Kể từ ngày 05/6/2018, việc thực hiện hồ sơ hải quan và khai báo hải quan sẽ tuân thủ theo quy định mới Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 và Thông tư số 39/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính. Các quy định và hướng dẫn mới sẽ giải quyết nhiều vướng mắc, bất cập liên quan đến thủ tục cho hoạt động xuất nhập khẩu...

Thông tư số 39/2018/NĐ-CP có nhiều nội dung mới được xây dựng dựa trên việc nghiên cứu áp dụng các biện pháp tạo thuận lợi thương mại; Đồng thời, phù hợp với sự thay đổi của tập quán thương mại quốc tế đồng thời đáp ứng các yêu cầu quản lý hải quan cũng như xử lý các vướng mắc, bất cập, cụ thể như:

Trong đó, những nội dung quan trọng liên quan đến thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan được sửa đổi trong thông tư này gồm: hồ sơ hải quan; nộp hồ sơ hải quan dưới dạng điện tử; khai hải quan; thời điểm thông báo kết quả phân luồng tờ khai; khai bổ sung hồ sơ hải quan; khai thay đổi mục đích sử dụng; hủy tờ khai hải quan; kiểm tra thực tế hàng hóa theo đề nghị của chi cục hải quan đăng ký tờ khai; giám sát hải quan trong việc lấy mẫu; đưa hàng về bảo quản; hàng hóa vận chuyển chịu sự giám sát hải quan; niêm phong hải quan; khai bổ sung tờ khai vận chuyển độc lập; hủy tờ khai vận chuyển độc lập; thủ tục hải quan đối với hàng hóa vận chuyển độc lập; giám sát hải quan.

Cùng với những thay đổi về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan, nhiều nội dung về thuế xuất khẩu (XK), thuế nhập khẩu (NK) và quản lý thuế đã được sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tế.

Trong đó, có nội dung quan trọng là sửa quy định về kiểm tra, xác định trị giá hải quan: Bổ sung căn cứ bác bỏ trị giá khai báo trong thông quan; bổ sung thẩm quyền xác định trị giá, ấn định thuế sau khi bác bỏ trị giá khai báo trong thông quan; xử lý kết quả tham vấn; sửa đổi quy định về tham vấn một lần…

Cùng với việc ban hành Thông tư 39/2018/TT-BTC, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư 38/2018/TT-BTC quy định về xác định xuất xứ hàng hóa XK, NK. Đây là văn bản triển khai Điều 32 Nghị định 31/2018/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại thương; cũng như cụ thể hóa Điều 26 tại Thông tư 38/2015/TT-BTC và pháp lý hóa một số hướng dẫn của Bộ Tài chính trước đây về thời điểm nộp C/O (giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa), trừ lùi C/O cho hàng hóa gửi kho ngoại quan.

Các vấn đề chính được đưa vào Thông tư 38/2018/TT-BTC gồm: hồ sơ xác định trước xuất xứ hàng hóa, các trường hợp phải nộp chứng từ chứng nhận xuất xứ; thời điểm nộp chứng từ chứng nhận xuất xứ; kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa XK, NK; về kiểm tra sau thông quan đối với xuất xứ hàng hóa XK, NK.

Đồng thời, để đảm bảo tính thống nhất trong khai báo và điện tử hóa hơn nữa việc thực hiện thủ tục hải quan điện tử ngoài các nguyên tắc khai hải quan đã quy định tại Điều 19 Thông tư số 38/2015/TT-BTC, Thông tư số 39/2018/TT-BTC bổ sung một số nguyên tắc như:

Thứ nhất, một vận đơn phải được khai trên một tờ khai hải quan nhập khẩu. Trường hợp một vận đơn khai báo cho nhiều tờ khai hải quan, người khai hải quan thông báo tách vận đơn với cơ quan hải quan trước khi đăng ký tờ khai hải quan. Trường hợp hàng hóa nhập khẩu không có vận đơn người khai hải quan thực hiện lấy số quản lý hàng hóa thông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan trước khi khai hải quan.

Thứ hai, hàng hóa thuộc nhiều tờ khai hải quan xuất khẩu của cùng một chủ hàng đóng chung container hoặc chung phương tiện chứa hàng thì người khai hải quan phải thông báo thông tin hàng hóa đóng chung container, chung phương tiện chứa hàng hông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan trước khi thực hiện các thủ tục đưa hàng qua khu vực giám sát hải quan.

Thứ ba, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc diện phải có giấy phép của cơ quan quản lý chuyên ngành thì phải có giấy phép tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan và phải khai đầy đủ thông tin giấy phép trên tờ khai hải quan.

Thứ tư, trường hợp hàng hóa gửi nhầm, gửi thừa so với hợp đồng mua bán hàng hóa, người khai hải quan thực hiện khai bổ sung hoặc từ chối nhận hàng theo quy định.

Thứ năm, trường hợp hệ thống khai hải quan điện tử của người khai hải quan không thực hiện được thủ tục hải quan điện tử, nếu người khai hải quan muốn tiếp tục thực hiện thủ tục hải quan, người khai hải quan có văn bản thông báo cho Chi cục Hải quan nơi dự kiến làm thủ tục hải quan và phương thức khai hải quan trong thời gian khắc phục sự cố.

Hai thông tư này có hiệu lực từ 5/6/2018./.