Tương lai mịt mù của Alibaba liệu có khởi sắc trong năm 2021?
17:15 | 17/01/2021
Doanh Nhân Việt Nam trên
Năm 2021 sẽ là một năm đầy khó khăn và thách thức với Alibaba và cả tỷ phú Jack Ma khi công ty phải đối mặt với vô vàn khó khăn đến từ thế giới và bị 'thất sủng' bởi chính quyền sở tại.
Alibaba có thể phải đối mặt với một năm 2021 đầy sóng gió kể từ khi thành lập đến nay. Công ty công nghệ nổi tiếng Trung Quốc hiện đang đối mặt với hàng loạt thách thức ở cả trong và ngoài nước, có thể gây ra rủi ro khiến họ thay đổi mãi mãi.
Cụ thể, nhà chức trách Trung Quốc đang điều tra công ty này về cáo buộc độc quyền như một phần trong các biện pháp trừng phạt ngày càng mạnh lên ngành công nghiệp công nghệ. Chưa kể đến việc, Ant Group – chi nhánh tài chính của tập đoàn này cũng đang đối mặt với việc phải đại tu lại toàn bộ mảng kinh doanh của họ.
Phía Washington cũng có thể là một mối đe dọa. Trong khi chính quyền ông Trump được cho là đã ủng hộ đề xuất cấm người Mỹ đầu tư vào Alibaba và 2 công ty công nghệ nổi tiếng khác thì căng thẳng Mỹ - Trung có thể vẫn chưa sớm chấm dứt.
Cuối cùng, nhà lãnh đạo tinh thần của công ty, cũng là đồng sáng lập và cựu chủ tịch Jack Ma hiện đã không xuất hiện trước truyền thông trong nhiều tháng.
"Alibaba - giống như tất cả những công ty công nghệ Trung Quốc lớn khác đang đối mặt với cuộc khủng hoảng sinh tồn", theo Alex Capri – một chuyên gia phân tích tới từ Đại học quốc gia Singapore.
Không còn "dễ thở" tại chính quê nhà
Chủ tịch Tập Cận Bình đang thúc giục các quan chức chỉnh đốn lại vai trò của các công ty công nghệ trong nước. Tháng trước, ông Tập đã tuyên bố rằng nỗ lực ngăn chặn chống độc quyền đối với những nền tảng trực tuyến sẽ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất trong năm 2021. Cuộc điều tra chống độc quyền nhắm vào Alibaba và những công ty khác đã nhấn mạnh ưu tiên đó.
Chuyên gia Alex Capri chỉ ra rằng tại quê nhà Trung Quốc, các ông lớn công nghệ như Alibaba không còn cảm thấy "dễ thở" như những năm trước, khi chính quyền Bắc Kinh đang muốn kiểm soát các công ty hàng đầu của mình. Ông Capri chỉ ra sự thắt chặt ngày càng tăng của chính quyền Trung Quốc là mối quan tâm đặc biệt đối với Alibaba và các công ty giống như họ.
Tháng 12 năm ngoái, Chủ tịch Tập Cận Bình gọi các nỗ lực chống độc quyền đối với các nền tảng trực tuyến là một trong những mục tiêu quan trọng nhất cho năm 2021.
Cuộc điều tra chống độc quyền nhắm vào Alibaba và các công ty khác đã nhấn mạnh ưu tiên đó. Hôm thứ Năm, một công ty thương mại điện tử khác của Trung Quốc là VIP Shop cũng xác nhận rằng họ cũng đang bị cơ quan chức năng điều tra vì "cáo buộc có hành vi cạnh tranh không lành mạnh".
Một đối thủ cạnh tranh thương mại điện tử của Alibaba là Pinduoduo cũng đã bị cuốn vào một cơn bão dư luận về văn hóa làm việc của họ, cho thấy rằng chính phủ sẵn sàng gây ra những lời chỉ trích rộng rãi hơn đối với ngành này.
Alibaba chủ yếu kinh doanh ở Trung Quốc, nhưng bất kỳ thay đổi nào của công ty này cũng có thể gây ảnh hưởng toàn cầu. Tập đoàn công nghệ Trung Quốc niêm yết tại Phố Wall từ năm 2014. SoftBank (Nhật Bản) là một cổ đông lớn, đã đầu tư hàng tỷ USD vào Alibaba. Các quỹ đầu tư hàng đầu thế giới như Vanguard, T. Rowe Price và BlackRock đều sở hữu cổ phiếu Alibaba.
Tại Mỹ, chính quyền Washington cũng đang gây sức ép dữ dội lên các công ty Trung Quốc. Nhà Trắng vừa ra lệnh cấm đầu tư của Mỹ vào Xiaomi, hãng sản xuất smartphone lớn thứ hai Trung Quốc. Tổng cộng 44 doanh nghiệp Trung Quốc có tên trong danh sách đen "hỗ trợ quân đội Trung Quốc".
Sở Giao dịch Chứng khoán New York hủy niêm yết cổ phiếu của hàng loạt công ty Trung Quốc tuần qua. Vài tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã ký thông qua luật buộc các doanh nghiệp Trung Quốc hủy niêm yết tại Mỹ nếu không đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm toán Mỹ.
Khó thoát khỏi vùng cấm của Mỹ
Chính quyền Bắc Kinh chắc chắn sẽ không dồn ép quá mức các công ty nội địa bởi Mỹ đã và đang trừng phạt các công ty của Trung Quốc. Mới đây, chính quyền Trump đã ra lệnh cấm vận đối với hãng sản xuất điện thoại Xiaomi.
Sàn giao dịch chứng khoán New York đã ngừng giao dịch trong một nhóm các công ty Trung Quốc trong tuần này để tuân thủ lệnh cấm người Mỹ đầu tư vào các doanh nghiệp được cho là có liên kết hoặc hỗ trợ quân đội Trung Quốc.
Tổng thống Donald Trump gần đây đã ký ban hành luật có thể buộc các công ty Trung Quốc hủy niêm yết trên các sàn chứng khoán Mỹ nếu họ không đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm toán của Mỹ. Chính quyền Trump được cho là đã xem xét việc cấm người Mỹ đầu tư vào Alibaba và các công ty công nghệ khác, khiến cổ phiếu của công ty này giảm vào tuần trước.
"Chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục tập trung vào vấn đề này dưới thời Tổng thống tân cử Joe Biden. Kể cả khi chính quyền Tổng thống Biden tỏ ra ngoại giao và mềm mỏng hơn, sự phân ly giữa Mỹ và các tập đoàn Internet Trung Quốc sẽ tiếp tục diễn ra", chuyên gia Capri nhấn mạnh. Ví dụ, dịch vụ đám mây của Alibaba có thể bị tẩy chay trên toàn cầu như mảng kinh doanh 5G của Huawei Technologies.
Giáo sư Rana Mitter thuộc Đại học Oxford cho rằng chính quyền Trung Quốc sẽ không muốn hủy diệt Alibaba - một trong những tập đoàn công nghệ quan trọng nhất nước này - khi Tổng thống Biden bắt đầu lên nắm quyền. Do đó, có khả năng Alibaba sẽ chỉ phải cải tổ kinh doanh ở mức "vừa phải".
Theo giáo sư Mitter, khả năng Alibaba bị phân tách là không lớn. "Trung Quốc sẽ thăm dò mọi động thái của chính quyền Tổng thống Biden trước khi đưa ra bất kỳ động thái nào (với những công ty công nghệ lớn trong nước như Alibaba)", ông nói.
Dù vậy, việc nhà sáng lập Jack Ma "biến mất" trong suốt hơn hai tháng qua cho thấy Alibaba đang mắc kẹt trong quá nhiều rắc rối tại Trung Quốc. Ông Brock Silvers, Giám đốc Đầu tư Kaiyuan Capital, nhận định điều đó khiến niềm tin của giới đầu tư dành cho Alibaba sẽ ngày càng giảm sút trầm trọng.
"Đợt phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) của Ant Group chỉ còn là dĩ vãng xa xôi. Nhiều khả năng công ty này sẽ bị phân tách và bị siết chặt quản lý. Định giá của Ant Group sẽ giảm sút đáng kể”, chuyên gia Silvers đánh giá. Sau khi đợt IPO bị hủy, định giá của Ant Group bị xác định là giảm từ hơn 300 tỷ USD xuống dưới 150 tỷ USD.
Ngày 15/1, Financial Times đưa tin hàng loạt nhà đầu tư lớn của Ant Group đang vô cùng lo lắng. Các quỹ này đã đổ hàng tỷ USD vào Ant Group với hi vọng thắng lớn trong đợt IPO. Nhưng giờ, họ có thể thua lỗ nặng.
| Kể từ tháng 9, chính phủ Trung Quốc đã thực hiện một đợt thắt chặt quy định – dẫn đến việc IPO của Ant bị trì hoãn và đưa ra những quy tắc chống độc quyền cứng rắn. Theo đó, vốn hóa của Alibaba cũng bị ảnh hưởng, giảm khoảng 140 tỷ USD, tương đương 17%. Trong khi đó, Jack Ma cũng trở nên lặng lẽ hơn trước công chúng. Những động thái cứng rắn của Bắc Kinh là lời cảnh báo rằng giới chức đã mất kiên nhẫn trước sự trỗi dậy quá mạnh mẽ của các "ông trùm" ngành công nghệ, thậm chí coi đó là mối đe dọa đối với sự ổn định chính trị và tài chính của Trung Quốc. |
Nguyễn Dung
