Nông sản Việt được ưa chuộng tại Nga

Việc xuất khẩu nông sản từ Việt Nam vào Nga đã có từ lâu nhưng chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng lượng xuất khẩu nông sản. Một phần do khoảng cách vận chuyển xa, làm tăng chi phí, một phần do doanh nghiệp Việt gặp sự cạnh tranh gay gắt và chưa đáp ứng quy chuẩn để nhập vào thị trường Nga. 

Nhưng kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện năm 2012 và nhất là Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á - Âu (EAEU) có hiệu lực vào năm 2016, tình hình hợp tác thương mại giữa Việt Nam - Nga đã có nhiều bước tiến đáng kể, nhất là trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản. 

Theo số liệu thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, 5 tháng đầu năm nay, các mặt hàng nông sản xuất khẩu sang thị trường Nga tăng mạnh. Tính đến hết tháng 5, kim ngạch xuất khẩu nông sản sang Nga đạt 331,3 triệu USD, tăng 49,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Một vài mặt hàng được thị trường Nga ưa chuộng và có tăng trưởng mạnh như cà phê, hạt điều, hạt tiêu, rau quả...

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, vận tải hàng hóa từ Việt Nam sang Nga đã thuận lợi hơn. Các tập đoàn vận tải Nga mở tuyến vận tải thẳng từ TPHCM - Hải Phòng - Vladivostok (Nga); đã có một số hãng tàu khác chạy tuyến mới, giúp việc vận chuyển hàng hóa trở nên nhanh hơn, thời gian vận chuyển ngắn hơn.

Ngoài ra, hệ thống vận tải đường sắt hỗ trợ giao hàng với Nga nên việc vận tải hàng hóa trở nên đa dạng.

Những ưu đãi về thuế quan sau khi nước ta ký kết Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á - Âu vào năm 2015 cũng giúp các mặt hàng nông sản của Việt Nam tăng sức cạnh tranh tại thị trường này, trong đó có Nga.

Nhiều cơ hội hợp tác cho doanh nghiệp 2 quốc gia

Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ có chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam từ ngày 19 đến 20/6 theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Tổng thống Putin sau khi ông đắc cử Tổng thống Liên bang Nga nhiệm kỳ 2024-2030 vào hồi tháng 3. Đây cũng là lần thứ 5 Tổng thống Putin sang thăm Việt Nam, là lần thứ 2 ông thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Nga Putin kỳ vọng mở ra cơ hội mới trong quan hệ hai bên, hướng tới phát triển thịnh vượng.

Kể từ khi Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á - Âu (EAEU) có hiệu lực vào năm 2016, tăng trưởng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam- Nga đã có bước tiến mạnh mẽ và là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp hai bên tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư. 

Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Nga tăng nhanh, đạt 5,5 tỷ USD năm 2021, tăng gần 90% so với năm 2016; trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Nga đạt 3,2 tỷ USD, tăng 100% so với năm 2016. Tuy nhiên, sau xung đột Nga - Ukraine (tháng 2/2022), tình hình địa chính trị - kinh tế không thuận lợi đã tác động tiêu cực tới thương mại song phương Việt Nam - Nga. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nga năm 2022 giảm trên 51% so với trước đó.

Sang đến 5 tháng đầu năm 2024, kim ngạch song phương đạt 1,96 tỷ USD, tăng 51,4% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Nga đạt 955,6 triệu USD, tăng 44,7%. Nhập khẩu từ Nga về Việt Nam đạt 1 tỷ USD, tăng 58,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Ở chiều xuất khẩu, nhiều nhóm hàng có tốc độ tăng trưởng cao như dệt may, các loại máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng, thuỷ sản và nhiều nông sản như cà phê, hạt tiêu, hạt điều...

Ở chiều ngược lại, những mặt hàng Việt Nam nhập khẩu tăng mạnh từ Nga gồm quặng và khoáng sản các loại đạt 9,7 triệu USD, than các loại, hóa chất, phân bón các loại, kim loại thường khác, linh kiện, phụ tùng ô tô...

Trả lời phỏng vấn báo Chính phủ mới đây, Đại sứ Việt Nam tại Nga Đặng Minh Khôi cho biết: "Hợp tác kinh tế - thương mại phát triển tích cực, có những giai đoạn kim ngạch song phương tăng từ 10-15%/ năm, là kết quả của việc ký kết Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á – Âu. Mặc dù chịu tác động của tình hình bất ổn của thế giới và khu vực, kim ngạch thương mại năm 2023 vẫn đạt hơn 3,6 tỷ USD.

Về đầu tư, Nga đã có gần 200 dự án tại Việt Nam với tổng số vốn gần 1 tỷ USD. Đầu tư của Việt Nam tại Nga tăng mạnh, từ chỗ chỉ khoảng 100 triệu USD vào đầu những năm 2000 đã lên mức 3 tỷ USD vào năm 2023.

Điểm nhấn quan trọng trong hợp tác kinh tế giữa hai nước là sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực năng lượng, dầu khí. Hai bên đã hợp tác tốt và hiệu quả trong tìm kiếm, thăm dò dầu khí không chỉ ở thềm lục địa Việt Nam mà cả ở lãnh thổ Liên bang Nga với các dự án lớn. Ngoài liên doanh Vietsovpetro là lá cờ đầu trong hợp tác dầu khí, hai bên đã có thêm những liên doanh khác đang hoạt động tích cực ở cả hai nước".

Mới đây, trong khuôn khổ Hội chợ thương mại quốc tế Việt Nam lần thứ 33 (Vietnam Expo 2024), ông Viacheslav Kharinov, Trưởng đại diện Cơ quan Thương mại Nga tại Việt Nam bày tỏ vui mừng và nhấn mạnh, đây là cơ hội để doanh nghiệp hai bên tìm hiểu thông tin của nhau, từ đó mở ra những cơ hội lớn cho cả hai phía.

Theo ông Vitaly Stepanov, CEO của Trung tâm Xuất khẩu Moscow chia sẻ, Moscow là địa phương dẫn đầu trong xuất khẩu hàng hóa so với tất cả các khu vực của Nga. Việt Nam là một thị trường quan trọng đối với Moscow và Trung tâm Xuất khẩu Moscow đã triển khai hàng loạt các biện pháp để củng cố mối quan hệ kinh doanh với Việt Nam.

"Với sự hỗ trợ của Trung tâm Xuất khẩu Moscow, hơn 100 doanh nghiệp đã tham gia đàm phán với đối tác từ Việt Nam. Đặc biệt, việc mở gian hàng "Made in Moscow" tại Vietnam Expo đánh dấu cột mốc mới trong việc thúc đẩy quan hệ doanh nghiệp Nga và Việt Nam", ông Vitaly Stepanov nhấn mạnh.

Ông Đỗ Văn Phương, Giám đốc Công ty Vietfood DV- đại lý chính thức cho thương hiệu cafe Trung Nguyên tại Nga bày tỏ: Trung Nguyên là thương hiệu cà phê có lượng tiêu thụ lớn nhất tại Nga với 3 thị trường chính là Vlapotosk, Novosibirsk và Moskva. Năm 2023, công ty đã nhập khẩu khoảng 700 tấn cà phê Trung Nguyên các loại vào tiêu thụ ở thị trường này.

Trong khi đó, bà Phạm Vân Anh, Giám đốc Công ty Foodzone cho hay, 6 năm qua công ty đã mang các loại nước ngọt, nước chấm, bún, phở, bánh hỏi sản xuất tại Việt Nam, sau đó đóng gói gắn nhãn Foodzi để tiêu thụ tại thị trường Nga. Đặc biệt, khi đồ ăn Việt được chọn là một trong phong cách sống của người Nga sẽ có cơ hội phát triển rất lớn với doanh nghiệp Việt.