Chia sẻ với phóng viên Tạp chí Doanh nhân Việt Nam về quá trình hình thành và phát triển thủy điện Ialy, ông Đoàn Tiến Cường, Giám đốc Công ty thủy điện Ialy cho biết: Gần 7 năm sau ngày phát lệnh khởi công xây dựng công trình thủy điện Ialy, ngày 28/02/2000, nhà máy thủy điện Ialy được thành lập theo Quyết định số 10/2000/QĐ-BCN của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương). Từ đó trở thành ngày truyền thống của các thế hệ CBCNV đã và đang đang gắn bó cùng Công ty.

Qua 20 năm thành lập, từ đơn vị quản lý vận hành Thủy điện Ialy, đến nay đã trở thành Công ty Thủy điện Ialy, thực hiện quản lý vận hành 03 nhà máy thủy điện lớn trên hệ thống bậc thang sông Sê San là Ialy, Sê San 3 và Pleikrông với tổng công suất 1.080 MW, sản lượng điện bình quân theo thiết kế 5 tỷ 310 triệu kWh/năm.

Ý thức về trách nhiệm được Tập đoàn Điện lực Việt Nam giao, các thế hệ lãnh đạo và CBCNV Công ty với tinh thần đoàn kết, gắn bó đã từng bước vượt qua khó khăn, thử thách để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hai mươi năm qua, Công ty Thủy điện Ialy đã đạt được những thành tích, dấu ấn tự hào trên các phương diện, góp phần đưa Tây Nguyên nói chung và các tỉnh Gia Lai, Kon Tum nói riêng ngày một phát triển ổn định, bền vững.

Trên lĩnh vực sản xuất cung ứng điện năng

 Đến cuối năm 2019, tổng sản lượng điện sản xuất của 3 nhà máy do Công ty quản lý đạt hơn 85 tỷ kWh điện, góp phần quan trọng cùng Tập đoàn Điện lực Việt Nam cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế của đất nước, đảm bảo an sinh xã hội, giữ vững an ninh năng lượng và góp phần ổn định hệ thống điện quốc gia.

Để đạt được sản lượng điện như trên là kết quả nỗ lực, phấn đấu qua từng ngày, từng tháng, từng năm của từng thành viên Công ty, từ lãnh đạo cao nhất đến mỗi công nhân. Bởi 3 nhà máy do Công ty quản lý được đưa vào vận hành với khoảng thời gian cách xa nhau. Thủy điện Ialy khởi công ngày 4/11/1993, thì đến 12/5/2000 tổ máy số 1 phát điện hòa lưới và đến ngày 12/12/2001 tổ máy 4 mới phát điện. Thủy điện Sê San 3 thì 2 tổ phát điện vào các ngày 23/4 và 28/7/2006. Hơn 3 năm sau, vào ngày 12/5/2009, tổ máy 1 thủy điện Pleikrông phát điện, tháng 9/2009 máy 2 hòa lưới.

Bên cạnh đó, Công ty vừa tiếp nhận vận hành vừa phải xử lý các khiếm khuyết, hư hỏng của thiết bị trong giai đoạn đầu vận hành các nhà máy, sớm đưa các tổ máy vào hoạt động, chủ động trong công tác sửa chữa lớn, cải tạo những hệ thống thiết bị làm việc kém tin cậy, điều tiết thủy văn liên hồ hợp lý… Có như vậy mới thật sự khai thác hiệu quả lượng nước phục vụ phát điện và đạt được sản lượng cao.

Trên lĩnh vực sửa chữa, xử lý khiếm khuyết thiết bị

 Hệ thống thiết bị, công nghệ tại 3 nhà máy Ialy, Sê Sn 3 và Pleikrông khá phức tạp, đa dạng về chủng loại, xuất xứ, thời điểm sản xuất nên tính đồng bộ không cao. Thực tế vận hành nhà máy Ialy đã dẫn đến một số hỏng hóc, sự cố lớn, đáng chú ý là sự cố phát nhiệt thanh dẫn 26 tổ máy H1 vào tháng 2/2004, đứt các gu-dong nắp turbine tổ máy H4 tháng 10/2018, xảy ra tiếng gõ tại khu vực ổ đỡ H1 từ 2015 được xử lý tháng 5/2019, phóng điện thanh dẫn 41-42 tổ máy H3 vào tháng 01/2019; hay nhà máy Sê San 3, xảy ra sự cố cháy cầu nối 2 thanh dẫn 24-34 H1 vào tháng 11/2007, hư hỏng 192 cầu nối mềm của vòng ngắn mạch phía trên, phía dưới roto máy phát tổ máy H2 cùng tháng 11/2007. Nêu lên vài trường hợp điển hình để thấy những gian truân trong quản lý sửa chữa, khắc phục sự cố, khiếm khuyết. Để đảm bảo cung cấp điện cho toàn hệ thống, khai thác hiệu quả nguồn nước, lãnh đạo và CBCNV Công ty đã tập trung nghiên cứu từng trường hợp để xử lý thành công đưa các tổ máy vào vận hành an toàn, tin cậy, vừa chi phí thấp vừa khai thác kịp thời nguồn nước.

Thành công trong công tác sửa chữa thiết bị và xử lý có hiệu quả các hư hỏng của thiết bị không chỉ giúp CBCNV Công ty từng bước trưởng thành, làm chủ hệ thống công nghệ mà còn là nền tảng để các cán bộ kỹ thuật Ialy tự tin tham gia xử lý thành công những hư hỏng tại các nhà máy bạn trong cả nước.

Thực hiện vai trò của nhà máy Thủy điện đa mục tiêu

 Là nhà máy thủy điện lớn nhất trên bậc thang thủy điện sông Sê San, Thủy điện Ialy đã thực hiện tốt vai trò của nhà máy đa mục tiêu: Sản xuất điện, điều tiết thủy văn, cắt giảm lũ về mùa mưa lũ; cung cấp nước cho hạ du mùa khô. Đây là nhiệm vụ phức tạp, chịu sự tác động của nhiều yếu tố khách quan do sự biến đổi về khí hậu, thời tiết, tình huống thiên tai thay đổi theo hướng bất lợi và khó lường. Điển hình nhất là tình huống lũ vào ngày 29/9/2009 với lưu lượng điều tiết lũ qua công trình Ialy đến gần 12.000 m3/s so với khả năng xả của công trình là 13.700 m3/s. Trong khi đó yêu cầu tiên quyết là phải luôn đảm bảo an toàn hạ du, an toàn công trình, đặc biệt là an toàn tính mạng và tài sản nhân dân. Đồng thời, phục vụ đủ nước cho tưới tiêu hạ du cũng như khai thác hiệu quả nguồn nước cho phát điện.

Để làm được điều này, bên cạnh việc xây dựng các kịch bản ứng phó với thiên tai, CBCNV Công ty đã tuân thủ nghiêm túc quy trình điều tiết liên hồ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá chất lượng từng hạng mục công trình, huy động 100% lực lượng ứng trực trong mùa mưa lũ, liên lạc và báo cáo thường xuyên với BCH phòng chống lũ bão Trung ương và địa phương. Vì thế suốt 20 năm qua, công tác vận hành hồ chứa, điều tiết thủy văn được Công ty đảm bảo tuyệt đối an toàn.

Thực hiện tốt nghĩa vụ với nhà nước, chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng

 Hai mươi năm qua, cùng với việc thực hiện tốt các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật do Tập đoàn Điện lực Việt Nam giao, Công ty luôn thực hiện đúng, đầy đủ, kịp thời các nghĩa vụ đối với nhà nước thông quan số tiền thuế, phí đóng góp ngân sách địa phương mỗi năm lên đến hàng ngàn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng thu ngân sách 2 tỉnh Gia Lai và Kon Tum.

An sinh xã hội, chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng cũng là điểm nổi bật trong hoạt động của Công ty. Là đơn vị hoạch toán phụ thuộc nên để thực hiện các hoạt động này thì nguồn chủ yếu là huy động CBCNV đóng góp bằng tiền lương tháng để thành lập các quỹ “đền ơn đáp nghĩa”, “vì phụ nữ nghèo”, “trái tim cho em”. Từ nguồn quỹ này, 20 năm qua, Công ty đã ủng hộ gần 10 tỷ đồng cho các tổ chức xã hội, giúp đỡ người nghèo, vùng bị thiên tai; Xây mới, sửa chữa hơn 30 căn nhà tình nghĩa tặng các gia đình nghèo, gia đình chính sách ở địa phương 2 tỉnh Gia Lai, Kon Tum. Ủng hộ Quỹ xóa đói giảm nghèo, Quỹ nạn nhân chất độc da cam, bào bị thiên tai lũ lụt; Tài trợ chi phí mổ tim cho các cháu có hoàn cảnh khó khăn…

Những hoạt động thiết thực, nhân văn của CBCNV Công ty đã được chính quyền địa phương đánh giá cao, cộng đồng, người dân trân trọng và ghi nhận. Đây cũng là yếu tố quan trọng trong việc thiết lập mối quan hệ gắn bó, thân tình giữa doanh nghiệp và địa phương, góp phần giúp cho Ialy phát triển ổn định, bền vững.

Nhiệm vụ trong thời gian đến của Công ty sẽ gặp không ít thách thức trước yêu cầu đổi mới toàn diện của Ngành điện Việt Nam trong xu thế hội nhập và phát triển cũng như cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ tác động đến doanh nghiệp trên mọi phương diện, đòi hỏi sự thay đổi toàn diện về quản trị doanh nghiệp cũng nhưng cách thức quản lý vận hành các nhà máy. Nhưng tin rằng những thành công đạt được qua 20 năm thành lập và phát triển sẽ là nền tảng và động lực để toàn thể CBCNV Công ty Thủy điện Ialy vững vàng cho những bước đi tiếp trên con đường cùng EVN và Tây Nguyên phát triển.