Cuối ngày 23/4, Thượng viện đã thông qua dự luật có thể cấm TikTok hoạt động ở Mỹ nếu công ty mẹ ByteDance không thoái vốn khỏi ứng dụng này trong vòng một năm. Hạ viện đã phê chuẩn dự luật từ tuần trước. Tổng thống Joe Biden tuyên bố sẽ ký ban hành dự luật trong ngày 24/4.

Các nhà lập pháp cho rằng TikTok là mối đe dọa an ninh đối với người dùng Mỹ bởi chính phủ Trung Quốc yêu cầu các doanh nghiệp của nước này phải chia sẻ mọi dữ liệu liên quan tới an ninh quốc gia khi được yêu cầu.

TikTok phản đối mạnh mẽ những quan ngại của Washington và đã chi hơn 2 tỷ USD cho một dự án để “cách ly” dữ liệu của người dùng Mỹ. Ông Michael Beckeerman, trưởng bộ phận chính sách công của TikTok tại châu Mỹ, thông báo với các nhân viên: “Khi dự luật được ký ban hành, chúng ta sẽ tới tòa án để khiếu nại”.

Dưới đây là một số câu hỏi quan trọng nhất về tương lai của TikTok nếu dự luật được ông Biden thông qua:

Liệu ByteDance có thực sự bán TikTok?

TikTok là mạng xã hội có giá trị lớn và vẫn đang tăng trưởng mạnh. ByteDance không muốn bán TikTok và sẽ làm mọi thứ để tránh được kịch bản phải thoái vốn, bao gồm đệ đơn ra tòa án Mỹ.

Kế hoạch thoái vốn cũng sẽ cần được chính phủ Trung Quốc phê chuẩn và Bắc Kinh đã công khai phản đối việc ByteDance bị ép bán TikTok.

Có thể các nhà lập pháp Mỹ sẽ chấp nhận việc ByteDance không phải bán sạch toàn bộ cổ phần trong TikTok. Ví dụ, TikTok có thể trở thành thực thể riêng biệt có trụ sở tại Mỹ, còn ByteDance tiếp tục là cổ đông.

Ngoài ra, gần đây cựu Tổng thống Donald Trump đã thay đổi lập trường và phản đối việc ByteDance phải bán TikTok. Ý kiến của ông Trump có thể sẽ trở thành yếu tố quan trọng nếu ông tái đắc cử trước khi quá trình thoái vốn của ByteDance hoàn tất.

Ai sẽ mua TikTok?

Hai nhà phân tích của Bloomberg ước tính giá trị các hoạt động tại Mỹ của TikTok vào khoảng 40 - 50 tỷ USD. Rất ít người mua có thể đáp ứng mức giá cao đến vậy.

Meta và Alphabet có đủ tiềm lực, nhưng hai công ty này đang bị các nhà chức trách theo dõi sát sao vì nỗi lo độc quyền, do đó gần như chắc chắn họ sẽ không trả giá.

Oracle có vẻ là người mua tiềm năng. Công ty này là đối tác của TikTok tại Mỹ và từng định ra giá trong năm 2020. Tuy nhiên, Oracle đang có khối nợ 87 tỷ USD và sẽ khó có thể tự mua lại TikTok.

Microsoft từng là ứng viên hàng đầu để mua lại mảng kinh doanh của TikTok tại Mỹ hồi năm 2020, nhưng rốt cuộc thương vụ đó đã đổ vỡ.

Cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin tiết lộ với CNBC rằng ông đang tập hợp một nhóm nhà đầu tư để mua hoạt động tại Mỹ của TikTok.

Liệu Tiktok có thể sống sót nếu bị cấm tại Mỹ?

Có thể. Trên website, TikTok nhấn mạnh họ là ứng dụng được tải xuống số một tại hơn 40 quốc gia.

Dù Mỹ là thị trường rất lớn với hơn 170 triệu người dùng hàng tháng, con số này không thể so được với tổng cộng hơn 1 tỷ người dùng của TikTok. ByteDance cũng đã có phiên bản khác của TikTok tại Trung Quốc có tên là Douyin với hàng trăm triệu người theo dõi.

Tuy nhiên, Mỹ là thị trường giá trị nhất đối với các mạng xã hội bởi các nhà quảng cáo lớn sẵn sàng trả tiền để tiếp cận với người Mỹ. Việc bị cấm cửa tại Mỹ có thể trở thành mối nguy cho các thị trường khác của TikTok, bởi công chúng có thể sẽ rời bỏ TikTok để chuyển sang các ứng dụng khác tập trung vào Mỹ.

Lệnh cấm cũng sẽ cản trở tham vọng lớn của TikTok là mở rộng phiên bản Mỹ của TikTok Shop - loại hình kinh doanh kết hợp giữa giải trí và mua sắm ngẫu hứng. TikTok dự đoán mảng kinh doanh này có thể tăng trưởng gấp 10 lần trong năm 2024.

Ai là người được lợi nếu ByteDance phải thoái vốn?

Câu trả lời dễ thấy nhất là Meta, công ty sở hữu Instagram - ứng dụng cực kỳ phổ biến và có sản phẩm cạnh tranh với TikTok là Reels.

Nếu TikTok bị bán cho một công ty khác và bị quản lý kém, hoặc bị cấm trong một khoảng thời gian đáng kể trong lúc quá trình thoái vốn diễn ra, Reels sẽ là lựa chọn thay thế hàng đầu đối với người dùng Mỹ. Các nền tảng video khác cũng có thể được hưởng lợi, bao gồm YouTube của Alphabet.

Vấn đề của TikTok ảnh hưởng thế nào đến chính trị?

Khó có thể nói trước chính phủ Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào nếu ByteDance buộc phải bán TikTok, nhưng nhiều khả năng quan hệ ngoại giao và thương mại Mỹ - Trung sẽ bị ảnh hưởng.

Khi chính quyền Tổng thống Trump gây áp lực đòi TikTok bán hoạt động tại Mỹ vài năm trước, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng việc viện cớ an ninh quốc gia để thâu tóm một công ty có thể khiến các nước khác nhắm vào doanh nghiệp Mỹ.

Phía Trung Quốc còn ví hành động của Mỹ giống như việc mở "chiếc hộp Pandora", tức là có nguy cơ gây ra nhiều rắc rối không lường trước được.