Buổi tọa đàm diễn ra trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới – kỷ nguyên thịnh vượng và phồn vinh, với khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được xác định là yêu cầu tất yếu. Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị đã đề ra nhiều định hướng và giải pháp đột phá nhằm đưa khoa học – công nghệ trở thành nền tảng vững chắc cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Phát biểu tại Tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân Phạm Thị Thanh Huyền cho biết, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, trong đó có nội dung về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, hợp tác xã trong giai đoạn mới đã khẳng định rõ yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ, nhất là công nghệ số, vào quản trị, sản xuất, kinh doanh và kết nối thị trường. Đây là định hướng quan trọng để kinh tế tập thể nói chung, hợp tác xã nói riêng, bắt nhịp với xu thế chuyển đổi số, phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng.

Trong đó, “Hợp tác xã điện tử” – hay nói cách khác, mô hình hợp tác xã ứng dụng nền tảng số vào mọi hoạt động – chính là một giải pháp cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57. Đây không chỉ là việc sử dụng các công cụ trực tuyến trong giao dịch hay quảng bá, mà là chuyển đổi toàn diện từ mô hình quản trị truyền thống sang mô hình quản trị số: thành viên có thể tham gia, biểu quyết, giám sát, chia sẻ thông tin qua hệ thống điện tử; Hoạt động sản xuất – kinh doanh được số hóa, dữ liệu được phân tích để tối ưu hiệu quả; Kết nối thị trường, tiếp cận khách hàng, mở rộng hợp tác xuyên biên giới được thực hiện nhanh chóng, minh bạch.

Trước đó, ngày 18/7/2025, Văn phòng Chính phủ ban hành Công văn số 6708/VPCP-ĐMDN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng về đề xuất triển khai mô hình Hợp tác xã (HTX) điện tử do Nhà nghiên cứu, Nhà văn Nguyễn Xuân Tuấn (Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường) khởi xướng. Đây là mô hình ứng dụng chuyển đổi số và khoa học – công nghệ để “chuyển đổi mềm” hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp, góp phần mở rộng năng lực khu vực kinh tế tư nhân.

Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học & Công nghệ, Liên minh HTX Việt Nam và các cơ quan liên quan nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách kinh doanh cá thể, phù hợp với Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 138/NQ-CP của Chính phủ.

Theo ông Nguyễn Xuân Tuấn, trong ba năm qua, Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường đã phối hợp cùng 300 doanh nghiệp, HTX tiến hành khảo sát thực tế và xây dựng Đề án “Thí điểm mô hình HTX điện tử chuyển đổi số - giải pháp chuyển đổi số tài chính, pháp lý cho hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp siêu nhỏ”. Mô hình nhận được sự quan tâm của Chính phủ, sự đồng hành của các công ty công nghệ về nền tảng kỹ thuật, sự cam kết hỗ trợ tài chính từ ngân hàng và sự tham gia của hơn 300 doanh nghiệp, HTX sẵn sàng đầu tư kinh phí triển khai.

Giai đoạn 1 (2026 – 2027) dự kiến thí điểm với ít nhất 90.000 hộ kinh doanh cá thể gia nhập HTX điện tử, sau đó mở rộng trên toàn quốc. Mục tiêu là minh bạch hóa dòng tiền, tăng thu ngân sách, mở rộng GDP chính thức và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Tại tọa đàm, các đại biểu cùng nhận định, việc sớm phê duyệt và triển khai Đề án HTX điện tử sẽ tạo ra những lợi ích chiến lược, vừa mang tính cấp bách, vừa lâu dài. Đề án không chỉ cụ thể hóa Nghị quyết 57 bằng một mô hình kinh tế – công nghệ có tính ứng dụng cao, mà còn mở đường thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khu vực kinh tế tập thể.

Theo các ý kiến, HTX điện tử sẽ góp phần thực hiện Nghị quyết 68 thông qua “chuyển đổi mềm” hàng triệu hộ kinh doanh thành doanh nghiệp, qua đó hình thành một lực lượng doanh nhân mới. Mô hình này cũng được kỳ vọng giúp minh bạch hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo nguồn thu bền vững cho ngân sách nhà nước.

Đặc biệt, quá trình chuyển đổi số sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh cho HTX và các thành viên, thông qua việc mở rộng kết nối thị trường, tiếp cận nguồn tài chính, bảo hiểm và cơ hội đào tạo, hướng tới một hệ sinh thái kinh tế tập thể hiện đại, hiệu quả.

Tại toạ đàm, các chuyên gia nhấn mạnh: “Hợp tác xã điện tử không chỉ là một giải pháp công nghệ, mà còn là bước đi chiến lược để tổ chức lại lực lượng sản xuất, gắn kết khoa học – công nghệ với kinh tế tập thể, tạo nền tảng phát triển bền vững trong kỷ nguyên số”.