Lãnh đạo Chính phủ đối thoại với đại biểu Công đoàn
Thủ tướng mong muốn công nhân, viên chức, lao động cả nước cùng chung tay, góp sức tạo thành sức mạnh dân tộc trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững đất nước. Mỗi đoàn viên công đoàn và người lao động phải đổi mới tư duy, nhận thức về tinh thần phụng sự, cống hiến, về khát vọng vươn lên, về lòng tự trọng, liêm chính và trung thực; về đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội. Tất cả người lao động Việt Nam dù khu vực công hay tư đều phải nâng cao ý thức kỷ luật lao động, trang bị kiến thức pháp luật, xây dựng tác phong công nghiệp, thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí. Phải biết trân trọng và tự hào về kết quả công việc hay sản phẩm mà mình góp phần tạo nên. Cần coi trọng phương thức làm việc theo nhóm và xây dựng tập thể đoàn kết, gắn bó với cơ quan, doanh nghiệp, nỗ lực không ngừng vì lợi ích chung.
Người cán bộ, công chức, viên chức phải quán triệt tinh thần thượng tôn pháp luật, coi sứ mệnh của mình là tham mưu giỏi, phục vụ tốt, gần gũi, gắn bó với nhân dân. Từng người đổi mới, từng cơ quan, doanh nghiệp đổi mới sẽ góp nên gió và gió mạnh sẽ thành bão. Thủ tướng cho rằng, việc đổi mới trong toàn xã hội sẽ tạo ra năng suất lao động mới cao hơn và từ đó sẽ đóng góp trực tiếp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững đất nước.
Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị Công đoàn Việt Nam tiếp tục đổi mới tổ chức và có bước đột phá trong nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn, có chương trình hành độngtrước cách mạng công nghiệp 4.0.
Thủ tướng cho rằng 950 đại biểu chính thức của Đại hội tại cuộc đối thoại hôm nay dù đã phát biểu hay chưa phát biểu, “nhưng tôi tin là tất cả các đồng chí đều trăn trở, có cùng suy nghĩ như chúng tôi”.
“Các đồng chí phải là những hạt nhân nòng cốt của tổ chức Công đoàn Việt Nam trong việc động viên, khích lệ, truyền cảm hứng cho công nhân, viên chức, lao động cả nước tích cực, nhiệt tình phát động và tham gia Chương trình nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững đất nước”, Thủ tướng nói.
Sẽ rút ngắn thời gian đóng bảo hiểm
Trả lời đại biểu về phân phối thành quả phát triển kinh tế, tạo động lực cho người lao động, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, công cuộc đổi mới, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất lao động, sức cạnh tranh của nền kinh tế do Đảng khởi xướng không thể thành công nếu không có sự tham gia của các tầng lớp nhân dân, mỗi người lao động. Thành quả của đổi mới, tăng trưởng không có ý nghĩa gì nếu người dân không được hưởng, chỉ có ý nghĩa khi tất cả mọi người được chăm lo.
“Như Thủ tướng nói nội hàm của phát triển bền vững là không một ai bị bỏ lại phía sau. Chính phủ và Quốc hội đã và đang hoàn thiện hệ thống luật pháp, chính sách và tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả hơn về lao động, việc làm, tiền lương, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, các chính sách an sinh khác. Hệ thống này dựa trên nguyên tắc thị trường tiên tiến, theo định hướng tốt đẹp của xã hội chủ nghĩa, bảo đảm mối quan hệ tốt đẹp hài hòa trong doanh nghiệp,” Phó Thủ tướng nêu rõ.
Về cải cách chính sách tiền lương, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho biết, Chính phủ đang tiếp tục hoàn thiện hệ thống tiền lương tối thiểu. Đây chính là sàn thấp nhất, để bảo vệ quyền lợi cho người lao động, nhất là những người lao động yếu thế trong xã hội. Đây cũng là căn cứ để thảo luận, thương lượng hợp đồng lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động, thỏa ước lao động tập thể. Tiếp đó, đây là cơ sở để điều tiết thị trường lao động.
“Không chỉ tiền lương tối thiểu theo tháng, mà tới đây, Chính phủ sẽ xây dựng hệ thống tiền lương tối thiểu theo giờ. Điều này phù hợp quan điểm lao động mới, nhất là trong điều kiện Cách mạng công nghiệp 4.0” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chia sẻ.
Theo Phó Thủ tướng, đến nay tiền lương tối thiểu mới chỉ bảo đảm 93% mức sống tối thiểu của người lao động. Từ nay tới 2020, Chính phủ đưa mức tiền lương tối thiểu của các khu vực bảo đảm 100% mức sống tối thiểu của người lao động, trong đó phụ thuộc vào tăng trưởng GDP, chỉ số lạm phát, năng lực cạnh tranh và năng suất lao động.
Hiện nay, Thủ tướng đang chỉ đạo hoàn thiện cơ chế thảo luận ra mức lương sàn, củng cố vai trò của Hội đồng lương quốc gia, tăng cường thành viên độc lập; giao Tổng cục Thống kê điều tra, công bố mức sống tối thiểu hàng năm. Chính phủ sẽ tăng cường tham gia thanh kiểm tra nhằm bảo đảm chính sách này được thực thi trong thực tiễn.
Về chính sách bảo hiểm xã hội, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, Chính phủ hướng tới việc tạo ra một hệ thống chính sách bảo hiểm xã hội đa tầng, hướng đến bảo hiểm toàn dân.
Đối với tầng thứ nhất là trợ cấp tuổi già: Trong điều kiện tuổi thọ ngày càng tăng thêm, điều kiện ngân sách ngày càng khá hơn, sẽ hướng tới việc có thể giảm bớt tuổi trợ cấp và tăng tiền trợ cấp lên.
Tầng thứ hai là bảo hiểm căn bản gồm bảo hiểm bắt buộc như hưu trí, tử tuất, thai sản, tai nạn, thất nghiệp và bảo hiểm tự nguyện. Ngoài ra, chế độ bảo hiểm hưu trí còn được bổ sung gắn với thị trường.
“Một điều chỉnh nữa là chúng ta sẽ rút ngắn thời gian đóng bảo hiểm để được hưởng lương. Ví dụ, chế độ chính sách trước đây là 20 năm thì lộ trình tới đây rút xuống còn 15 năm và tiến tới chỉ cần đóng đủ 10 năm bảo hiểm xã hội là sẽ được hưởng lương hưu”- Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định.
Giúp người lao động thích ứng cách mạng công nghiệp lần thứ 4
Bàn về định hướng chính sách và ứng dụng công nghệ giúp người lao động thích ứng với nền kinh tế có sức cạnh tranh cao và tác động của cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (cách mạng công nghiệp 4.0), Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, đây là mối quan tâm của toàn xã hội.
Mới đây, Diễn đàn Kinh tế Thế giới về ASEAN (WEF ASEAN 2018) vừa được tổ chức tại Hà Nội cũng đề cập đến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, trong đó vấn đề liên quan đến tổ chức sản xuất, năng suất lao động, việc làm là nội dung rất quan trọng. Có ý kiến cho rằng, cách mạng công nghiệp 4.0 như một đoàn tàu, không ai được để lỡ đoàn tàu đó. Cũng có ý kiến cho rằng, cách mạng công nghiệp 4.0 như một cơn lốc, nếu ai chủ động sẽ thành công, còn nếu thụ động sẽ bị bỏ lại phía sau.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Việt Nam phải giữ được môi trường ổn định, hòa bình; phải nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, cải thiện môi trường kinh doanh, quản lý quản trị, tăng cường chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ.
Mỗi khu công nghiệp nên có một fanpage để công khai thông tin chính thống của công đoàn.
Bàn về vấn đề quản lý không gian mạng, các giải pháp ngăn chặn tình trạng thông tin không chính xác, bịa đặt, những lời kêu gọi trái pháp luật đối với công nhân trên mạng xã hội, quyền Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, hiện có nhiều thông tin sai lệch, thông tin giả trên mạng xã hội. Điều này có một lý do là nhiều người đang tham gia mạng xã hội không chính danh. Về mặt quản lý Nhà nước, khung pháp lý đã được hoàn thiện. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng làm việc với các công ty cung ứng dịch vụ để những người tham gia mạng xã hội phải chính danh. Bên cạnh đó, đã đến lúc những sai phạm trên không gian mạng cần được xử lý nghiêm.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Công đoàn Việt Nam nên chủ động đưa ra những thông tin chính thống. Mỗi khu công nghiệp nên có một fanpage để công khai thông tin chính thống của công đoàn. Hiện Bộ Thông tin và Truyền thông đang làm việc với Công đoàn Việt Nam để xây dựng fanpage ở từng khu công nghiệp. Ông cũng cho rằng, vấn đề đào tạo và nâng cao nhận thức là cách để người dân hiểu mạng xã hội, sống trong không gian mạng.
“Mỗi cá nhân cần có bộ lọc của riêng mình. Có lẽ câu chuyện đào tạo, nâng cao nhận thức, cách sống, ứng xử trên mạng xã hội cần đưa vào từ trường phổ thông để giáo dục học sinh,” ông Nguyễn Mạnh Hùng nêu ý kiến.
Cũng theo quyền Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, việc quản lý không gian mạng cũng phải sử dụng giải pháp công nghệ, giải pháp kỹ thuật. Việt Nam phải có một trung tâm quốc gia về an toàn thông tin. Hiện nay, Thủ tướng đã giao Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai bước đầu dự án này để có thể giám sát, đánh giá thông tin sai lệch, độc hại trên không gian mạng; sử dụng các biện pháp kỹ thuật, yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ trong nước và ngoài nước ngăn chặn thông tin xấu, để không gian mạng lành mạnh hơn.
Nhà nước không can thiệp vào quá trình xây dựng thang bảng lương của các doanh nghiệpTheo Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, nguyên nhân năng suất lao động thấp là do người lao động chưa qua đào tạo, một bộ phận nhà máy, công xưởng chỉ ở mức 2.0, chưa kết nối được công nghệ thông tin, trình độ của lực lượng lao động cũng vậy. Tuy nhiên, tại các cơ sở kinh doanh cá thể, tỷ lệ lao động chưa qua đào tạo lại khá cao 59,9%. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm cho năng suất lao động thấp.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, thời gian tới cần quan tâm hơn đến công tác đào tạo nghề do những tác động từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 mang lại cả thời cơ và thách thức. Bên cạnh đó, tập trung cao vấn đề đào tạo nghề đối với số lao động chuyển nghề mới hoặc người lao động làm nghề cũ nhưng phải có tay nghề cao hơn; chú trọng đào tạo chuyển nghề cho lao động nông thôn.
Thời gian tới, Nhà nước không can thiệp vào quá trình xây dựng thang bảng lương của các doanh nghiệp. Nhà nước chỉ quy định mức lương tối thiểu để người sử dụng lao động và người lao động tự thỏa thuận, từ đó sẽ đặt ra xu hướng mới trong công tác công đoàn. Bên cạnh tổ chức công đoàn sẽ có các tổ chức của người lao động. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ trình vấn đề này trong quá trình sửa đổi Bộ luật Lao động theo hướng: Đây là tổ chức đơn thuần về mặt kinh tế giữa người lao động với nhau, không phải tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội, chỉ hoạt động trong khuôn khổ của doanh nghiệp đó.
