Hoạt động kinh doanh của các công ty tài chính ở Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của  đại dịch COVID-19. Đơn cử như với FE Credit, công ty tài chính tiêu dùng chiếm thị phần gần 50% tại Việt Nam, báo cáo 9 tháng đầu năm cho thấy, lãi trước thuế chỉ đạt xấp xỉ 3.200 tỉ đồng, giảm 300 tỷ so với con số gần 3.500 tỉ đồng của cùng kì năm trước. 

 

 

Sự sụt giảm lợi nhuận của FE Credit được cho dễ hiểu trong bối cảnh hoạt động cho vay của công ty này đang gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm, tổng giải ngân của FE Credit đạt 45.000 tỉ đồng, giảm hơn 18% so với cùng kì năm trước. Tính đến 30/9, tổng dư nợ mới tăng 6,4%, chỉ bằng một nửa của năm ngoái.

 

Bên cạnh đó, nợ xấu của FE Credit cũng gia tăng nhanh chóng từ mức 6% vào thời điểm cuối năm 2019 lên 6,9%, cao nhất kể từ cuối năm 2017.

 

Trước đó, hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody’s đã xem xét hạ xếp hạng tín nhiệm của một số công ty tài chính ở Việt Nam. Việc xem xét hạ bậc tín nhiệm này của Moody's phản ánh quan điểm cú sốc kinh tế do dịch COVID-19 gây ra có thể tác động tiêu cực đến chất lượng tài sản, lợi nhuận và thanh khoản của các công ty tài chính do những rủi ro từ phía người vay.  Đây là những công ty tài chính tiêu dùng chiếm thị phần lớn tại Việt Nam nhắm vào các sản phẩm cho vay không tài sản đảm bảo và tập trung ở phân khúc người có thu nhập thấp, nhưng cũng là những người dễ bị tổn thương trước các cú sốc kinh tế.

 

Một công ty tài chính hàng đầu khác là HDSaison cũng chứng kiến kết quả kinh doanh đi xuống. Cụ thể, lợi nhuận trước thuế của HDSaison trong quí III đạt 219 tỉ đồng, giảm 5,9% so với cùng kì năm trước. Tăng trưởng tín dụng trong quí III chững lại với mức tăng 1% so với cuối tháng 6. Trong khi, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng gần 70% lên 351 tỉ đồng, gấp hơn 4 lần ngân hàng mẹ - HDBank.

 

9 tháng đầu năm, tín dụng của HDSaison chỉ tăng 8,3%, chưa bằng một nửa mức tăng 18,1% của năm 2019. Trong khi, lợi nhuận trước thuế tăng 8,4% so với cùng kì, mức tăng thấp nhất trong nhiều năm gần đây. Tỉ lệ nợ xấu đạt mức 6,77%, tăng mạnh so với con số 5,44% vào cuối năm 2019.

 

Theo SSI Research, công ty tài chính tiêu dùng MCredit đến hết tháng 7 suy giảm 8%. Đại diện MB cho biết mặc dù tín dụng suy giảm nhưng công ty đã thực hiện tốt việc cơ cấu lại sản phẩm phù hợp với định hướng giảm tỉ trọng cho vay tiền mặt của NHNN. MCredit kì vọng tới cuối năm dư nợ sẽ tăng trưởng trở lại ở mức tối thiếu bằng 9% - room tăng trưởng tín dụng được cấp ở thời điểm hiện tại. Tỉ lệ nợ xấu của MCredit hiện ở mức 6,5% và nợ tái cơ cấu chiếm 4% tổng dư nợ. 

Hướng đi nào cho các công ty?

 

Các chuyên gia của Công ty chứng khoán VNDirect mới đây đã đưa ra nhận định, dịch bệnh COVID-19 có nguy cơ khiến nợ xấu tăng nhanh trong mảng tín dụng tiêu dùng. Các công ty tài chính tiêu dùng cung cấp các khoản cho vay tín chấp và thẻ tín dụng cho phân khúc khách hàng đại chúng, trong khi phân khúc này có thu nhập thấp và bị ảnh hưởng nhiều bởi dịch bệnh.

 

Theo Moody's, cả ba công ty tài chính là FE Credit, Home Credit và SHB Finance đều có nhiều sản phẩm cho vay tiêu dùng tín chấp, nhắm vào phân khúc khách hàng thu nhập thấp – đây là những người dễ bị tổn thương trước những cú sốc kinh tế. Hơn nữa, thất nghiệp có nguy cơ gia tăng sẽ làm suy yếu khả năng trả nợ của nhóm khách hàng phân khúc này, do nguồn thu nhập bị hạn chế, thiếu ổn định.

 

Các công ty cần rà soát các áp lực hàng tuần về vốn lưu động: tiền mặt, hàng tồn kho, khoản đầu tư, các khoản phải thu và phải trả trong ngắn hạn, thuế và lương.

 

Bên cạnh đó, cần triển khai dự án ngân sách "từ số 0" tất cả chi phí phải được lập và dành cho một chu kỳ kinh doanh mới. Cần tập trung huy động nguồn vốn bổ sung thông qua đầu tư, vốn chủ sở hữu, hạn mức tín dụng mới, liên doanh,...

 

Ngài ra, tìm kiếm hỗ trợ tài chính của các nhà cung cấp, khách hàng (điều khoản thanh toán, bao thanh toán ngược, ký gửi...) cũng như đẩy mạnh tiếp cận các gói hỗ trợ của Chính phủ cho doanh nghiệp và người lao động.