Các nhà lãnh đạo đã cùng nhau đề ra các biện pháp, sáng kiến cụ thể, thúc đẩy hơn nữa hợp tác phòng chống dịch bệnh đồng thời bảo đảm sự phát triển năng động, bền vững của khu vực về dài hạn.

Các Nhà Lãnh đạo thông qua Tuyên bố của Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN về ứng phó dịch bệnh COVID-19.

Theo đó, các nước thành viên quyết tâm tăng cường hơn nữa các biện pháp hợp tác y tế công cộng nhằm kiểm soát đại dịch, bảo vệ người dân, gồm trao đổi kịp thời, minh bạch thông tin về tình hình thực tại, các biện pháp ứng phó đại dịch của các quốc gia thành viên; chia sẻ kinh nghiệm và thực tiễn tốt trong nghiên cứu, phát triển dịch tễ học, điều trị lâm sàng, nghiên cứu, phát triển vắcxin và thuốc chống virus; nâng cao năng lực hệ thống y tế công cộng của các quốc gia thành viên ASEAN, đồng thời bảo đảm an toàn cho các nhân viên y tế công cộng.

Cùng với đó, tăng cường hợp tác nhằm cung ứng đầy đủ thuốc điều trị, vật tư, trang thiết bị y tế thiết yếu, bao gồm công cụ chẩn đoán, thiết bị bảo hộ cá nhân... khuyến khích thành lập Kho dự trữ vật tư y tế của khu vực, cũng như tận dụng các kho dự trữ liên quan của ASEAN nhằm hỗ trợ nhu cầu của các quốc gia thành viên ASEAN trong các tình huống y tế công cộng khẩn cấp.

Các nước cũng nhất trí nâng cao khả năng sẵn sàng ứng phó dịch bệnh ở cấp quốc gia và khu vực, bao gồm thành lập Mạng lưới các chuyên gia về y tế về các tình huống y tế công cộng khẩn cấp thời gian tới, tăng cường năng lực của các mạng lưới ứng phó các tình huống khẩn cấp sẵn có của ASEAN, như Mạng lưới Trung tâm vận hành trong tình huống khẩn cấp ASEAN, Trung tâm đánh giá và trao đổi thông tin về rủi ro ASEAN, Trung tâm ảo BioDiaspora của ASEAN (ABVC) và Trung tâm điều phối ASEAN về ứng phó thảm họa và cứu trợ nhân đạo (AHA), nhằm chuẩn bị cho các tình huống y tế công cộng khẩn cấp trong tương lai.

Đồng thời, ưu tiên an sinh của người dân trong nỗ lực tập thể của ASEAN phòng chống dịch COVID-19, cung cấp sự hỗ trợ cần thiết cho công dân của các quốc gia thành viên ASEAN bị ảnh hưởng bởi đại dịch tại các quốc gia thành viên hoặc nước thứ ba; tăng cường truyền thông đại chúng hiệu quả, minh bạch bằng nhiều hình thức, gồm cập nhật kịp thời chính sách của các nước, các thông tin về sức khỏe cộng đồng và an toàn, đính chính các thông tin sai lệch; nỗ lực giảm kỳ thị và phân biệt đối xử.

Các thành viên ASEAN khẳng định lại cam kết trong hành động và phối hợp chính sách để giảm thiểu các tác động kinh tế-xã hội do đại dịch, bảo đảm an sinh của người dân, duy trì ổn định kinh tế-xã hội; trong đó, duy trì cam kết mở cửa thị trường ASEAN cho thương mại và đầu tư, tăng cường hợp tác giữa các quốc gia thành viên ASEAN và với các đối tác của ASEAN với mục đích bảo đảm an ninh lương thực, tận dụng hiệu quả Quỹ dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR) và tăng cường khả năng phục hồi, sự phát triển bền vững của chuỗi cung ứng khu vực, nhất là thực phẩm, hàng hóa, thuốc men, vật tư y tế và các vật dụng cần thiết khác; khuyến khích xây dựng kế hoạch phục hồi sau đại dịch để chia sẻ các bài học kinh nghiệm, khôi phục kết nối ASEAN, ngành du lịch, hoạt động kinh doanh và hoạt động xã hội thường ngày của ASEAN, ngăn chặn khả năng suy thoái kinh tế.

Tiếp theo Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN, chiều 14/4 đã diễn ra Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 về ứng phó với dịch bệnh COVID-19. Trên cương vị Chủ tịch ASEAN, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Hội nghị với sự tham dự của lãnh đạo 10 nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Hội nghị còn có sự tham dự của Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) với tư cách khách mời.

Kết thúc Hội nghị, các nhà Lãnh đạo ra Tuyên bố của Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 về dịch bệnh COVID-19.

Theo Tuyên bố này, các nước thành viên ASEAN+3 quyết tâm tăng cường hệ thống cảnh báo sớm trong khu vực về đại dịch và các bệnh dịch khác cũng như trao đổi thông tin thường xuyên, kịp thời, minh bạch về tình hình thực tế và các biện pháp triển khai của mỗi quốc gia trong việc chống lại COVID-19; chia sẻ kinh nghiệm và thực tiễn tốt nhất, mở rộng hỗ trợ kỹ thuật lẫn nhau trong phòng ngừa, ngăn chặn, kiểm soát lây lan cũng như điều trị lâm sàng các trường hợp nhiễm bệnh.

Đồng thời, ủng hộ ứng phó mạnh mẽ và phối hợp chung trong kiểm soát, điều trị nhằm tận dụng các nỗ lực triển khai các biện pháp ngăn chặn COVID-19 hiệu quả, phù hợp và thích hợp đối với mức độ nghiêm trọng và tình hình diễn biến tiếp theo của dịch bệnh tại các nước thành viên và trong khu vực.

Các quốc gia ASEAN+3 tái khẳng định cam kết mở cửa thị trường đối với thương mại và đầu tư, tăng cường hợp tác giữa các nước ASEAN+3 nhằm đảm bảo an ninh lương thực, tăng cường khả năng phục hồi và tính bền vững của chuỗi cung ứng khu vực, đặc biệt là các hàng hóa thiết yếu; tăng cường các nỗ lực chung về phục hồi sau đại dịch, kích thích phát triển kinh tế và tự cường tài chính, phục hồi tăng trưởng, kết nối và du lịch, duy trì ổn định thị trường và phòng ngừa những rủi ro tiềm tàng của suy thoái kinh tế; triển khai các biện pháp thích hợp, cần thiết để thúc đẩy niềm tin thị trường để cải thiện sự ổn định và khả năng tự cường của nền kinh tế khu vực một cách có ưu tiên và phối hợp, bao gồm thông qua kích thích kinh tế, để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi COVID-19, đặc biệt là các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) và nhóm dễ bị tổn thương. Cùng với đó, tăng cường nỗ lực ổn định sản xuất, cung cấp các hàng hóa, dịch vụ cần thiết, bao gồm trang thiết bị y tế thiết yếu, các sản phẩm nông nghiệp quan trọng, duy trì sự lưu thông cần thiết hàng hóa, dịch vụ...

Các nước cam kết hợp tác chặt chẽ với WHO, các tổ chức liên quan và cộng đồng quốc tế cũng như khuyến khích quan hệ đối tác công tư (PPP) và toàn xã hội trong cuộc chiến toàn cầu chống lại đại dịch, đồng thời giải quyết các hậu quả kinh tế và xã hội sâu sắc của COVID-19, bảo vệ đời sống người dân, bảo đảm duy trì tăng trưởng; duy trì đoàn kết, cảnh giác cao độ và sẵn sàng hành động nếu cần thiết.

Dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Hội nghị Cấp cao ASEAN, ASEAN+3 đã thu hút chú ý của truyền thông quốc tế

Nhiều hãng thông tấn quốc tế, cũng như các tờ báo lớn trên thế giới đều đưa tin về hai Hội nghị Cấp cao đặc biệt lần đầu tiên diễn ra dưới hình thức thức trực tuyến kể từ khi hiệp hội được thành lập vào năm 1967.

Đáng chú ý, hãng thông tấn AFP của Pháp nêu rõ Việt Nam - quốc gia đang thành công trong việc khống chế dịch COVID-19 với các biện pháp cách ly trên diện rộng và giãn cách xã hội, đang chủ trì Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 về ứng phó với COVID-19.

Theo AFP, Việt Nam sẽ tận dụng hội nghị này để đề xuất quỹ ứng phó với đại dịch, thành lập các kho vật tư y tế khẩn cấp, chia sẻ các nguồn lực.

Bên cạnh đó, Hà Nội cũng sẽ kêu gọi một chiến lược nhằm hỗ trợ các nền kinh tế thành viên ASEAN.

Trả lời phỏng vấn của TTXVN về kết quả Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định thử thách từ đại dịch COVID-19 không thể khuất phục ASEAN, mà trái lại sẽ tạo động lực để chúng ta cùng nhau vươn lên mạnh mẽ hơn.

“Đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN trong thời điểm đặc biệt khó khăn này, Việt Nam nhận thức rõ trách nhiệm của mình và quyết tâm vai kề vai sát cánh với các nước thành viên chèo lái con thuyền ASEAN vượt qua sóng gió”, Thủ tướng nói.