Lý Gia Thành (phiên âm tiếng Hán: Li Ka-Shing). Lý Gia Thành sinh ngày 29/7/1928 tại Triều Châu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Ông là doanh nhân, nhà từ thiện nổi tiếng người Hong Kong. Ông hiện là một trong những tỷ phú giàu nhất Châu Á với khối tài sản ước tính 29,4 tỷ USD năm 2020.

Tỷ phú Lý Gia Thành là nhà sáng lập và từng giữ chức Chủ tịch HĐQT của Cheung Kong Holdings – tập đoàn đa quốc gia lớn nhất Hong Kong. Quy mô của tập đoàn này lên đến hơn 300 nghìn nhân viên, làm việc tại 52 quốc gia trên toàn thế giới.

Tuổi thơ đầy cơ cực

Lý Gia Thành được sinh ra trong một gia đình có dòng dõi thư hương lâu đời. Ông không may lớn lên trong thời kì đất nước Trung Hoa đang chiến tranh loạn lạc. Gia đình ông đã quyết định di cư sang Hong Kong vào năm 1940 sau khi đế quốc Nhật xâm chiếm Trung Quốc. Cha ông vốn là hiệu trưởng một trường học địa phương, nhưng khi vừa chuyển đến nơi ở mới đã mắc bệnh lao phổi khiến kinh tế gia đình kiệt quệ và mất không lâu sau đó.

Lý Gia Thành khi đó mới 14 tuổi đã sớm nếm trải sự mất mát và cô độc khi cũng nhiễm lao phổi, bị cách ly trong quá trình điều trị. Gia đình rơi vào cảnh túng quẫn cùng cảm giác không được ai giúp đỡ đã khắc sâu vào tâm trí cậu bé. "Ký ức khủng khiếp nhất cuộc đời tôi là chứng kiến cha mình vật lộn trên giường bệnh", vị tỷ phú nhớ lại.

May mắn khỏi bệnh, nhưng ông buộc phải nghỉ học để đi làm nuôi gia đình ở tuổi 15. Kinh tế kiệt quệ đến mức ông phải bán đi quần áo của người cha vừa mất để lấy tiền mua thức ăn. Mỗi ngày, ông làm việc quần quật trong nhà máy nhựa 16 giờ đồng hồ, liên tục 7 ngày trong tuần và gửi 90% số tiền mình kiếm được về cho mẹ.

Thành lập công ty ở tuổi 22

Nhờ thông minh và làm việc chăm chỉ mà ở tuổi 18, ông đã là nhân viên xuất sắc của nhà máy và được cất nhắc làm quản lý. Chính tinh thần làm việc quên mình, sự thật thà và kỹ năng làm việc đã giúp ông được tín nhiệm với vị trí giám đốc xưởng sản xuất đồ nhựa năm 20 tuổi.

Năm 1950, chàng thanh niên 22 tuổi đã thành lập xưởng nhựa Trường Giang với số vốn đầu tư mạo hiểm là 50.000 đô la Hong Kong. Số tiền này một phần là tiền tiết kiệm trong suốt nhiều năm làm việc và một phần do vay mượn từ người thân, bạn bè.

Cuối năm 1957, xưởng nhựa Trường Giang đã huy động được vốn đầu tư và thành lập doanh nghiệp cổ phần, đổi tên xưởng nhựa thành Công ty Trường Giang Thực Nghiệp. Lúc bấy giờ ông giữ chức chủ tịch kiêm Tổng giám đốc công ty của mình. Đến năm 1958, doanh thu của công ty đạt 10 triệu đô la Hong Kong, lợi nhuận ròng đạt 1 triệu đô la Hong Kong.

Những năm sau đó, ông chuyển hướng sang đầu tư bất động sản. Năm 1971, ông đổi tên công ty thành Cheung Kong Holdings. Công ty bắt đầu được niêm yết trên sàn chứng khoán Hong Kong vào năm 1972.

Trở thành "ông trùm" kinh doanh

Lý Gia Thành tiếp tục mở rộng kinh doanh của mình bằng cách mua lại Hutchison Whampoa từ HSBC vào năm 1979. Ông biến công ty này thành nhà khai thác cảng độc lập lớn nhất thế giới với các khoản đầu tư vào cơ sở cảng container trên khắp thế giới bao gồm: Hong Kong, Canada, Trung Quốc, Anh, Bahamas…

Một trong những thành công lớn nhất là vào năm 1999, ông bán công ty điện thoại di động Orange cho tập đoàn Đức Mannesmann AG với lợi nhuận 15 tỷ USD.

Ngoài ra, ông cũng lấn sân sang lĩnh vực công nghệ để đa dạng hóa các lĩnh vực kinh doanh của mình. Một trong những công ty công nghệ của ông là Horizons Ventures – công ty đầu tư mạo hiểm hỗ trợ khởi nghiệp công nghệ, internet mới. Công ty này đã mua cổ phần của DoubleTwist – một công ty kỹ thuật số.

Bên cạnh đó, ông nắm giữ 0,8% cổ phần của trang mạng xã hội nổi tiếng thế giới Facebook qua việc thu mua từ các công ty khác của mình. Lý Gia Thành còn có cổ phần trong Ginger Software Incorporated.

Với những đóng góp của mình, năm 2001, ông được tạp chí Asiaweek bầu chọn là nhân vật quyền lực nhất châu Á. Năm 2006 tại Singapore, tạp chí Forbes trao tặng ông giải thưởng “Thành tựu trọn đời”. Đây là giải thưởng tôn vinh những doanh nhân xuất sắc và có cống hiến cả đời cho ngành kinh doanh.

Nhiều người từng nhận định về Lý Gia Thành như một nhân vật chỉ có trong truyện cổ tích bởi những đóng góp quá lớn trong nghiệp kinh doanh của ông không chỉ đưa thương mại Hong Kong gắn kết với thế giới mà trên hết ông còn cho ta bài học về sự cần cù, khát vọng sống, ý chí vươn tới thành công.

Hơn 2 thập kỷ qua lý do giữ vững ngôi vị người giàu nhất Hong Kông liên tục có mặt trong bảng xếp hạng tỷ phú của tạp chí Forbes năm 2018 sắp xếp hạng ông vị trí 23 trong danh sách những người giàu nhất thế giới.

Năm 2008, ở tuổi 89, Lý Gia Thành quyết định lui về phía sau giao việc quản lý tập đoàn Cheung Kong cho con trai đầu. Ông từng nói: Trước tuổi 30, tôi đã kiếm đủ tiền để lo cho gia đình, sống thoải mái đến cuối đời mà chẳng cần làm gì nữa. Hồi đó việc kinh doanh của tôi rất tốt, công ty tăng trưởng nhanh chóng nhưng dù rất giàu có, tôi không thấy hạnh phúc.

Sở hữu tài sản kếch xù không mang lại niềm vui nhưng bạn lại chẳng thể làm gì nếu không có tiền. Rồi một ngày tôi nghĩ đến việc thành lập quỹ riêng, dành 1 phần 3 tài sản của mình vào đó. Tôi coi quỹ này như người con thứ ba của mình và đầu tư tiền làm ăn. Điều này khiến tôi hạnh phúc và hào hứng trở lại. Quỹ Lý Gia Thành được thành lập vào năm 1980, từ đó đến nay, quỹ đã trao nhiều khoản trợ cấp học bổng vì giáo dục, y tế và nhân quyền.