Thấy gì từ cuộc khủng hoảng thừa xe điện ở Trung Quốc?

Như Nhiên 11:48 | 11/06/2025 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định rằng có vẻ như ngành công nghiệp xe điện ở Trung Quốc đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Cuộc chiến giá cả giữa các hãng xe điện nội địa, đặc biệt là BYD, đã khiến giá xe giảm mạnh. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận của các công ty mà còn gây lo ngại về sự bền vững của ngành này.

 Nhiều chiếc xe điện của BYD nằm chờ tại cảng Yên Đài, Trung Quốc. (Ảnh: Getty Images). 

Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Trung Quốc Sina Finance vào ngày 23/5, Chủ tịch Great Wall Motor Wei Jianjun đã so sánh tình hình hiện tại của ngành xe điện với cuộc khủng hoảng thanh khoản của gã khổng lồ bất động sản một thời Evergrande. “Một cuộc khủng hoảng ‘giống như Evergrande’ đã hình thành trong ngành ô tô. Nó chỉ chưa bùng nổ thôi”, ông đánh giá.

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, tổ chức đại diện cho ngành, cũng đã kêu gọi các công ty không “phá giá” xe dưới giá thành sản xuất. Trong một tuyên bố, hiệp hội này đã có động thái ngầm chỉ trích BYD.

“Một hãng sản xuất ô tô nào đó đi đầu trong việc tung ra các đợt giảm giá sâu và nhiều công ty khác cũng làm theo, gây ra một cuộc chiến giá mới”, hiệp hội nhấn mạnh trong tuyên bố.

Ở chiều ngược lại, BYD nhận xét bình luận của Chủ tịch Great Wall Motor là gây hoang mang và cho biết họ tin vào sự cạnh tranh công bằng để đáp lại lời chỉ trích của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc.

Bên trong 1 nhà máy sản xuất xe điện tại Trung Quốc - Ảnh NYT.

Ngay sau đó, Chính phủ Trung Quốc cũng đã triệu tập các lãnh đạo doanh nghiệp để tìm cách kiểm soát tình trạng  giảm giá quá mức và tránh vòng xoáy tiêu cực. Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc tuyên bố rằng "sẽ không có người chiến thắng trong cuộc chiến giá cả" và cam kết hạn chế cạnh tranh khốc liệt để bảo vệ đầu tư vào nghiên cứu và phát triển. 

Ngoài ra, tình trạng dư thừa công suất cũng là một vấn đề lớn. Ngành xe điện Trung Quốc hiện chỉ sử dụng chưa đến 50% công suất sản xuất, khiến nhiều công ty nhỏ gặp khó khăn và có nguy cơ phá sản. Theo thống kê mới đây, tỷ lệ sử dụng so với công suất sản xuất trung bình của ngành ô tô Trung Quốc chỉ đạt 49,5% vào năm 2024.

Dữ liệu từ báo cáo của JPMorgan cho thấy trong số hơn 50 nhà sản xuất xe điện tại Trung Quốc, chỉ có 3 cái tên được biết đến là kinh doanh có lãi, bao gồm BYD (hãng sản xuất xe điện lớn nhất thế giới), Li Auto (đối thủ cạnh tranh gần nhất của Tesla tại Trung Quốc) và Seres (nhà sản xuất dòng xe thông minh mang thương hiệu Aito). Các công ty xe điện khác đang gánh chịu chi phí phát triển và tiếp thị cao, khiến họ khó đạt được biên lợi nhuận lớn cũng như đảm bảo lợi nhuận ổn định. 

Một số chuyên gia dự đoán rằng sẽ có một làn sóng sáp nhập lớn để giải quyết vấn đề này.