Để am hiểu văn hóa thì phải đắm mình

Năm 2006, sau khi tốt nghiệp ĐH Bách khoa TP.HCM, Trần Anh Tuấn (Tuấn Trần) trở về quê để bắt đầu hành trình lập nghiệp. Đúng thời điểm ấy, anh quyết định chọn Công ty CP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí (PTSC Quảng Ngãi) để làm việc và gắn bó suốt 9 năm ròng.

Và từ một kỹ sư ngành dầu khí, doanh nhân Trần Anh Tuấn quyết định tự thân khởi nghiệp, sau hơn 15, anh sở hữu dự án khởi nghiệp Trung tâm Thể thao Trần Phú (Quảng Ngãi) với thương hiệu Tuấn Minh Sport. Đây là bước đệm thành công đầu tiên giúp anh dấn vào con đường tự thân khởi nghiệp. Và hiện đồng điều hành 2 công ty về năng lượng tái tạo tại miền Trung.

Đang “kẹt lại” TP.HCM vì dịch Covid-19 gần 2 tháng, nhưng bản thân anh Tuấn Trần vẫn tham gia điều hành công việc tại quê nhà và nhiều tỉnh thành thông qua các công cụ trực tuyến.

Ban đầu, khi khởi nghiệp mảng thể thao, anh “khai sinh” ra mô hình hồ bơi lắp ráp, nhằm phổ cập bơi lội, phòng chống đuối nước cho trẻ em tại địa phương. “Sau một năm, tôi nhận thấy, văn hóa làm ăn tại địa phương có tác động rất lớn. Cụ thể, một nhân viên bán cà phê hay nhân viên điện lạnh… làm việc được 1 – 2 năm, sẽ xu hướng mở “cửa tiệm” riêng, rồi thành đối thủ cạnh tranh, chia nhỏ thị trường. Cũng như mô hình bể bơi lắp ráp, tôi có bao nhiêu nhân viên là sinh ra chừng ấy doanh nghiệp, bạn nào cũng kinh doanh lắp ráp hồ bơi, cung cấp hoá chất xử lý nước… còn tôi thì đứng hình, chỉ biết lặng nhìn rồi quyết định nghỉ luôn”, anh nói.

Từ trải nghiệm đó, một bài học xương máu mà anh nhận ra trong bảng chữ cái lập nghiệp thành công, đó là văn hóa – yếu tố quyết định thành công. Ở đây là văn hóa nói chung, đó có thể là, văn hóa hợp tác, văn hóa mua bán, văn hóa giao tiếp… tại địa phương mà bạn lập nghiệp. “Nếu bạn muốn làm điều gì ở đâu thì hãy đến đó, ở thật lâu, nhìn thật kỹ và nghĩ thật sâu – trước khi bắt đầu. Bởi, yếu tố văn hóa chiếm đến 50% tỷ lệ thành công khi bạn muốn lập nghiệp ở bất kỳ vùng đất nào. Vì văn hóa chính là con người – là khách hàng mà bạn đang nhắm đến”, CEO 8x chia sẻ.

Nói rõ thêm về yếu tố văn hóa, anh Tuấn Trần dẫn chứng rằng, bạn nghĩ xem, vì sao những chuỗi cà phê lớn như: The Coffee House, Highland,… vẫn chỉ mới manh nha đầu tư ở những thành phố nhỏ? Tại sao người ta không bê nguyên xi mô hình đã thành công vang dội ở TP.HCM và áp dụng vào những địa phương này? Không phải đội nghiên cứu thị trường của những ông trùm đầu ngành này chê quy mô thị trường hay không biết đến những thị trường này, mà là họ biết rất rõ rằng đây chưa phải là lúc thâm nhập thị trường đó.

Anh Tuấn Trần giải thích thêm, câu chuyện về yếu tố văn hóa cần người khởi nghiệp phải lên kế hoạch dài hạn, đòi hỏi nhiều nghiên cứu chuyên sâu về thị trường và người dùng. Từ đó, họ mới đưa ra chiến lược “bản địa hóa” bài bản. “Việc am hiểu đa chiều thì bạn phải đắm mình trong nền văn hóa để hiểu được nó. Đó là lý do người trẻ về quê khởi nghiệp cần chậm lại một chút, để sống lại một lần nữa trên chính nơi bạn được sinh ra. Việc kết hợp cái mới ở đất khách mà bạn dung nạp với cái vốn dĩ tồn tại hàng trăm năm… đó chẳng phải là ý tưởng hay sao…”, anh Tuấn Trần bày tỏ.

Đời ngắn, đừng để những ước mơ phải đợi!

Dự án khởi nghiệp của doanh nhân Trần Anh Tuấn bắt đầu triển khai từ 2016 với hơn 70 hồ bơi lắp ráp và chuyển giao cho các địa phương khắp cả nước, từ Hà Giang, Bắc Kạn cho tới tận Cà Mau. Một hồ bơi lắp rắp có thể tích khoảng 100 mét khối, với diện tích 6×16 mét và chiều cao 1 mét 2. Bể bơi được lắp đặt hoàn toàn dễ dàng.

Trong quá trình khởi nghiệp, một bài học lớn khác mà Trần Anh Tuấn nhận ra trong suốt chặng đường đã qua là làm gì cũng phải kiên trì, cần cù, chịu khó… Có lẽ những đức tính đó đã là máu thịt, là phẩm chất, là văn hóa ngàn năm của người miền Trung, đã ăn sâu vào máu thịt anh.

Sự bắt đầu khởi nghiệp của anh Tuấn Trần chẳng có gì ngoài lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ, cứ đam mê, kiên trì,… nếu có thất bại thì tiếp tục làm lại. Khi thực hiện dự án Khu liên hợp thể thao Trần Phú (ở Quảng Ngãi), anh “ôm sô” từ đầu đến cuối, kể cả những công việc khó như: thi công sân cỏ nhân tạo, mua vật tư, lắp ráp… Chính trong thời gian tự thân khởi nghiệp này giúp anh tích lũy được nhiều kiến thức, kinh nghiệm cũng như mối quan hệ. Cứ thế, anh học cách lao tới phía trước như một người không có gì để mất.

Thời điểm quyết định dấn thân khởi nghiệp, gia đình không hài lòng vì anh Tuấn Trần từ bỏ vị trí đáng mơ ước, thu nhập ổn định từ ngành dầu khí. Nhưng vì thương con, bố mẹ không can dự sâu vào quyết định cá nhân và cho anh sự ủng hộ, động viên. “Bố mẹ lo tôi khởi nghiệp sẽ bấp bênh, vất vả. Nhưng tôi đã nỗ lực và tạo niềm tin cho gia đình với những gì bản thân đã làm được trong 10 năm qua. Với tôi, dấn thân khởi nghiệp là cú nhảy có chủ đích, chuẩn bị rất kỹ. Tôi đã dám lựa chọn con đường riêng, để viết nên câu chuyện cho chính cuộc đời mình”, anh nhớ lại.

Và tiếp tục hành trình truyền cảm hứng cho người trẻ, anh dành trọn 2 năm để xâu chuỗi, đúc kết những bài học xương máu, những kinh nghiệm quý báu trong quyển sách “Về quê lập nghiệp”. Bên cạnh đó, quyển sách còn là một dự án cộng đồng của anh Trần Anh Tuấn, khát vọng truyền lửa cho 100.000 thanh niên về quê lập nghiệp. Đồng thời, gây quỹ phổ cập bơi 10.000 trẻ em nghèo vũng lũ.

Đặt câu hỏi về điều muốn chia sẻ thêm với thanh niên về quê lập nghiệp, anh Tuấn Trần thẳng thừng nói: “Đời ngắn, đừng để những ước mơ phải đợi. Việc gì cũng sợ, sợ thất bại, sợ điều tiếng, sợ đối diện… thì cũng đâu còn là sống. Dám sống – tất phải cần bạn dám nói, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân… Hãy tạo dựng sự nghiệp của mình như thể những cầu thủ xỏ giày ra sân: Cứ dấn thân dù tương lai có mờ mịt; hãy trực tiếp trải nghiệm dù buồn hay vui, vinh hay nhục, bạn sẽ có được những cảm xúc trọn vẹn và câu chuyện để đời. Bởi vì, mọi trải nghiệm đều là đáng giá. Tôi tâm niệm, chúng ta hoàn toàn có thể sống một cuộc đời ý nghĩa bằng cách làm một điều gì đó cho quê hương mình”, anh Tuấn Trần bộc bạch.