Trong thông báo kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về phòng, chống dịch chiều 19/5 có tóm tắt 7 nguyên nhân làm bùng phát đợt dịch COVID-19 thứ 4 trong nước kể từ ngày 27/4 vừa qua.

Theo người đứng đầu Chính phủ, đây là đợt dịch có diễn biến phức tạp, khó lường, gây ra bởi chủng mới của virus có độ nguy hiểm cao, lây lan nhanh và khó chữa trị.

Đáng nói, đợt dịch này đã lây lan tại một số khu công nghiệp tập trung đông công nhân trong khi chúng ta chưa có kinh nghiệm đối phó với dịch tại các khu công nghiệp.

Nguyên nhân đầu tiên dịch bệnh xâm nhập từ bên ngoài qua đường nhập cảnh. Hai là quản lý nhập cảnh, đấu tranh ngăn chặn nhập cảnh trái phép, quản lý cư trú, kiểm soát và xử lý cư trú trái phép chưa chặt chẽ, còn có sơ hở.

Nguyên nhân thứ ba Thủ tướng chỉ ra là do tư tưởng chủ quan, lơ là, mất cảnh giác với dịch bệnh của một số cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp (kể cả cơ quan, đơn vị của Nhà nước) và một bộ phận nhân dân.

Thứ tư là khâu quản lý cách ly người nhập cảnh, theo dõi y tế sau cách ly thiếu chặt chẽ, sơ hở, chủ quan. Năm là một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa thực hiện nghiêm, đầy đủ yêu cầu 4 tại chỗ.

Nguyên nhân thứ sáu là tại các địa phương, đơn vị chưa có dịch bệnh nên chưa có kinh nghiệm, còn chậm trễ, lúng túng, bị động ứng phó khi có dịch. Cuối cùng, do một số quy định, quy chế quản lý Nhà nước về phòng, chống dịch còn bất cập, hạn chế, chưa đồng bộ, chưa sát thực tế.

Gần một tháng kể từ khi dịch bùng phát đợt thứ tư với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Thủ tướng khẳng định dịch bệnh cơ bản được kiểm soát trên phạm vi cả nước và từng bước kiểm soát tại các tỉnh đang có dịch; chưa phát hiện việc phát sinh các ổ dịch mới chưa rõ nguồn lây.

Dù vậy, người đứng đầu chính phủ còn lưu ý dịch bệnh vẫn diễn biến hết sức phức tạp, nhanh, khó lường. Nguy cơ xảy ra dịch bệnh trên phạm vi toàn quốc có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu vẫn để tiếp diễn tình trạng lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, thiếu trách nhiệm, không thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống.

Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo Quốc gia, Bộ Y tế, các bộ, ngành, địa phương nhanh chóng rút kinh nghiệm từ thực tiễn dịch bệnh tại một số doanh nghiệp, khu công nghiệp, khẩn trương rà soát, có phương án và triển khai xét nghiệm các biện pháp phòng, chống dịch tại các khu công nghiệp.

Thủ tướng nêu quan điểm chống dịch tránh cả hai khuynh hướng là lơ là, chủ quan, mất cảnh giác khi không có dịch. Khi ứng phó dịch lại hốt hoảng, mất bình tĩnh, thiếu bản lĩnh. "Kết hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa phòng ngừa và tấn công dịch bệnh, lấy tấn công là chính, phòng là thường xuyên, cơ bản, quyết định", Thủ tướng nhấn mạnh.

Lãnh đạo Chính phủ phân tích, tấn công là "5K + vaccine"; xét nghiệm sàng lọc diện rộng. Các đơn vị tích cực huy động các nguồn lực để tăng năng lực xét nghiệm, bảo đảm nhanh, chính xác, hiệu quả; tiếp cận đa dạng nguồn vaccine, nhận chuyển giao công nghệ, đầu tư nghiên cứu, sản xuất trong nước.

Về áp dụng biện pháp giãn cách xã hội, Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế, các địa phương vận dụng linh hoạt, sáng tạo, quyết định theo thẩm quyền được giao, vượt quá thẩm quyền báo cáo cấp trên trực tiếp.

Việc giãn cách xã hội phải bảo đảm hiệu quả, đặc biệt xử lý hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa phòng, chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội, nhất là thực hiện thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.

Từ ngày 27/4 đến sáng 20/5, Việt Nam ghi nhận 1.677 ca COVID-19, tại 28 tỉnh, thành. Bắc Giang có số người nhiễm bệnh cao nhất cả nước với 618 ca.

Xem thêm: Ổ dịch COVID-19 tại Bắc Giang ngày càng 'nóng', Phó Thủ tướng chỉ đạo giải pháp cấp bách

Hà Ly