Chân dung cổ đông ngoại của Thaco: Tập trung danh mục tại Indonesia, thu lãi hàng tỷ USD từ một đơn vị, theo đuổi chiến lược ESG

Đức Huy 09:20 | 03/06/2025 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Jardine Cycle & Carriage (JC&C) là một công ty đầu tư holding thuộc tập đoàn Jardine Matheson hoạt động chủ yếu tại Đông Nam Á, với danh mục đầu tư tập trung vào các ngành công nghiệp như ô tô, dịch vụ tài chính, thiết bị nặng, khai khoáng, bất động sản và năng lượng tái tạo.

JC&C được Chủ tịch THACO Trần Bá Dương nhắc đến như một đối tác chiến lược trong bối cảnh tập đoàn tìm kiếm nguồn vốn cho các dự án lớn như đường sắt tốc độ cao. Trong khoản phát hành trái phiếu chuyển đổi, ông Dương cho biết hai bên thỏa thuận định giá cổ phần THACO theo mức 20 lần lợi nhuận hợp nhất dự kiến vào năm 2027 trong trường hợp trái chủ thực hiện quyền. Vậy tiềm lực tài chính của đơn vị này như thế nào?

Tình hình tài chính củaJC&C ra sao?

Về hoạt động kinh doanh, năm 2024, JC&C ghi nhận doanh thu đạt 22,3 tỷ USD, tăng nhẹ so với mức 22,2 tỷ USD năm 2023. Tăng trưởng doanh thu vẫn được duy trì bất chấp môi trường vĩ mô khó khăn, đặc biệt là việc đồng tiền mất giá tại một số thị trường trọng điểm trong khu vực.

Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế giảm 14% xuống còn 2,55 tỷ USD, so với 2,98 tỷ USD năm trước. Nguyên nhân chủ yếu đến từ lỗ tỷ giá và một số chi phí không thường xuyên.

Phần lợi nhuận cơ bản thuộc về cổ đông đạt 1,1 tỷ USD, giảm 5% so với năm trước, trong khi tổng lợi nhuận phân bổ cho cổ đông sụt giảm mạnh hơn – còn 946 triệu USD, giảm 22%, do ảnh hưởng của khoản lỗ không thường xuyên trị giá 156,3 triệu USD.

Dù kết quả lợi nhuận giảm, JC&C vẫn duy trì chính sách cổ tức ổn định. Cổ tức năm 2024 đạt 112 cent USD/cổ phiếu, giảm nhẹ 5% so với 118 cent USD của năm 2023, với tỷ lệ chi trả ổn định ở mức 40%. Vốn chủ sở hữu của tập đoàn tăng 3%, đạt 8,29 tỷ USD, và giá trị tài sản ròng trên mỗi cổ phiếu tăng từ 20 USD lên 21 USD.

Năm 2024 ghi nhận sự cải thiện rõ rệt trong dòng tiền và cấu trúc tài chính của JC&C. Dòng tiền hoạt động tăng mạnh lên 3,04 tỷ USD từ mức 2,47 tỷ USD năm 2023. Đặc biệt, dòng tiền ròng trước tài trợ đạt 1,95 tỷ USD so với mức âm 567,7 triệu USD năm trước.

Sự cải thiện này đến từ cả dòng tiền kinh doanh mạnh mẽ và các thương vụ thoái vốn chiến lược. Trong đó, đáng chú ý nhất là việc JC&C bán 25,5% cổ phần tại Siam City Cement với giá 343,5 triệu USD, đồng thời thu về thêm 268 triệu USD từ các tài sản không cốt lõi khác.

Nợ ròng cũng giảm đáng kể: ở cấp công ty mẹ, nợ ròng giảm từ 1,3 tỷ USD xuống còn 816 triệu USD. Nếu không bao gồm mảng dịch vụ tài chính, nợ ròng chỉ còn 235 triệu USD – một mức rất thấp so với quy mô vốn chủ sở hữu. Tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu cũng được cải thiện mạnh, xuống chỉ còn 21% (bao gồm tài chính) và 1% (nếu loại trừ).

Tập trung chiến lược đầu tư tại Indonesia với công ty con Astra

Trong danh mục đầu tư của JC&C, xứ vạn đảo có phần được ưu tiên hơn. Công ty con lớn nhất của JC&C là Astra International – doanh nghiệp hàng đầu Indonesia trong nhiều lĩnh vực như ô tô, nông nghiệp, khai khoáng, y tế và thương mại điện tử. JC&C hiện nắm giữ 50,1% cổ phần tại Astra.

Năm 2024, Astra đóng góp tới 20,7 tỷ USD doanh thu và 2,61 tỷ USD lợi nhuận sau thuế – chiếm phần lớn tổng kết quả tài chính của JC&C. Astra tiếp tục là động lực tăng trưởng dài hạn với các khoản đầu tư mạnh tay vào các ngành chiến lược.

Cụ thể,Astra là đối tác chiến lược của nhiều thương hiệu ô tô hàng đầu thế giới tại Indonesia, bao gồm Toyota, Daihatsu, Isuzu, BMW và Honda. Công ty cũng sở hữu các liên doanh sản xuất và phân phối xe như Toyota-Astra Motor (liên doanh với Toyota) và Astra Daihatsu Motor (liên doanh với Daihatsu và Toyota Tsusho).

Với Nickel, công ty ầu tư 1,2 tỷ USD trong 5 năm qua, phục vụ thị trường pin xe điện. Năng lượng địa nhiệt: Đầu tư 80,7 triệu USD vào dự án PT Supreme Energy Rantau Dedap.

Trong mảng y tế, Astra rót 300 triệu USD vào các dự án y học từ xa và bệnh viện. OLX: Việc mua lại nền tảng này đưa Astra trở thành nền tảng xe cũ lớn nhất tại Indonesia.

Bên cạnh đó, Astra còn sở hữu hơn 85.000 m² đất tại Jakarta và 1,3 triệu m² tại Karawang – đóng vai trò quan trọng trong chiến lược bất động sản dài hạn của tập đoàn.

Đầu tư tại Việt Nam thế nào?

Tại Việt Nam, JC&C hiện sở hữu 26,6% cổ phần tại THACO – một trong những tập đoàn tư nhân hoạt động trong các lĩnh vực ô tô, bất động sản, logistics và nông nghiệp. Năm 2023, JC&C tiếp tục đầu tư thêm 350 triệu USD vào trái phiếu chuyển đổi kỳ hạn 5 năm của THACO.

Tuy nhiên, hiệu quả tài chính ngắn hạn từ THACO không như kỳ vọng. Lợi nhuận đóng góp từ THACO giảm mạnh 57%, còn 35,8 triệu USD, so với mức 82,8 triệu USD trong năm 2022.

THACO hiện vận hành tổ hợp sản xuất, R&D quy mô 1.300 ha tại Chu Lai (Quảng Nam), sở hữu hệ thống hơn 400 đại lý ô tô toàn quốc, cùng quỹ đất nông nghiệp lên tới 84.000 ha tại Việt Nam, Lào và Campuchia. Ngoài ra, các dự án bất động sản như Khu đô thị Sala (TP.HCM) cũng đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển của tập đoàn. 

Không chỉ THACO, JC&C còn đầu tư vào CTCP Cơ Điện Lạnh (REE) và Vinamilk (Mã: VNM). Năm 2024, JC&C tăng tỷ lệ sở hữu tại REE từ 34,9% lên 41,4%, thông qua khoản đầu tư 98,5 triệu USD.

REE đóng góp 29,7 triệu USD vào lợi nhuận trước thuế cho JC&C trong năm 2024. Các nguồn đóng góp chính đến từ: Danh mục đầu tư vào năng lượng tái tạo (điện gió, thủy điện), bất động sản văn phòng cho thuê tại TP.HCM, hoạt động sản xuất công nghiệp.

Định hướng ESG và chiến lược khử carbon

JC&C đang tích cực chuyển đổi chiến lược đầu tư theo hướng bền vững. Việc thoái vốn khỏi Siam City Cement, một trong những công ty xi măng lớn khu vực, được coi là bước đi chiến lược nhằm giảm tiếp xúc với ngành có mức phát thải cao.

Song song, tập đoàn tăng cường đầu tư vào các ngành “carbon thấp”, bao gồm: Xe điện; Nông nghiệp bền vững; Năng lượng tái tạo và khai thác nickel – phục vụ chuỗi cung ứng năng lượng sạch.

Từ năm 2024, JC&C chính thức triển khai công cụ Định giá Carbon Nội bộ (Internal Carbon Pricing) để áp dụng vào việc đánh giá các khoản đầu tư mới – giúp đảm bảo các quyết định tài chính phù hợp với mục tiêu Net Zero dài hạn.

Trong báo cáo thường niên, JC&C xác định Indonesia và Việt Nam là hai thị trường trọng điểm trong giai đoạn trung và dài hạn. Tại Việt Nam, THACO được kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ đầu tư công vào cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các dự án quy mô lớn như đường sắt cao tốc.

Tại Indonesia, Astra tiếp tục củng cố vị thế trong ngành khai khoáng, năng lượng, và chăm sóc sức khỏe – những lĩnh vực có dư địa tăng trưởng lớn và ít bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh tế ngắn hạn.