Sẽ có sự tham gia của các nước mới nổi, trong đó có Việt Nam

Chia sẻ với Bloomberg, bà Gina Raimondo - Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ, cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden muốn đạt một thỏa thuận kinh tế "rất lớn, rất quy mô" với châu Á trong năm 2022. Thỏa thuận này sẽ tập trung vào các chi tiết như điều phối chuỗi cung ứng, kiểm soát xuất khẩu và tiêu chuẩn về trí tuệ nhân tạo (AI).

"Đó là ưu tiên của Tổng thống Biden. Mỹ đã vắng mặt tại châu Á trong suốt 4 năm qua", bà Raimondo cho hay, đồng thời hàm ý đến việc chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump xa rời khu vực châu Á trong nhiệm kỳ của ông.

Bộ trưởng Raimondo nói chuyến công du của bà đến châu Á vào tháng trước là nhằm đánh giá mong muốn của các nước trong khu vực về vấn đề đối thoại kinh tế.

Ngoài ra, bà Raimondo còn nhấn mạnh Mỹ không dự tính tái gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) như đã đánh tiếng trước đó.

Theo vị bộ trưởng, điều mà chính quyền ông Biden đang muốn là xây dựng "một khuôn khổ kinh tế mới với châu Á, cho một nền kinh tế mới". Bà hy vọng có thể chính thức bắt đầu đàm phán với các nước vào "đầu năm 2022, ngay trong quý đầu tiên".

Bloomberg dẫn lời bà Raimondo cho biết, khuôn khổ thỏa thuận sẽ "rất linh hoạt", một số nước có thể không cần đồng ý với tất cả điều khoản trong thỏa thuận.

Bà khẳng định mục đích của Washington không chỉ là thu hút sự tham gia của các nước phát triển như Nhật Bản, Singapore, Australia và New Zealand mà còn tiếp cận các nền kinh tế mới nổi như Malaysia, Việt Nam và Thái Lan.

"Tôi sẽ rất vui mừng nếu trong 12 tháng kể từ bây giờ, nước Mỹ có thể ký kết được một thỏa thuận nào đó. Nếu vậy, chúng tôi đã thực sự đạt được tiến bộ lớn", Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ nhấn mạnh.

Ba yếu tố cốt lõi của thỏa thuận

Bà Raimondo cho biết đảm bảo chuỗi cung ứng cho các mặt hàng quan trọng như chất bán dẫn là một trọng tâm đặc biệt trong thỏa thuận.

Vị quan chức cấp cao nhấn mạnh mục tiêu của Mỹ là "hợp tác lâu dài và bền chặt với các nước châu Á về chuỗi cung ứng" nhằm giải quyết tình trạng thiếu sự phối hợp nhịp nhàng giữa bên sản xuất và bên tiêu thụ.

Một yếu tố quan trọng khác trong hiệp định kinh tế tiềm năng giữa Washington và châu Á là điều chỉnh các biện pháp kiểm soát xuất khẩu để hạn chế bán các sản phẩm nhạy cảm sang Trung Quốc.

"Nếu Mỹ ban hành lệnh kiểm soát xuất khẩu đối với Trung Quốc, chẳng hạn như với chất bán dẫn, nhưng các đồng minh của chúng tôi không làm điều tương tự thì Bắc Kinh có thể mua thiết bị đó từ các đồng minh…", bà Raimondo giải thích.

Mục tiêu quan trọng thứ ba trong thỏa thuận kinh tế mà bà Raimondo đề cập là xây dựng các tiêu chuẩn và quy tắc kỹ thuật cho lĩnh vực AI và an ninh mạng. Vị bộ trưởng cho biết việc hình thành những quy chuẩn chung cho AI tạo ra ý nghĩa và giá trị rất lớn cho tương lai.

Hồi giữa tháng 11, Bộ trưởng Raimondo và Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai đã bắt đầu chuyến công du châu Á bằng một loạt cuộc họp với các quan chức hàng đầu Nhật Bản, Singapore, Australia và New Zealand. Cũng trong chuyến công tác, bà Katherine Tai đã đến thăm Malaysia, một trong những nước cung ứng chip lớn.

Wall Street Journal nhận định, chuyến công du trên phản ánh cam kết của ông Biden trong việc hợp tác chặt chẽ hơn với các đồng minh và các quốc gia thân thiện ở châu Á.

Bà Wendy Cutler, Phó Chủ tịch tại Viện Chính sách xã hội châu Á, cho biết dường như chính phủ của ông Biden đã sẵn sàng tập trung vào châu Á về mặt kinh tế sau khi xử lý êm đẹp mối quan hệ căng thẳng với châu Âu về thuế nhập khẩu thép, nhôm, trợ cấp phụ tùng máy bay và thuế dịch vụ kỹ thuật số mà cựu Tổng thống Donald Trump khởi xướng.