Ông chủ Chelsea: Hành trình từ cậu bé mồ côi làm nên cơ đồ tỷ đô khiến ai cũng phải ngước nhìn

13:00 | 06/10/2021 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Nổi tiếng bởi từ việc biến Chelsea thành câu lạc bộ giàu thành tích nhất nước Anh kể từ khi nắm quyền. Nhưng đằng sau đó, Roman Abramovich còn được biết tới bởi việc làm từ thiện, những vụ ly hôn đắt đỏ cùng vai trò chính trị gia mà ít người biết đến.

Sinh năm 1966 tại một nhà nghèo ở thị trấn Saratov, miền Nam nước Nga. Ngay từ nhỏ, Roman Abramovich đã gặp phải biến cố đầu đời khi mất mẹ khi mới 18 tháng tuổi, cha ông cũng chết trong một vụ tai nạn tại công trường xây dựng khi ông vừa lên 4 tuổi. Sau đó, ông phải nương nhờ một người chú tại Komi và bà ngoại ở Moskva. 

Được miêu tả là con người trầm lắng, thậm chí nhiều người có gán biệt danh "nhút nhát" khi nói về vị tỷ phú người Nga. Hiếm thấy Abramovich trả lời các cuộc phỏng vấn. Ông ghét chúng và cảm thấy hồi hộp nếu phải phát biểu trước đám đông.

Chân dung ông trùm dầu mỏ người Nga Abramovich 

Lần hiếm hoi tỷ phú Nga phát biểu là trước tòa, trong vụ kiện đối đầu người bạn làm ăn cũ Berezovsky. Abramovich ông mới công khai chút thông tin với báo giới: "Tôi chưa từng có bài phát biểu nào trước đám đông hoặc ít nhất chưa từng cố gắng làm việc đó. Tôi biết mình không giỏi chuyện này và sẽ trở nên lo lắng vô cùng. Trước phóng viên, tôi quên hết những gì định nói, mọi logic hay những suy nghĩ trong đầu đều bay biến. Vậy nên tôi quyết định rằng đó không phải thế mạnh của mình, thực sự không nên làm".

Tuy vậy, con đường kinh doanh của cậu bé mồ côi ngày ấy lại hoàn toàn trái ngược. Nó đầy mạnh mẽ, gai góc và thể hiện tầm nhìn của người thức thời, biết tận dụng thời cơ. 

Abramovich từng học đại học năm 16 tuổi, nhưng sớm bị nhập ngũ khi kịp tốt nghiệp Học viện Công nghiệp Ukhta. Sau quãng thời gian xuất ngũ, ông tiếp tục theo học Học viên Vận tải Moscow nhưng cũng không thể hoàn thành khóa học. Có vẻ như người đàn ông này ông có duyên với trường lớp, thay vì đó Roman Abramovich chỉ muốn làm giàu nhanh nhất có thể. 

Ông từng lăn lộn làm công nhân cho một nhà máy. Từ năm 1987 đến 1989 Roman Abramovich là thợ cơ khí của Tập đoàn Mossepetsmontazh.

Vị tỷ phủ người Nga cũng gặp thời khi buổi đầu sự nghiệp đúng vào lúc  nước Nga bắt đầu cởi mở hơn với kinh doanh tư hữu và đổi mới chính sách thuế cuối thập niên 1980. Với toàn bộ vốn liếng tiết kiệm từ lao động thời trẻ, Roman Abramovich đã mạnh dạn mở công ty đồ chơi bằng nhựa ngay tại căn hộ mình ở và bán lấy lãi tối thiểu.

Lợi nhuận tuy nhỏ nhưng Abramovich dần bộc lộ khiếu kinh doanh xuất sắc. Sau vài năm, ông nhận thấy đã đến lúc cần làm ăn lớn. 

Tầm nhìn với dầu mỏ để làm nên khối tài sản tỷ đô

Giai đoạn 1992-1993, với cảm quan sắc bén của một doanh nhân, Abramovich đã hướng tới đúng ngành để đầu tư. Thời gian đầu, ông lập những công ty bán hàng tiêu dùng trung gian và kiếm được những khoản hời lớn. Sau đó, vị tỷ phú dần để ý tới ngành dầu mỏ.

Ngay khi Chính phủ Nga cho phép thành lập doanh nghiệp tư nhân từ những năm 90 của thế kỷ trước thì Roman Abramovich đã nhanh chân thành lập 5 công ty dầu lửa khác nhau.

Vào năm 1995, Abramovich gặp Boris Berezovsky, doanh nhân có tiếng với việc đứng đằng sau hãng sản xuất xe hơi nhà nước Lada. Hai người hợp tác mua cổ phần điều hành tập đoàn dầu mỏ Sibneft với giá 100 triệu USD và trở thành cổ đông chính.

Gặp thời giá cổ phiếu Sibneft tăng vọt đã đem lại khối tài sản khổng lồ Abramovich và cộng sự. Thế nhưng, năm 2000, Berezovsky phải rời quê hương sống lưu vong do bị buộc tội gian lận. Doanh nhân này chuyển phần lớn cổ phần của mình lại cho Abramovich. Từ đó, Roman Abramovich càng củng cố "đế chế" của người bạn cũ cũng là kẻ thù sau này lôi ông hầu tòa với vụ kiện trị giá hàng tỷ USD.

Năm 2005, Abramovich bán lại 73% cổ phần tại Sibneft cho tập đoàn khí đốt quốc doanh Gazprom, đổi lấy 13 tỷ USD.

Kết quả sau những năm tháng kinh doanh dầu mỏ là vào tháng 3/2006 Roman Abramovich ông được tạp chí Forbes xếp hạng là người giàu nhất nước Nga, giàu thứ hai tại Anh và thứ 11 trên thế giới lúc bấy giờ với tổng tài sản ước tính 18,2 tỷ USD. Hiện tại, dù không còn giữ được phong độ như xưa nhưng tỷ phú người Nga vẫn sở hữu khối tài sản 14,4 tỷ USD (tính đến ngày 5/10 theo Forbes). 

Tình yêu cuồng nhiệt với bóng đá 

Nói về cuộc đời của Roman Abramovich, không thể nhắc tới "máu" đầu tư vào bóng đá thông qua câu lạc bộ Chelsea của nước Anh. Đến thời điểm hiện tại, không ai biết thực sự khoảnh khắc khiến Abramovich bỏ ra 140 triệu bảng vào năm 2003 để mua Chelsea là gì. Song tất cả đều nhớ trong ngày ra mắt, tỷ phú người Nga khiến truyền thông ngày đó chia rẽ, các trang báo đều tô điểm về gã trọc đến từ xứ sở Bạch Dương và bới móc ông về việc hủy hoại bóng đá truyền thống. 

Roman Abramovich ăn mừng chức vô địch Champion League cùng Chelsea vào năm 2012, thành quả đạt được sau khi đã "ném" cả tỷ đô vào CLB bất chấp việc không có lãi.

Đáp trả lại, ông nói với BBC: "Đây không phải là công việc kinh doanh...". "Tôi có nhiều cách kiếm ra tiền ít mạo hiểm hơn là đầu tư vào bóng đá. Tôi không muốn ném tiền qua cửa sổ, nhưng công việc này mang lại niềm vui từ thành công và những danh hiệu mà Chelsea có được. Ước mơ của tôi là được sở hữu CLB hàng đầu, dù cho ai đó có thể nghi ngờ động cơ hoặc cho là tôi điên".

Những năm tháng dưới thời Abramovich, Chelsea nổi tiếng vung tiền tỷ mua sắm những cầu thủ đắt giá trị cả chục đến trăm triệu bảng Anh. Nhưng đổi lại, tỷ phú người Nga biến CLB từ con nợ thành thương hiệu toàn cầu và giàu thành thích nhất xứ sở sương mù kể từ năm 2003. Ông đã đầu tư rất nhiều vào đội bóng này, chi đến 2,5 tỷ USD nhưng chưa một lần than lỗ. Sau tất cả, đội bóng này nợ doanh nhân người Nga rất nhiều sau hành trình gần 20 năm bởi tiền bạc, tình yêu và tâm huyết mà ông đã bỏ ra. 

Nhà chính trị, từ thiện và vụ ly hôn đình đám triệu đô

Roman Abramovich được truyền thông Nga biết đến là nhân vật đóng góp cho các tổ chức từ thiện nước này nhiều hơn bất cứ ai trong lịch sử. Hàng triệu USD được ông rót vào xây dựng trường học, bệnh viện trong khi hàng tỷ USD khác dành cho phúc lợi xã hội và hạ tầng tại một số thành phố của Nga.

Ngoài ra, ít người biết đến vị tỷ phú cũng dấn thân vào chính trị. Năm 1999, Abramovich được bầu vào Duma quốc gia Nga, đại diện khu vực Chukotka, một tỉnh hẻo lánh phía Đông đất nước. Tại đây, ông mạnh tay chi tiền cho những kế hoạch cải tổ, biến đổi bộ mặt địa phương này. Từ năm 2000 đến 2008, Thống đốc Abramovich chi gần 1 tỷ USD cho phúc lợi xã hội tại Chukotka. Môi trường kinh doanh được cải thiện đáng kể, thu hút nhiều nhà đầu tư cùng nhiều trường học và bệnh viện được xây dựng. 

Thời Abramovich còn làm chính trị gia tại Chukotka. Ảnh: Siberian Times

Dù vậy, thân là một tỷ phú nhưng đời sống hôn nhân của Abramovich lại tương đối phức tạp và nổi tiếng cùng vụ ly hôn triệu đô. 

Ông kết hôn lần đầu năm 1987 với người phụ nữ có tên Olga Lysova nhưng ly dị 3 năm sau đó. Tỷ phú lập gia đình năm 1991 với nữ tiếp viên hàng không Irina Malandina, hai người có với nhau 5 đứa con. Sau 16 năm chung sống, họ "đường ai nấy đi" sau vụ ly hôn và phân chia tài sản tốn kém bậc nhất lịch sử, với khoản tiền sau hôn nhân lên đến 300 triệu USD cho Malandina.

Abramovich tự do hẹn hò với bạn gái Dasha Zhukova từ năm 2007. Một năm sau, họ làm đám cưới và kể từ đó, hai đứa con đã ra đời. Cuối năm 2017, họ đã ly thân sau nguồn tin từ BBC. 

 

Sở hữu nhiều "món đồ chơi" xa xỉ

Ngoài việc là một doanh nhân thành đạt hay là ông chủ Chelsea, Roman Abramovich còn nổi tiếng bởi sở hữu nhiều tài sản xa xỉ liên quan như du thuyền hay bất động sản. 

Sở hữu siêu du thuyền Eclipse 1 tỷ USD, trả 2 triệu USD cho dàn vệ sĩ 40 người mỗi năm, di chuyển trên phi cơ riêng là chiếc Boeing 767 sức chứa 375 người.

Ông trùm dầu mỏ còn từng mua lại 9 căn hộ cùng tòa nhà tại London để gộp thành dinh thự riêng. Thời điểm hoàn tất xây dựng, khối bất động sản gần 3.000 m2 này nằm trong số những ngôi nhà đắt nhất nước Anh.

Gần đây, Abramovich đã mua căn biệt thự đắt nhất ở Israel với giá gần 65 triệu USD, và nhận quốc tịch vào năm 2018. Abramovich cũng bỏ túi boutique Varsano với một khu đất liền kề ở phía nam của Tel Aviv cùng một tòa nhà nằm đối diện với khu phức hợp Beit HaTextil.

Ông cũng là người đam mê với thú chơi hội họa với việc bạo chi 86,3 triệu USD để sở hữu bộ ba tác phẩm của Francis Bacon cùng thương vụ mua lại gần đây của ông là một trong những tác phẩm “Tiếng thét” của Edvard Munch với giá 120 triệu USD.