Florida vốn là bang 'chiến trường' trong cuộc đua trở thành Tổng thống, đồng thời là bang cuối cùng đóng thùng phiếu trong cuộc bầu cử năm 2000. Truyền thông Mỹ nhanh chóng công bố ông Al Gore là người giành chiến thắng áp đảo ngay trong ngày 3/11. Tuy nhiên, về dần đến đêm, phiếu bầu của ứng viên đảng Cộng hòa là ông George W. Bush bỗng tăng lên nhanh chóng.

Sau khi 85% số phiếu được kiểm đếm vào ngày 4/11, ông Bush bỗng dẫn trước đối thủ tới hơn 100.000 phiếu, các hãng truyền thông lại thay đổi thông báo, công bố ông George W. Bush mới là người giành chiến thắng. Ứng cử viên đảng Dân chủ Al Gore đã gọi điện thoại, chấp nhận thua cuộc.

 

Kỳ bầu cử Tổng thống năm 2000 gay cấn giữa ông George W. Bush và Al Gore

 

Tuy nhiên, bất ngờ lại một lần nữa xảy ra, các điểm kiểm phiếu tại những hạt có đông người ủng hộ phe Dân chủ tại Florida được kiểm phiếu sau cùng, ông Al Gore nhanh chóng thu hẹp khoảng cách từ 100.000 phiếu chỉ còn hơn 2.000 phiếu tại Florida. Các hãng truyền thông lần thứ 3 rút lại dự đoán thắng cử của ông Bush và hồi hộp chờ đợi kết quả. Đồng thời, ông Al Gore cũng rút lại tuyên bố thua cuộc của mình.

 

Tiêu đề trang chủ của các tờ báo thay đổi liên tục qua các ngày vào tháng 11 năm 2000

 

Những gì xảy ra tiếp theo là năm tuần hỗn loạn của chính trường Mỹ khi các ứng viên tổng thống phải đấu với nhau tại Tòa án Tối cao Hoa Kỳ. Trong khi ông Al Gore mong muốn kiểm phiếu thủ công tại một số quận ở Florida, thì ông Bush lại muốn Tòa án giữ vững kết quả bầu cử - với cách biệt chỉ 500 lá phiếu với ông Al Gore. Đến tháng 12, Tòa án Tối cao đã ra phán quyết 5-4 có lợi cho Bush để dừng việc kiểm phiếu lại bằng tay. George W. Bush trở thành Tổng thống của Hoa Kỳ, kết thúc cuộc đua vào Nhà Trắng đầy hỗn loạn.

 

 

Năm 2000, kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử chỉ phụ thuộc vào duy nhất một tiểu bang: Florida. Chiến thắng tại Florida sẽ đẩy một trong hai ứng cử viên đến chiến thắng ngay lập tức. Tuy nhiên, tại tiểu bang này, sự chênh lệch giữa số phiếu của các ứng viên tổng thống chỉ ở mức vài trăm phiếu bầu: đây là chênh lệch rất hẹp khiến cả 2 ứng viên đều kiên quyết cạnh tranh tới từng phiếu bầu.

 

Bối cảnh cuộc bầu cử năm 2020 có nhiều điểm khác so với năm 2000

 

Vào năm 2020, Tổng thống đắc cử Joe Biden dẫn trước hàng nghìn phiếu bầu ở 5 bang chiến trường. Đây cũng là những nơi đội ngũ của Tổng thống Donald Trump đang theo đuổi hành động pháp lý để thay đổi kết quả cuối cùng. Georgia là bang đầu tiên tuyên bố sẽ tiến hành kiểm lại phiếu bằng tay, cũng là nơi ông Joe Biden đang dẫn trước tận hơn 10.000 lá phiếu.

 

Các chuyên gia nhận định, việc kiểm phiếu lại không có khả năng thay đổi kết quả cuối cùng tại Georgia với mức chênh lệch hiện tại. Các tuyên bố về gian lận cử tri tràn lan mà chiến dịch của ông Donald Trump và đảng Cộng hòa đưa ra tính tới nay vẫn chưa có bằng chứng cụ thể. Các chuyên gia về luật bầu cử nói rằng gian lận cử tri là rất hiếm và khi nó xảy ra, nó thường ảnh hưởng đến một số lượng rất nhỏ phiếu bầu.

 

Ông Donald Trump mong muốn sử dụng pháp lý để giành thắng lợi

 

"Về cơ bản, cuộc bầu cử đã kết thúc. Không có bất cứ điều gì được đưa ra có thể ảnh hưởng chính đáng đến kết quả sau", David Boies, người lãnh đạo nhóm pháp lý của ông Al Gore hồi năm 2000 nhận định. "Không có con đường pháp lý nào cho chiến dịch của ông Trump có thể thay đổi kết quả sau cùng của cuộc bầu cử", ông Boies tiếp tục.

 

Ông David Boies cũng thừa nhận rằng chiến dịch Trump có quyền kiểm phiếu lại. Tuy nhiên, ông nói, việc kiểm phiếu lại có thể sẽ ảnh hưởng đến hàng trăm phiếu bầu nhưng chúng sẽ không ảnh hưởng đến hàng nghìn phiếu bầu - là khoảng cách là ông Trump cần vượt qua nếu muốn lội ngược dòng tại Georgia.

 

 

Donald Trump tính tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có động thái nào cho rằng ông đã chấp nhận kết quả cuộc bầu cử. Ông đã nhiều lần bày tỏ mong muốn dựa vào Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, nơi ông đã bổ nhiệm ba thẩm phán theo phe bảo thủ, để thúc đẩy cuộc bầu cử có lợi cho mình. Nhưng con đường dẫn đến tòa án tối cao là "rất, rất hẹp," Boies nói.

 

Khả năng rất nhỏ cuộc đua vào Nhà Trắng sẽ kết thúc tại ... Tòa án Tối cao

 

Để Tòa án Tối cao được tham gia, cần phải có vấn đề liên quan tới liên bang hoặc hiến pháp. Các vấn đề đã được phía Tổng thống Donald Trump nêu ra cho đến nay, đơn cử như cáo buộc gian lận cử tri, không cho phép người quan sát vào giám sát quá trình kiểu phiếu,... đều là các vấn đề ở mức độ địa phương, hoặc tiểu bang - nơi mà Tòa án Tối cao Hoa Kỳ không có thẩm quyền giải quyết.

 

Barry Richard, người đại diện cho cựu Tổng thống George W. Bush vào năm 2000, cũng đồng ý với nhận định của David Boies. Ông cho rằng môi trường có tính chính trị cao khó có thể thuyết phục tòa án cấp cao can thiệp.

 

Chuyên gia nhận định Tòa án không muốn can thiệp vào cuộc bầu cử như lịch sử năm 2000

 

"Tôi nghĩ rằng bản thân Tòa án Tối cao cũng không muốn tham gia vào việc quyết định tổng thống năm nay. Trong nhiều cuộc thăm dò ý kiến đã diễn ra, cử tri Mỹ đã chỉ ra rằng trong ba nhánh chính phủ bao gồm cơ quan Lập pháp, Hành pháp và Tư pháp, Tòa án Tối cao là cơ quan mà công chúng dành sự tôn trọng cao nhất. Tòa án không muốn đánh mất sự tôn trọng của người dân này, đặc biệt là chánh án Tòa án Tối cao John Roberts". Ông Barry Richard cho rằng, Tòa án sẽ không làm việc này, trừ khi đây là việc Tòa án bắt buộc phải làm.

 

Để Tòa án Tối cao có thể can thiện vào cuộc tranh tụng bầu cử năm 2020, lịch sử của năm 2000 phải được lặp lại: kết quả kiểm phiếu cực sát sao tại 1 bang dao động với số phiếu đại cử tri đủ lớn.

 

 

 

Năm 2000, Tòa án Tối cao đã xem xét vấn đề liên quan tới việc bảo vệ quyền bình đẳng. Qua đó, Tòa án Tối cao đòi hỏi chính phủ phải đối xử với các cá nhân theo cách bình đẳng. Khi tiến hành kiểm lại phiếu bầu, cần phải thống nhất cách xem xét từng lá phiếu, bởi mỗi lá phiếu là đại diện cho 1 cử tri, nếu đối xử không bình đẳng, sẽ dẫn tới bất bình đẳng đối với người dân. Ở thời điểm năm 2000, Tòa án đã đưa ra phán quyết có lợi cho ông George W. Bush với lý do, việc Florida tiếp tục kiểm lại phiếu bầu tại các hạt với các quy định khác nhau ở từng hạt là hành động vi phạm hiến pháp, cần được chấm dứt.

 

Ông Richard nhận định, trong cuộc bầu cử năm 2020, nếu các quan chức bầu cử tại một số địa phương cho phép người quan sát của đảng Cộng hòa theo dõi quá trình kiểm phiếu nhưng đảng Dân chủ lại không được như vậy thì 'có thể có vấn đề'. Tuy nhiên, trên thực tế, tính tới thời điểm hiện tại, chưa có một bằng chứng nào cho thấy nhưng người quan sát quá trình kiểm phiếu của 2 đảng bị đối xử khác biệt. Các chuyên gia cũng cho biết, chưa có bằng chứng nào chứng minh những lá phiếu được kiểm đếm 'cẩu thả' để ưu ái 1 ứng viên nào hơn.

 

"Tôi cho rằng, tính chất 2 cuộc bầu cử năm 2000 và 2020 là hoàn toàn khác nhau. Đồng thời, tôi cũng cho rằng các tòa án liên bang đã học được (từ kinh nghiệm năm 2000) rằng tòa án liên bang không nên can thiệp vào các cuộc bầu cử," Boies nói. "Nhiệm kỳ tổng thống nên được xác định bởi các cử tri trong thùng phiếu, chứ không phải ở tòa án".

 

Chủ tịch chiến dịch tranh cử tổng thống của Al Gore so sánh giữa cuộc đua năm 2020 với năm 2000