Cứ điểm cho nhiều “đại bàng” công nghệ

Đầu tháng 8/2025, SAP - Tập đoàn công nghệ hàng đầu của Đức chính thức đưa vào vận hành Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (R&D) SAP Labs Vietnam đặt tại TP. Hồ Chí Minh. Dự kiến, SAP sẽ đầu tư hơn 150 triệu Euro (khoảng 4.500 tỷ đồng) trong 5 năm tới vào trung tâm này.

SAP Labs Vietnam sẽ đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ phát triển các sản phẩm chủ lực của SAP, bao gồm chuỗi cung ứng số bền vững và các giải pháp doanh nghiệp thông minh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Ông Thomas Saueressig, Thành viên Ban Điều hành SAP SE, phụ trách mảng Dịch vụ và Triển khai khách hàng, SAP Labs Vietnam không chỉ đơn thuần là một trung tâm nghiên cứu và phát triển. Đây là động lực thúc đẩy chuyển đổi tại Việt Nam - một trong những thị trường công nghệ năng động nhất châu Á.

Theo ông Saueressig, việc TP. Hồ Chí Minh được chọn làm địa điểm đặt trung tâm R&D mới của Tập đoàn này là một bước đi chiến lược, dựa trên thành tích ấn tượng của Việt Nam trong đổi mới công nghệ cùng lực lượng kỹ sư phần mềm đang tăng trưởng mạnh mẽ.

Sự ra đời của SAP Labs Vietnam với cam kết đầu tư lớn và chiến lược rõ ràng tiếp tục khẳng định xu hướng hút FDI thế mới của TP. Hồ Chí Minh. Trong thời gian gần đây, TP. Hồ Chí Minh cũng ghi nhận nhiều dự án đầu tư thế hệ mới. Trong đó có một số dự án nổi bật như: Dự án nhà máy chế tạo thiết bị sản xuất vi mạch của Công ty BE Semiconductor Industries N.V (Hà Lan) với tổng vốn đăng ký 42 triệu USD; Dự án Amazon Data Services Việt Nam, tăng vốn thêm 48 triệu USD cho hoạt động trung tâm dữ liệu; Dự án Dược phẩm GSK Việt Nam, điều chỉnh tăng vốn đầu tư 133 triệu USD, mở rộng sản xuất và năng lực cung ứng dược phẩm chất lượng cao…

Nhìn lại lịch sử dòng vốn FDI của TP. Hồ Chí Minh cho thấy, việc thành lập Khu công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh (SHTP) vào năm 2002 được xem là bước ngoặt trong chiến lược thu hút FDI của thành phố. Từ đây, dòng vốn FDI bắt đầu có sự chuyển biến rõ rệt về “chất” – từ mô hình thâm dụng lao động sang các lĩnh vực thâm dụng công nghệ, kỹ thuật cao và đổi mới sáng tạo.

Hàng loạt tập đoàn lớn – những “đại bàng” toàn cầu như Nidec (Nhật Bản), Samsung (Hàn Quốc) và đặc biệt là Intel (Hoa Kỳ) – đã chọn SHTP làm cứ điểm đầu tư chiến lược tại khu vực.

Đáng chú ý, năm 2010, Intel chính thức vận hành nhà máy lắp ráp và kiểm định chip trị giá 1 tỷ USD tại SHTP, đánh dấu bước ngoặt đưa TP. Hồ Chí Minh trở thành điểm đến nổi bật trên bản đồ đầu tư công nghệ toàn cầu.

Hoạt động ổn định và liên tục mở rộng của nhà máy Intel trong những năm qua là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của chính sách thu hút đầu tư chiến lược mà thành phố đã kiên trì theo đuổi, từ ưu đãi hạ tầng, môi trường đầu tư đến thủ tục hành chính thuận lợi, minh bạch.

Theo ông Kenneth Tse, Tổng Giám đốc Intel Việt Nam, sau gần 20 năm hoạt động tại Việt Nam, nhà máy của Intel tại SHTP đã xuất khẩu hơn 4 tỷ sản phẩm, đóng góp tổng giá trị xuất khẩu vượt 100 tỷ USD cho nền kinh tế Việt Nam.

Hiện Intel Việt Nam đang tiếp tục ứng dụng các công nghệ mới nhất của Tập đoàn Intel vào sản xuất. Đáng chú ý, nhà máy Intel Việt Nam cũng đã chính thức bắt đầu sản xuất dòng chip 18A – dòng sản phẩm công nghệ tiên tiến hàng đầu của Tập đoàn này.

Việc triển khai sản xuất dòng chip thế hệ mới không chỉ khẳng định vị thế của Việt Nam trong ngành bán dẫn toàn cầu, mà còn mở ra cơ hội lớn trong việc tiếp cận công nghệ lõi; đồng thời nâng cao chất lượng nguồn nhân lực công nghệ cao tại chỗ – một yếu tố then chốt để TP. Hồ Chí Minh hình thành hệ sinh thái bán dẫn và công nghệ cao trong tương lai gần.

Giới chuyên gia cho rằng, sự hiện diện ngày càng sâu rộng của các nhà đầu tư công nghệ toàn cầu cho thấy TP.HCM đang đi đúng hướng trong chiến lược thu hút FDI chọn lọc, với định hướng toàn cầu hóa ngày càng rõ nét.

 Chuyển mình để đón đầu cơ hội

Theo ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh, trong thời gian gần đây, có nhiều doanh nghiệp nước ngoài, trong đó có những tập đoàn lớn ở các lĩnh vực rất “nóng” đã lựa chọn TP. Hồ Chí Minh là điểm đến đầu tư. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy niềm tin của nhà đầu tư quốc tế và triển vọng tăng trưởng kinh tế của thành phố trong thời gian tới.

Trong 7 tháng năm 2025, thành phố đã thu hút gần 6,2 tỷ USD vốn FDI, tăng 45,67% so với cùng kỳ năm 2024. Số lượng dự án FDI tiếp nhận hiện đã vượt cả tổng số dự án tiếp nhận của cả năm 2024.

Đáng chú ý, trong tổng số hơn 3,6 tỷ USD vốn đầu tư mới và mở rộng được tiếp nhận tại các khu chế xuất, khu công nghiệp trên địa bàn, có trên 1 tỷ USD tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao.

Tại một Diễn đàn tổ chức ở TP. Hồ Chí Minh gần đây, ông Alexander Ziehe, Chủ tịch Hiệp hội các Doanh nghiệp Đức tại Việt Nam chia sẻ, tốc độ phát triển nhanh chóng của Việt Nam đang tạo ra hàng loạt cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư Đức, trải rộng từ sản xuất công nghệ cao, tự động hóa, năng lượng tái tạo, công nghệ xanh, hàng tiêu dùng cao cấp cho đến đào tạo nghề và phát triển kỹ năng lao động.

Theo ông Alexander Ziehe, một trong những dấu hiệu cho thấy niềm tin dài hạn của doanh nghiệp Đức vào thị trường Việt Nam là việc SAP thành lập SAP Labs tại TP. Hồ Chí Minh. Đây là thời điểm thuận lợi để các nhà đầu tư Đức tăng cường hiện diện và khai thác tiềm năng của thị trường Việt Nam.

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh đánh giá, trong 10 năm trở lại đây, khi các trụ cột như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trở thành định hướng chiến lược toàn cầu, TP. Hồ Chí Minh cũng chuyển mình nhanh chóng để đón đầu dòng vốn FDI chất lượng cao.

“Thành phố đã và đang thu hút các tập đoàn công nghệ lớn trong lĩnh vực như bán dẫn, công nghệ số, AI… Những ngành nghề này sẽ trở thành trụ cột phát triển mới, đưa TP. Hồ Chí Minh trở thành một siêu đô thị công nghiệp - công nghệ cao tầm cỡ quốc tế trong tương lai,” vị chuyên gia nhận định.

Đáng chú ý, sự mở rộng địa giới hành chính kể từ ngày 1/7/2025 được nhận định sẽ mang lại nhiều cơ hội hút vốn FDI cho TP. Hồ Chí Minh trong thời gian tới. Để đáp ứng yêu cầu mới, TP. Hồ Chí Minh đã chủ động thực hiện nhiều thay đổi đồng bộ từ thể chế, hạ tầng đến chất lượng nguồn nhân lực.

Trên phương diện thể chế, việc thực thi Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh được xem là bước ngoặt. Cơ chế phân cấp mạnh hơn cho phép thành phố tự quyết trong việc ban hành chính sách ưu đãi đầu tư riêng biệt, từ đó xây dựng được các gói hỗ trợ "may đo" cho từng loại hình dự án.

Không chỉ dừng lại ở ưu đãi thuế hay hỗ trợ mặt bằng, TP. Hồ Chí Minh đang triển khai nhiều chính sách "mềm" nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong các lĩnh vực như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và trung tâm dữ liệu. Thành phố thí điểm các cơ chế hỗ trợ mới như kết nối doanh nghiệp với trường đại học, hỗ trợ tuyển dụng lao động kỹ thuật cao và cung cấp hạ tầng số chuyên biệt, hướng đến phát triển hệ sinh thái công nghệ cao bền vững.

Song song đó, hạ tầng giao thông cũng đang được nâng cấp để theo kịp yêu cầu của dòng vốn mới. Các dự án kết nối trung tâm thành phố với cảng Cát Lái, sân bay Tân Sơn Nhất, cảng hàng không quốc tế Long Thành và tuyến metro số 1 được đẩy mạnh nhằm tăng năng lực vận chuyển hàng hóa và dịch vụ hỗ trợ cho các dự án có hàm lượng công nghệ cao…

Bên cạnh nhiều cơ hội, các chuyên gia cũng chỉ ra một số thách thức trong việc thu hút vốn FDI vào TP. Hồ Chí Minh hiện nay, như thủ tục hành chính còn phức tạp, việc thực thi chính sách chưa đồng bộ và những khó khăn về hải quan, thuế, logistics… Việc thiếu hụt lao động có tay nghề cao, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao, công nghiệp… cũng là một vấn đề TP. Hồ Chí Minh cần lưu ý để có các giải pháp hiệu quả nhằm thu hút dòng vốn chất lượng cao trong thời gian tới. Đặc biệt, mô hình Trung tâm Tài chính quốc tế nếu vận hành thành công sẽ thu hút rất lớn lượng vốn FDI thế hệ mới chảy về TP. Hồ Chí Minh trong thời gian tới./.