Sáng 12/7, Bộ Công Thương công bố kết luận thanh tra về quản lý và điều hành cung cấp điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và đơn vị liên quan. Cuộc thanh tra này được thực hiện theo yêu cầu của Thủ tướng, trong bối cảnh thiếu điện, phải cắt điện luân phiên ở miền Bắc vào cuối tháng 5.

Theo kết luận thanh tra, EVN đã chậm đầu tư, hoàn thành nguồn và lưới điện; chậm khắc phục sự cố tổ máy của một số nhà máy nhiệt điện làm giảm khả năng cung cấp điện; không chấp hành nghiêm Chỉ thị số 29/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các quyết định, chỉ thị, văn bản chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương về kế hoạch cung ứng điện, biểu đồ cung cấp nhiên liệu cho sản xuất điện làm bị động trong việc chuẩn bị nguồn điện, giảm dự phòng an ninh năng lượng.

Cùng với đó, việc điều độ, vận hành hệ thống điện mất cân đối trong huy động các loại hình nguồn điện trong nhiều thời điểm và có vi phạm trong chỉ đạo, điều hành, lập lịch, điều độ vận hành hệ thống điện quốc gia mùa khô năm 2023.

Đặc biệt, EVN đã để gián đoạn cung ứng điện trên diện rộng, đặc biệt khu vực miền Bắc từ nửa cuối tháng 5 đến trung tuần tháng 6 năm 2023, cắt điện đột ngột, không báo trước, gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến đời sống của người dân, hoạt động sản xuất - kinh doanh và môi trường thu hút đầu tư.

Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm

Từ những tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm nêu trên, Bộ Công Thương đã đề nghị và yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp căn cứ kết luận thanh tra, chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý hoặc kiến nghị xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với Hội đồng thành viên EVN, các cá nhân có liên quan.

EVN căn cứ kết luận thanh tra, chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý hoặc kiến nghị xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với Ban Tổng giám đốc, các ban tham mưu, các đơn vị thành viên và cá nhân, tập thể có liên quan.

Liên quan đến việc cung ứng điện, Bộ Công Thương cũng yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp than - khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) căn cứ kết luận thanh tra, chỉ đạo Tổng Công ty Điện lực - TKV, Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý hoặc kiến nghị xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với tập thể, cá nhân vi phạm có liên quan.

Về phía Bộ Công Thương, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Cục Điều tiết điện lực, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp, Vụ Dầu khí và Than cũng phải tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm sâu sắc trong việc thực hiện chức năng kiểm tra, giám sát trong lĩnh vực được giao, tiến hành xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có sai phạm (nếu có).

Từ cuối tháng 5, Hà Nội và nhiều địa phương tại miền Bắc trải qua những ngày thiếu điện do nhu cầu sử dụng tăng vọt mùa nắng nóng. Thủy điện, một trong hai nguồn cung chính cho miền Bắc, sụt giảm huy động vì hạn hán. Còn nhiệt điện, một số tổ máy gặp sự cố kéo dài với công suất không huy động được khoảng 2.100 MW.

Thiếu điện là một trong số vấn đề khiến cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội bày tỏ lo ngại. Đầu tháng 6, nhiều doanh nghiệp có nhà máy tại khu công nghiệp của Bắc Ninh, Hà Nội, Bắc Giang cho biết đã bị cắt điện nhiều giờ, liên tục trong tuần.

Trong báo cáo Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý II vừa công bố, các doanh nghiệp châu Âu cũng phản ánh ảnh hưởng sản xuất do thiếu điện. Tình hình đã ổn định hơn nhờ các cơn mưa lớn, nhưng khoảng 60% số doanh nghiệp nói thiếu điện tạo ra một số thách thức với họ; khoảng 10% bị tác động nghiêm trọng.

Báo cáo gửi Chính phủ cuối tháng 6, EVN cho biết, nhu cầu sử dụng điện của miền Bắc tăng bình quân 10% một năm, tương đương 2.400-2.900 MW. Nhưng các nguồn điện mới dự kiến đưa vào vận hành trong 2024 và 2025 lần lượt 780 MW và 1.620 MW, tức chỉ bằng 30-50% nhu cầu dùng điện tăng thêm tại phía Bắc. Do đó, EVN cho rằng, cung ứng điện cho miền Bắc tới 2025 vẫn gặp khó khăn, nhất là giai đoạn cuối mùa khô khi mức nước các hồ thủy điện xuống thấp.

EVN cho biết sẽ kiểm điểm trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan trong việc phải tiết giảm điện thời gian qua để rút kinh nghiệm, khắc phục. Tập đoàn này cũng đang tính toán, phân tích kịch bản và nghiên cứu giải pháp để thực hiện tốt hơn cung ứng điện các năm tới.