thế giới vào năm 2021, chiếm 10% thị phần lúa mì toàn cầu. 

Chuyến hàng ngũ cốc đầu tiên của Ukraine kể từ khi căng thẳng xảy ra chở 26.000 tấn ngô rời cảng Odesa ở phía tây nam của đất nước vào ngày 1/8.

Tuy nhiên, nhà kinh tế trưởng của FAO, Maximo Torero nói rằng: “Nhiều yếu tố không chắc chắn vẫn hiện diện ảnh hưởng đến triển vọng sản xuất trong tương lai và sinh kế người nông dân như giá phân bón cao, triển vọng toàn cầu ảm đạm, biến động tiền tệ. Tất cả đều gây ra căng thẳng nghiêm trọng cho an ninh lương thực toàn cầu”.  

Bất chấp những tín hiệu lạc quan, một bộ phận giới phân tích hoài nghi về việc liệu Nga có giữ được thỏa thuận với Ukraine về xuất khẩu ngũ cốc đến cùng không. Ông Vos cho biết: “Một vài lô hàng được xuất đi không tạo được sự khác biệt. Ít nhất phải có 30 hoặc 40 lô hàng hàng tháng giải quyết ngũ cốc dự trữ ở Ukraine cũng như sản phẩm của vụ thu hoạch sắp tới”. 

“Để giúp ổn định thị trường, thỏa thuận sẽ cần phải được duy trì đầy đủ trong nửa cuối năm vì đó là khoảng thời gian Ukraine bán hầu hết các mặt hàng xuất khẩu của mình”, ông nói. 

Carlos Mera, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu thị trường hàng hóa nông nghiệp tại Rabobank, nói với CNBC, ngay cả với thỏa thuận hiện tại, đất trồng trọt của Ukraine có thể tiếp tục bị phá hủy chừng nào xung đột còn tiếp diễn. Điều này làm suy giảm năng suất canh tác thậm chí trầm trọng hơn vào năm tới. 

Trong một lưu ý được công bố vào đầu tháng này, các nhà phân tích của cơ quan xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings đã viết rằng giá phân bón vốn đã giảm gần đây nhưng vẫn cao gấp đôi so với năm 2020 có thể khiến giá ngũ cốc tăng trở lại. Việc Nga hạn chế cung cấp khí đốt đã khiến giá khí đốt tự nhiên của châu Âu tăng đột biến. Ngoài ra, thời tiết cũng có thể làm gián đoạn việc thu hoạch ngũ cốc vào cuối năm nay.

Giá thực phẩm giảm không phải đều là tin tốt. Các nhà phân tích nói rằng lý do các mặt hàng chủ lực rẻ hơn là do các nhà giao dịch và nhà đầu tư đang định giá trong nỗi sợ suy thoái.