Liên quan đến các thông tin Ngân hàng Nhà nước giám sát hoạt động cho vay bất động sản, nhiều chuyên gia và lãnh đạo ngành đánh giá đây là điều kiện tốt cho thị trường trong dài hạn: Hạn chế rủi ro hoạt động đầu cơ, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và tạo ra sự minh bạch hơn cho thị trường. Song, các quy định cụ thể về hoạt động giám sát này vẫn cần chờ thêm.

Về phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định ngân hàng vẫn cho vay với những chủ đầu tư uy tín, những dự án khả thi,…

Theo quan điểm của bà Lưu Bích Hồng, Trưởng phòng cao cấp Phòng Nghiên cứu và Phân tích VCSC, NHNN đã có những động thái kiểm soát rủi ro ngành ngân hàng từ năm 2019 chứ không phải mới bắt đầu từ năm nay.

“Tín dụng ngân hàng dành cho chủ đầu tư hiện chiếm khoảng 1/3 và NHNN đã định hướng cho các ngân hàng thương mại duy trì mức này trong thời gian qua. Các doanh nghiệp bất động sản niêm yết lớn trên thị trường có các chỉ số tài chính lành mạnh, cũng như danh mục dự án phát triển tương đối tốt vẫn có nhiều kế hoạch huy động vốn: Phát hành trái phiếu, phát hành cổ phiếu riêng lẻ,…

Trong hai năm qua, việc phát hành trái phiếu, phát hành cổ phiếu riêng lẻ rất sôi nổi, giúp các chủ đầu tư không quá phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng. Những thông tin liên quan đến việc kiểm soát hơn hoạt động phát hành trái phiếu gần đây là động thái đi theo định hướng của nhà nước từ nhiều năm trước, qua đó khẳng định lại một điều là nhà nước muốn kiểm soát rủi ro ở lĩnh vực bất động sản”, bà Hồng nói.

Cũng theo chuyên gia VCSC, bất động sản đang chiếm tỷ trọng lớn trong tín dụng của toàn hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, NHNN không hạn chế tín dụng cho vay thế chấp (tức là tín dụng cho người mua nhà vay để mua nhà).

Theo dự báo của các chuyên gia VCSC, lãi suất cho vay thế chấp mua nhà nửa cuối năm nay sẽ cao hơn so với nửa đầu năm. Trong năm 2023, mặt bằng lãi suất cho vay mua nhà sẽ đi ngang, ở mức 11,2%, cao hơn so với dự báo 10,8% ở năm 2022. Còn lãi suất tiền gửi ngân hàng sẽ ở mức 6% trong năm 2023 (dự báo năm 2022 là 5,7%).

Bà Lưu Bích Hồng cho biết, xu hướng tăng lãi xuất cho vay thế chấp đã được dự báo từ năm 2018 nhưng giảm nhẹ trong hai năm dịch COVID-19 do lãi suất tiền gửi được giảm tương đối.

Theo quan sát của chuyên gia tại một số ngân hàng, lãi suất vay mua nhà đang ở mức cao và không còn những gói ưu đãi cho hai năm đầu tiên. Một phần các ngân hàng hiện nay gần như hết room tín dụng và đang chờ động thái từ NHNN, trong khi nhu cầu vay mua nhà vẫn cao nên lãi suất tạm thời vẫn ở mức cao nhưng không cao như những chu kỳ trước, có thời điểm ở mức 20%.

Mặt khác, chuyên gia VCSC cho biết khi lãi suất có xu hướng tăng từ năm 2019, các chủ đầu tư đã bắt đầu hợp tác với ngân hàng đưa ra những gói vay mua nhà linh hoạt hơn như gia hạn, tăng thời gian vay mua nhà.

Do vậy, trong thời gian gần đây, khoản phải trả hàng tháng của người đi vay mua nhà đã hợp lý hơn mặc dù lãi suất cao hơn, qua đó thúc đẩy doanh số và gia tăng tỷ lệ hấp thụ trên thị trường.

Theo khảo sát của chúng tôi tại 13 ngân hàng trong nước, lãi suất vay mua nhà trong tháng 6 dao động 4,99% - 8,5%/năm. Ngoài Shinhan Bank có động thái tăng lãi suất cho vay, các ngân hàng khác vẫn duy trì lãi suất cũ.