Ngày 13/11, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Văn phòng Quốc hội, Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức Hội thảo tham vấn ý kiến Đại biểu Quốc hội về một số nội dung quan trọng trong dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Phát biểu khai mạc hội thảo, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết: Sửa đổi Luật Đất đai năm 2013  là vấn đề được cử tri và nhân dân cả nước đặc biệt quan tâm, kỳ vọng vào các quyết sách của Quốc hội.

Tại các kỳ họp thứ 4, 5, 6, Quốc hội khóa XV đặt ra đối với việc sửa đổi toàn diện Luật Đất đai năm 2013 là phải bám sát và thể chế hóa đầy đủ chủ trương, nghị quyết của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16-6-2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã đánh giá cao sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai và Dự thảo Luật, đồng thời tập trung thảo luận một số vấn đề nhằm hoàn thiện Dự thảo như: vấn đề quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, cải cách hành chính về đất đai…

Góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, đại biểu Phan Đức Hiếu, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, thủ tục hành chính về đất đai trong thời gian qua còn nhiều bất cập dẫn tới thời gian thực hiện các thủ tục của nhà đầu tư kéo dài, có khi tới vài năm. Báo cáo PCI năm 2021 cho biết, đất đai được doanh nghiệp cho là nhóm khó khăn thủ tục thứ hai. Do đó, Đại biểu cho rằng cần đặt trong chuỗi các thủ tục liên quan như: xây dựng, đầu tư để giải quyết vấn đề này.

Về vấn đề quy hoạch sử dụng đất, Đại biểu Phan Đức Hiếu đề xuất cần làm rõ việc đảm bảo sự tương thích giữa quy hoạch của cấp trên, cấp dưới, quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch giữa thời gian trước và sau.

Đồng quan điểm này, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng cho rằng, cần làm rõ thêm mối quan hệ của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với quy hoạch các ngành, lĩnh vực có sử dụng đất; Tiếp tục rà soát các quy định về nội dung này với Luật Quy hoạch…

Bên cạnh đó, về thu hồi đất vì mục đích phát triển kinh tế, xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, Đại biểu cho rằng, cần tiếp tục nghiên cứu về phạm vi, điều kiện, tiêu chí thu hồi đất, nhất là thu hồi đất để xây dựng nhà ở thương mại, đô thị…

Tại hội thảo, TS Trần Du Lịch, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cho rằng, về tính đồng bộ của hệ thống các quy định liên quan đến nội dung của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần lấy nội dung của Bộ luật Dân sự làm chuẩn mực để chế định các vấn đề có liên quan. Những nội dung nào đã quy định trong các luật thì không quy định trong Luật Đất đai. Nếu luật chuyên ngành quy định không phù hợp thì sửa luật chuyên ngành. Với cách tiếp cận này thì nội dung của Luật Đất đai sẽ gọn hơn và điều chỉnh đúng đối tượng hơn.

TS Trần Du Lịch đề xuất, Luật Đất đai cần tiếp cận các quy định theo hướng rạch ròi: Nhà nước với tư cách Nhà nước và Nhà nước với tư cách người đại diện chủ sở hữu toàn dân. Về vấn đề định giá đất, cần làm rõ chỉ có quyền sử dụng đất là loại hàng hóa đặc biệt có giá, chứ không phải là đất, vì đất đai thuộc sở hữu toàn dân. Đối với việc định giá quyền sử dụng đất để bồi thường cho người sử dụng đất phải theo cơ chế thương lượng về lợi ích với nhiều hình thức khác nhau...

Phát biểu sau khi các Đại biểu Quốc hội, chuyên gia góp ý, Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, tính chất quan trọng, phức tạp của dự án Luật đã được thể hiện qua sự quan tâm của các Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận tại tổ với 228 lượt phát biểu. Tại hội thảo tham vấn, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cũng làm rõ các vấn đề các chuyên gia, Đại biểu Quốc hội quan tâm như về vấn đề: quy hoạch sử dụng đất, tài chính đất đai, cải cách hành chính, giải quyết mâu thuẫn giữa các luật…

Đơn cử về quy hoạch sử dụng đất đai, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, đây là một quy hoạch mang tính chất khung, cái quan trọng nhất là quy hoạch chi tiết (quy hoạch xây dựng). Nghị quyết số 18-NQ/TW đã đặt ra yêu cầu đổi mới công tác quy hoạch và dự thảo Luật đất đai đã thể chế bổ sung, hoàn thiện nguyên tắc lập quy hoạch bảo đảm liên kết vùng, thống nhất đồng bộ với các quy hoạch ngành có sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, đô thị… đây là vấn đề xử lý khó nhất.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, hiện nay Bộ TN&MT dựa vào một số quy hoạch như quy hoạch giao thông vận tải, từ quy hoạch giao thông sẽ làm giá trị đất đai tăng lên và phát triển kinh tế - xã hội; thứ 2 là quy hoạch xây dựng đô thị và nông thôn. Theo đó, Bộ xác định nơi nào có quy hoạch đô thị và nông thôn đã được phê duyệt nơi đó không cần xây dựng cụ thể quy hoạch đất đai mà quy hoạch đất đai chỉ phân bổ thế nào là hợp lý thông qua kế hoạch sử dụng đất… Bộ trưởng cho rằng, chỉ khi nào có quy hoạch 1/500 thì mới cho triển khai chuyển mục đích sử dụng.

Về vấn đề định giá đất, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, chúng ta phải thu thập được các giao dịch trên thị trường, qua đấu thầu, đấu giá để xây dựng bản đồ về cơ sở dữ liệu đất đai, giá đất, giá đất theo vùng giá trị đất để nhân rộng trên cả nước. Hiện nhiều địa phương đã áp dụng phương pháp này để xác định giá đất và biến động giá đất thị trường.

Cũng theo Bộ trưởng, nếu chúng ta có cơ sở dữ liệu đất đai thì sẽ giải quyết được vấn đề cải cách thủ tục hành chính về đất đai vì hệ thống này được xây dựng tích hợp đa mục tiêu, trong đó có các dịch vụ công về đất đai, thuế, đầu tư. Qua đó sẽ xem xét để tinh giảm, chuyển đổi số để giải quyết những vướng mắc trên.