Những “siêu dự án” khởi công rầm rộ rồi dậm chân tại chỗ

Trưởng ban quản lý Khu Kinh tế Quảng Trị - Phạm Ngọc Minh cho biết, nhiều dự án tại Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị đã được cấp chủ trương đầu tư nhưng đến thời điểm này, ngoài Dự án Kho cảng xăng dầu Hải Hà Quảng Trị do Công ty TNHH vận tải thủy bộ Hải Hà làm chủ đầu tư đã hoàn thành các hạng mục công trình và đưa vào chạy thử thì nhiều dự án đã bị chậm tiến độ so với cam kết.

Ngày 27/2/2020, Công ty cổ phần Liên doanh cảng Quốc tế Mỹ Thuỷ (MTIP) tổ chức khởi công xây dựng Khu bến cảng Mỹ Thủy tại xã Hải An, huyện Hải Lăng thuộc Khu kinh tế ven biển Đông Nam Quảng Trị. Dự án có tổng mức đầu tư 14.234 tỷ đồng; trong đó, vốn góp của nhà đầu tư là 2.143 tỷ đồng, vốn huy động từ nguồn khác là 12.091 tỷ đồng.

Tuy nhiên, từ khi khởi công đến ngày 13/8/2021, MTIP vẫn chưa triển khai thi công dự án, dù UBND tỉnh Quảng Trị đã nhắc nhở và thậm chí ra văn bản cảnh báo. Điển hình là ngày 3/8/2021, UBND tỉnh Quảng Trị ra văn bản số 3352/UBND-CN gửi MTIP về việc cảnh báo việc chậm trễ tiến độ cam kết thi công xây dựng Khu bến cảng Mỹ Thủy.

Công văn này nêu rõ: Căn cứ các thông báo, văn bản chỉ đạo về tiến độ triển khai dự án và quy định pháp luật có liên quan, UBND tỉnh Quảng Trị cảnh báo MTIP đã không thực hiện đúng các nội dung như cam kết.

Ngày 22/11/2019 Công ty Điện lực quốc tế Thái Lan đã tổ chức lễ Khởi công xây dựng dự án Nhà máy nhiệt điện BOT Quảng Trị, nhưng sau gần 2 năm dự án này vẫn nằm im.

Khu bến cảng Mỹ Thủy là dự án động lực, quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Trị. Hơn 6 năm qua, tỉnh đã nỗ lực đồng hành cùng nhà đầu tư thực hiện nhưng tiến độ dự án rất chậm làm ảnh hưởng rất lớn đến sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của địa phương.

Vì vậy, UBND tỉnh Quảng Trị không chấp nhận việc chậm trễ tiến độ thi công dự án và MTIP chịu trách nhiệm về những thiệt hại như đã cam kết với địa phương.

Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Dương Viết Hải cho biết, việc chậm trễ thực hiện dự án đã ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Người dân sống trong vùng dự án không thể xây dựng những công trình mới kiên cố, mà chủ yếu sửa chữa nhỏ để chống chọi với thời tiết.

Ngày 10/8/2021, Tổng Giám đốc MTIP Cho Gil Hyung tiếp tục cam kết với UBND tỉnh Quảng Trị sẽ hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục đầu tư dự án vào cuối tháng 11 đầu tháng 12/2021; đồng thời, cam kết sẽ triển khai thi công các hạng mục bến cảng công vụ, cơ sở hạ tầng đồng bộ đi cùng như: san nền, giao thông nội bộ, kho bãi… từ tháng 10/2021.

Trong khi đó, dự án Bến cảng CFG Nam Cửa Việt cũng đã khởi công nhiều tháng nhưng chưa thể triển khai do vướng giải phóng mặt bằng. Cụ thể ngày 28/12/2019, Công ty Trách nhiệm hữu hạn CFG Quảng Trị đã tổ chức khởi công xây dựng Bến cảng CFG Nam Cửa Việt tại xã Triệu An, huyện Triệu Phong.

Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn gặp khó khăn do giải phóng mặt bằng chưa hoàn thành. Dự án này có 86 hộ dân bị ảnh hưởng, hiện nay vẫn còn 4 hộ chưa nhận tiền đền bù, hỗ trợ để bàn giao mặt bằng.

Ông Vũ Thành Công - Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong cho biết, 4 hộ dân chưa nhận đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt đã cơ bản đồng thuận với phương án do chính quyền đưa ra. Chính quyền địa phương phấn đấu chậm nhất đến trước ngày 30/8/2021 sẽ bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư triển khai dự án.

Ngày 10/8/2021 UBND tỉnh Quảng Trị cũng đã ra quyết định số 2093/QĐ-UBND về việc, chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Bến cảng CFG Nam Cửa Việt. Nội dung điều chỉnh dự án gồm: Tổng vốn đầu tư ban đầu từ 640 tỷ đồng còn 530 tỷ đồng, diện tích đất từ 18,75ha còn 16,9ha; quy mô từ 4 cầu cảng dài 510m còn 3 cầu cảng dài 390m.

Dự án Kho Xăng dầu Việt Lào do Công ty cổ phần đầu tư xăng dầu Việt Lào làm chủ đầu tư đã tổ chức lễ khởi công xây dựng vào ngày 28/2/2020 nhưng chưa triển khai thi công xây dựng công trình.Dự án ICD Đông Nam có tổng mức đầu tư dự án khoảng 2.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm này, các thủ tục liên quan chưa hoàn thành nên chưa có đầy đủ cơ sở, hồ sơ trình UBND tỉnh quyết định cho thuê đất thực hiện dự án. Ban Quản lý dự án đang đề nghị nhà đầu tư hoàn thành các thủ tục liên quan còn lại để được thuê đất triển khai.

Dự án nhà máy nhiệt điện BOT Quảng Trị công suất 1.200MW do Công ty điện lực quốc tế Thái Lan (EGATi) làm chủ đầu tư. Nhà đầu tư đã tổ chức lễ khởi công xây dựng hạng mục hạ tầng kỹ thuật vào ngày 22/11/2019 nhưng chưa triển khai thi công xây dựng công trình.

Nhà máy sản xuất INOX và thép hợp kim do Công ty cổ phần thép hợp kim Tân Việt Quang làm chủ đầu tư đã tổ chức lễ khởi công xây dựng vào ngày 27/02/2020 nhưng chưa triển khai thi công xây dựng.

Dự án Hệ thống cấp nước Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị do Công ty cổ phần cấp nước Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị làm chủ đầu tư đã tổ chức lễ khởi công xây dựng vào ngày 15/10/2019 nhưng chưa triển khai thi công xây dựng công trình.

Nhanh chóng di dời dân ra khỏi vùng ô nhiễm để mở rộng cảng Cửa Việt

Cảng biển duy nhất hiện có của tỉnh Quảng Trị là cảng Cửa Việt ở thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh đang quá tải và là “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường, do đường vào cảng này cũng chính là tuyến đường dân sinh vào Khu phố 6, thị trấn Cửa Việt có 68 hộ dân sinh sống tại đây từ sau năm 1975 đến nay.

Thời gian qua, người dân ở khu phố này luôn phải sống chung với ô nhiễm bụi phát tán từ hoạt động sản xuất, tiếng ồn và nguy cơ mất an toàn do thường xuyên có xe ô tô tải trọng lớn chở hàng hóa ra vào cảng Cửa Việt.

Từ tháng 4 - 6/2021, người dân sinh sống ở Khu phố 6, thị trấn Cửa Việt đã nhiều lần búc xúc vì bụi phát tán từ hoạt động sản xuất của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hợp Thịnh và Công ty cổ phần Cảng Cửa Việt ở Bến cảng Cửa Việt (công ty), ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe.

Do đó, người dân đã nhiều lần tập trung kiến nghị công ty khắc phục tình trạng bụi phát tán từ các mặt hàng như than, thạch cao… để không ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống. Sau khi tiếp thu ý kiến của người dân địa phương, hai công ty này đã cam kết bằng văn bản về việc chấm dứt tiếp nhận các mặt hàng gây ô nhiễm bụi gồm than, thạch cao, clinker, ti tan.

Từ cuối năm 2016, tỉnh Quảng Trị đã có chủ trương đầu tư dự án hạ tầng kỹ thuật phục vụ giải phóng mặt bằng để mở rộng cảng Cửa Việt, nhằm di dời tái định cư 68 hộ dân sinh sống trong phạm vi quy hoạch mở rộng cảng biển này với số vốn hơn 60 tỷ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2017 - 2020.

Tuy nhiên, do khó khăn về nguồn vốn nên dự án không thực hiện được. Tháng 5/2021, tỉnh Quảng Trị tiếp tục có chủ trương đầu tư dự án hạ tầng kỹ thuật phục vụ giải phóng mặt bằng để mở rộng cảng Cửa Việt, tổng vốn đầu tư trên 80 tỷ đồng từ nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ, thực hiện từ năm 2021 - 2024.

Tỉnh Quảng Trị đang rà soát, kiên quyết thu hồi các dự án chậm tiến độ hoặc không triển khai, có biểu hiện giữ phần đất được cấp thực hiện dự án, gây nhiều lãng phí.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng đã yêu cầu, UBND huyện Gio Linh tổ chức thu hồi đất để xây dựng khu tái định cư phục vụ di dời 68 hộ dân sinh sống trong khu vực cảng Cửa Việt, để khởi công dự án mở rộng cảng biển này trong tháng 10/2021; thống nhất về chủ trương mở rộng bãi tắm Cửa Việt và dành quỹ đất thương mại dịch vụ tại Khu dịch vụ - du lịch Cửa Việt để làm nơi kinh doanh, tạo việc làm ổn định sinh kế cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án.

Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị được thành lập theo Quyết định số 42/2015/QĐ-TTg ngày ngày 16/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ . Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1936/QĐ-TTg ngày 11/10/2016.

Khu kinh tế này có tổng diện tích: 23.792 ha, bao gồm 17 xã, thị trấn thuộc 3 huyện: Triệu Phong, Hải Lăng và Gio Linh -  tỉnh Quảng Trị. KKT Đông Nam kết nối với tuyến Hành lang Kinh tế Đông - Tây dài 1.450 km, đi qua 4 nước, bắt đầu từ Mianmar, Thái Lan, Lào đến Việt Nam qua cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo và là cửa ngõ hướng ra biển Đông qua cảng Cửa Việt, cảng Mỹ Thủy.

Đây là khu kinh tế tổng hợp, đa ngành với các ngành công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản, sản xuất vật liệu xây dựng, điện năng, du lịch, thương mại dịch vụ, cảng biển, phát triển đô thị.

Vũ Hoàng

Xem thêm: Tập đoàn Nhà đất Hàn Quốc nghiên cứu đầu tư một loạt đại dự án tại Thừa Thiên Huế