Tuyên án vụ Ethanol Phú Thọ: Ai phải bồi thường số thiệt hại 543 tỉ?
Trong số 12 bị cáo, HĐXX xác định có 3 bị cáo phải chịu trách nhiệm dân sự bồi thường tổng số tiền thiệt hại 543 tỷ cho dự án Ethanol Phú Thọ.
Chiều 15/3, sau hơn một tuần xét xử và nghị án kéo dài, TAND TP Hà Nội tuyên án đối với 12 bị cáo trong vụ án liên quan đến sai phạm tại dự án Ethanol Phú Thọ.
Trịnh Xuân Thanh lĩnh án cao nhất
Về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, HĐXX tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) 11 năm tù, tổng hợp với ba bản án trước đó hình phạt chung là 30 năm tù.
Bị cáo Vũ Thanh Hà (cựu TGĐ Công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí - PVB) bị tòa phạt 6 năm 6 tháng tù; Trần Thị Bình (cựu phó TGĐ PVN) 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh lĩnh tổng mức án chung thân
Cùng tội danh này, Nguyễn Xuân Thủy (cựu phó Phòng đầu tư dự án PVB) bị tuyên 30 tháng tù, Phạm Xuân Diệu (cựu TGĐ Tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí - PVC) ba năm sáu tháng tù. Bị cáo Nguyễn Ngọc Dũng (cựu phó TGĐ PVC) bị tòa phạt ba năm tù, Đỗ Văn Quang (cựu trưởng Ban kinh tế kế hoạch PVC) 28 tháng tù, Khương Anh Tuấn (cựu phó trưởng Phòng đầu tư dự án PVB) 30 tháng tù, Lê Thanh Thái (cựu trưởng Phòng kinh doanh PVB) 24 tháng tù và Hoàng Đình Tâm (cựu kế toán trưởng PVB) 30 tháng tù.
Về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, HĐXX tuyên phạt Đỗ Văn Hồng (cựu chủ tịch HĐQT PVC Kinh Bắc) 4 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó đã bị tuyên hình phạt chung là 17 năm tù.
Trong vụ án này, bị cáo Trịnh Xuân Thanh (cựu chủ tịch HĐQT Công ty PVC) bị truy tố về cả hai tội danh nêu trên. HĐXX tuyên bị cáo Thanh 10 năm tù về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, tám năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, tổng hợp hình phạt chung là 18 năm tù. Cộng với các bản án trước đó, bị cáo Thanh chịu hình phạt chung là án tù chung thân.
3 bị cáo bồi thường 543 tỉ
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX buộc các bị cáo Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, Vũ Thanh Hà, Trần Thị Bình… liên đới bồi thường cho PVB số tiền thiệt hại hơn 543 tỉ đồng. Trong đó, cá nhân ông Thăng phải bồi thường 200 tỉ đồng, ông Thanh hơn 143 tỉ đồng, ông Hà 100 tỉ đồng.
Riêng bị cáo Trịnh Xuân Thanh còn phải truy nộp 3 tỉ đồng hưởng lợi trong việc mua khu đất 3.400 m2 tại thị trấn Tam Đảo (Vĩnh Phúc) để sung công quỹ nhà nước. Cùng với đó, do khu đất được mua bằng tiền tạm ứng trái pháp luật từ PVC, tòa án quyết định giao quyền sử dụng khu đất này cho PVC.
Bị cáo Đinh La Thăng lĩnh bản án thứ tư 11 năm tù
Bản án nêu rõ, Năm 2007 . Cuối năm 2007, Công ty Cổ phần hoá dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) được thành lập để làm chủ đầu tư dự án nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc (đã được Chủ tịch PVN Đinh La Thăng ký nghị quyết chấp thuận chủ trương đầu tư). PVB có vốn điều lệ ban đầu hơn 405 tỷ đồng.
Tháng 2/2009, dự án được phê duyệt xây dựng tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ với tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng, thực hiện trong 18 tháng. Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng về việc chỉ định thầu, PVB không tổ chức đấu giá theo kế hoạch mà chuyển sang chỉ định thầu cho liên danh của PVC. Tháng 3/2013, PVC đơn phương dừng thi công dự án.
Bản án xác định PVC chưa từng thực hiện dự án nào về Ethanol và tình hình tài chính đang khó khăn, ông Thăng với vai trò Chủ tịch PVN, Trưởng ban chỉ đạo triển khai dự án, đã chủ trì nhiều cuộc họp, "quyết liệt" định hướng giao thầu cho PVC. Hành vi làm trái của ông Thăng, Thanh và các bị cáo dẫn đến thiệt hại cho PVB 543 tỷ đồng.
Ông Thăng bị kết tội có vai trò chính, là người chỉ đạo PVB giao chỉ định thầu cho PVC, trái quy định pháp luật. Bà Bình cùng nhiều bị cáo đã tiếp nhận ý kiến chỉ đạo của ông Thăng, triển khai các quyết định.
"Hành vi cố ý làm trái của các bị cáo trong lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực là nguyên nhân chính khiến dự án bị tạm dừng, đến nay chưa hạng mục nào hoàn thành", bản án nêu.
Theo HĐXX, để thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ, PVB đã sử dụng hơn 1.400 tỉ đồng, trong đó vay của các ngân hàng hơn 754 tỉ đồng. Tuy nhiên, do dự án bị dừng thi công đến nay đã 08 năm, PVB vẫn phải trả lãi cho số tiền đã vay. HĐXX xác định, thiệt hại của dự án chính là số tiền lãi phát sinh này.
Dù vậy, HĐXX cho rằng trên thực tế thiệt hại do hành vi của các bị cáo gây ra lớn hơn con số 543 tỉ đồng rất nhiều và còn tăng lên theo thời gian theo số lãi phát sinh. Tuy nhiên, cơ quan tố tụng chỉ tính thiệt hại ở mức tối thiểu là có lợi cho các bị cáo.
Hà Ly