Xóm chạy lũ trong lòng Thành Vinh

Những ngày này khi mùa mưa bão đang cận kề, chúng tôi quay trở lại xóm chài Hòa Lam cũ, nhưng cảnh tượng ở đây không khác xưa là mấy. Người dân nơi đây vẫn đang trong tâm thế “chạy lũ”.

Theo ngư dân này kể, những năm 1940 - 1950, một số dân chài vùng Phúc Thái Thọ đã về trên bãi bồi Hòa Lam để khai hoang, sinh sống, thuận tiện cho thuyền ra vào.

Dần dần nơi đây thành làng như ngày nay. Nhưng cũng vì ở ngoài đê, nên năm nào cũng xảy ra lũ lụt, có mùa mưa nước ngập quá nửa nhà. Mỗi lần như vậy, dân trong làng lại kéo nhau đi sơ tán. Đến khi trở về, nhiều đồ đạc, tài sản, vật nuôi bị nước lũ cuốn trôi.

Nằm tách biệt ngoài đê, nên dù thuộc xã ven thành phố Vinh, đến nay hệ thống đường ống nước tại Hòa Lam chưa có, giao thông trong thôn nhỏ hẹp, chủ yếu là đường đất. Các hộ sinh sống ngay mép sông có nguy cơ sạt lở gây nguy hiểm. Vào năm 2007, TP Vinh đã hỗ trợ xi măng để xây dựng hơn 250m bờ kè chạy dọc sông, nhưng đến nay đã xuống cấp, xói lở.

“Chúng tôi được di dời vào xóm Phong Thuận 2, khu vực phía trong đê tránh được ngập lụt mùa mưa bão bà con nơi đây đều rất phấn khởi. Nhưng nhiều năm trôi qua, chờ đợi mỏi mòn mà vẫn chưa được tái định cư. Cũng vì vướng dự án, bà con không dám xây dựng mới, tu sửa lớn nhà cửa. Đại diện xóm cũng đã nhiều lần kiến nghị các cấp chính quyền quan tâm để người dân sớm ổn định cuộc sống” bà Thuyết xóm trưởng cho biết.

8 năm mòn mỏi chờ dự án

Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư để di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai xóm Hòa Lam, xã Hưng Hòa, TP Vinh, Nghệ An được phê duyệt tại QĐ 5476 ngày 19/11/2013 của UBND tỉnh Nghệ An với tổng mức đầu tư hơn 36 tỷ đồng, nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư di chuyển khẩn cấp 58 hộ dân vùng thiên tai xã Hưng Hòa lên nơi ở mới. Dự án do Chi cục phát triển nông thôn Nghệ An làm chủ đầu tư.

Hòa Lam vốn là xóm độc lập phía ngoài đê. Năm 2019, thực hiện chủ trương sáp nhập xóm, xã Hưng Hòa đã vận động và sáp nhập vào xóm phía trong đê và mang tên xóm Thuận Hòa. xóm trưởng cho hay: Xóm hiện có 81 hộ dân với trên 200 nhân khẩu, năm nào cũng bị ngập từ 1- 2 lần. Nếu nhanh thì vài ba ngày nhưng cũng có đợt hàng tuần nước mới rút.

“Khi nghe tin có dự án được phê duyệt, những người dân sinh sống hàng chục năm bên cạnh sông Lam như chúng tôi hết sức vui mừng vì sắp có được nơi ở an toàn vì sau bao nhiêu năm cứ đến mùa mưa lũ lại phải bồng bế nhau lên thuyền để di dời đến nơi an toàn. Nhưng từ năm đó tới nay dự án vẫn không được triển khai, cứ đến mùa lũ thì chính quyền lại đến vận động người dân vào bờ để trú tránh bão, chúng tôi rất mong chờ vào dự án này, nhưng mong mãi chưa thấy đâu cả”, ông Sơn người dân xóm Hòa Lam chia sẻ.

Đến thời điểm này, dự án đã hoàn thành cơ bản các hạng mục chính như: san nền, giao thông, thoát nước… nhà văn hóa cộng đồng cũng đã được hoàn hiện xong chưa có phần công trình phụ, hệ thống cây xanh, mái che… cũng chưa có.

Theo anh Minh cán bộ công chức địa chính xã cho biết: “hiện tại cơ bản đã hoàn thiện những hạng mục lớn, còn những hạng mục điện, nước, đường vẫn chưa hoàn thiện, trong khi đó mùa mưa bãi đang cận kề, thiết nghĩ dân mà được di dời sớm hơn thì tốt biết mấy”.

Điều mà anh Minh và các hộ dân nơi đây còn băn khoăn nữa là: “Người dân sẽ được phân đất di dời vào làm nhà, hay là nhà nước sẽ hỗ trợ làm nhà trước bởi người dân làng chài nơi đây không phải ai cũng có điều kiện để có thể làm nhà luôn khi được di dời", anh Minh cho biết thêm.

Trao đổi với ông Lê Văn Lương ông cho biết: “Nếu thuận lợi dự án sẽ hoàn thiện trong tháng 11 tới, dự án chậm là do các đợt dịch bùng phát vướng phải chỉ thị 16 của chính phủ nên việc thi công bị đình trệ lại. Có hạng mục điện do phải điều chỉnh nên sẽ chậm lại so với các hạng mục đã được phê duyệt. Còn về phần trước đây dự án phê duyệt di dời 58 hộ nay phát sinh hơn 80 hộ thì khi lập dự án đã có danh sách cụ thể, sẽ di dời theo danh sách đó rồi xin chủ trương từ trên mở rộng dự án hoặc là di dời những hộ dân còn lại đến khu mới. Theo quyết định cũ thì sẽ hỗ trợ kinh phí di dời cho mỗi gia đình 20 triệu đồng khi chuyển tới khu ở mới".