Bơm ròng hơn 450.000 tỷ trên thị trường liên ngân hàng

Theo thống kê trong tháng 11, hoạt động điều tiết qua nghiệp vụ mua kỳ hạn của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục được duy trì, quy mô bơm ròng ở mức vừa phải.

Tính đến ngày 24/11, NHNN bơm ròng khoảng 452.000 tỷ đồng, với tổng giá trị cho vay đạt 268.100 tỷ đồng và giá trị đáo hạn 222.800 tỷ đồng.

Tại ngày 24/11, số dư nghiệp vụ mua kỳ hạn đang lưu hành đạt 269.600 tỷ đồng, tăng 20,2% so với cuối tháng trước.NHNN đã tích cực hỗ trợ thanh khoản VND cho hệ thống trong tuần gần cuối tháng 11 trong bối cảnh lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh với quy mô gần 74.000 tỷ đồng.

Điểm nhấn trong tháng là tại phiên giao dịch 11/11, NHNN bất ngờ chào thầu nghiệp vụ thị trường mở (OMO) với kỳ hạn lên tới 105 ngày với lãi suất ở mức 4%/năm. Trước đó, các kỳ hạn OMO của nhà điều hành thường chỉ dao động trong khoảng 7–91 ngày.  Sang phiên 12/11, nhà điều hành vẫn tiếp tục chào thầu OMO kỳ hạn 105 ngày với hai thành viên trúng thầu.

Việc NHNN chuyển sang đấu thầu kỳ hạn dài hơn đồng nghĩ với việc lượng tiền hỗ trợ được duy trì lâu hơn. Đây được xem là tín hiệu rõ ràng về định hướng ổn định thanh khoản, qua đó giảm thiểu biến động lãi suất trên thị trường liên ngân hàng.

Lãi suất liên ngân hàng leo thang

Động thái của NHNN diễn ra trong bối cảnh lãi suất VND liên ngân hàng tiếp tục duy trì ở mức cao. Trên thị trường liên ngân hàng, từ giữa tháng 6/2025 đến nay, lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã nhiều lần tăng vượt mức 5%/năm. Tình trạng này lặp lại từ giữa tháng 10/2025 mặc dù NHNN vẫn duy trì quy mô cho vay khá lớn trên kênh cầm cố.

Đáng chú ý, trong nửa đầu tháng 11 lãi suất liên ngân hàng phần lớn neo cao ở mức gần 6%, từng có thời điểm vọt lên 6,44% (vào phiên 25/11), trước khi hạ nhiệt vào cuối tháng (tại ngày 28/11 lãi suất qua đêm đạt 5,4%/năm).

Theo giới phân tích, việc lãi suất cho vay qua đêm liên tục neo ở mức cao cho thấy sự thận trọng trong việc tăng cường thêm thanh khoản cho hệ thống của nhà điều hành.

Trong báo cáo thị trường tiền tệ tháng 10, Chứng khoán Vietcap dự báo lãi suất liên ngân hàng có thể tiếp tục chịu áp lực trong tháng 11, do hai yếu tố chính. Thứ nhất là tăng trưởng tín dụng tăng tốc vào cuối năm và thứ hai là ước tính 162.000 tỷ đồng repo đáo hạn trong tháng.

Tuy nhiên, nhóm phân tích cho rằng NHNN có thể duy trì điều kiện thanh khoản ổn định bằng cách tiếp tục bơm thanh khoản thông qua OMO để giảm bớt áp lực huy động vốn ngắn hạn trên thị trường liên ngân hàng.

Trao đổi với người viết, TS Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn cầu, cho biết tăng trưởng tín dụng năm nay có thể lên tới 18%, trong khi tăng trưởng huy động thấp hơn nhiều, thấp hơn khoảng 3%. Sự chênh lệch này gây ra áp lực đối với thanh khoản trong hệ thống ngân hàng.

"Khi thị trường 1 thiếu thanh khoản, tình trạng này sẽ lan sang thị trường 2, tức thị trường liên ngân hàng. Việc lãi suất tăng lên 7% phản ánh dấu hiệu căng thẳng trên thị trường vốn", ông nói.

Theo chuyên gia, lãi suất liên ngân hàng có thể duy trì ở mức cao từ nay đến cuối năm. Ông cho rằng từ nay đến cuối năm, nhu cầu vốn sẽ tiếp tục tăng khi các doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất – kinh doanh để hoàn tất năm tài khóa.

“Khi nhu cầu vốn tăng, các ngân hàng phải cung ứng nguồn vốn tương ứng, tạo áp lực lên thị trường 1 và kéo theo lãi suất thị trường 2 tăng theo”, TS. Hiếu nói.

Ông nhận định tình trạng này nhiều khả năng kéo dài đến cuối năm và có thể tiếp tục đến giai đoạn cận Tết – thời điểm các hoạt động tài chính vẫn còn sôi động trước khi bước vào kỳ nghỉ lễ. Do đó, việc lãi suất tăng có thể duy trì cho đến trước Tết.

Áp lực tỷ giá hạ nhiệt dần nhờ kỳ vọng Fed giảm lãi suất

Trong tháng, tỷ giá trung tâm do NHNN công bố dao động quanh mức 25.093 - 25.155 VND/USD, tăng so với tháng trước. Tính đến ngày 28/11, tỷ giá trung tâm được công bố ở mức 25.155 VND/USD,813 đồng so với đầu năm. Luỹ kế từ đầu năm đến nay, tỷ giá trung tâm tăng hơn 3,3%.

Ghi nhận dữ liệu từ Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), chênh lệch tỷ giá trên thị trường tự do và chính thức vẫn duy trì mức cao từ giữa tháng 10 đến nay (1.249 đồng/USD tại ngày 25/11).

Mặc dù chênh lệch này bắt đầu thu hẹp dần từ giữa tháng 11 nhưng mức độ chênh lệch vẫn ở mức cao hơn đáng kể so với giai đoạn bình thường trước đây, phản ánh khả năng mất giá của VND và tâm lý găm giữ ngoại tệ của người dân vẫn còn.

"Trong ngắn hạn, nguồn cung ngoại tệ được NHNN đảm bảo trong tương lai (khoảng 4,4 tỷ USD) đang là điểm neo đối với tỷ giá trên thị trường chính thức. Bên cạnh áp lực tỷ giá sẽ hạ nhiệt nhờ dòng kiều hối dồi dào cuối năm và chênh lệch lãi suất liên ngân hàng  VND - USD được kiểm soát ở mức hợp lý", VDSC nhận định.

Theo báo cáo VDSC, phát biểu của chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) diều hâu trước đó như Williams và Waller đã thay đổi giọng điệu gần đây cùng với các số liệu việc làm và tiêu dùng không quá tích cực như như kỳ vọng càng củng cố khả năng cắt giảm 0,25% của Fed trong tháng 12 (CME Fedwatch đạt 85%, tăng từ mức 45% sau cuộc họp FOMC tháng 10) giúp giảm áp lực tỷ giá trong nước.

Tại chương trình Cà phê doanh nhân Huba do Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM tổ chức ngày 29/11, TS Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng, dự báo tỷ giá USD/VND cả năm 2025 sẽ tăng khoảng 3,5%.

Theo TS Cấn Văn Lực, những yếu tố gây áp lực lên tỷ giá sẽ “dễ thở” hơn trong thời gian tới. Ông phân tích, nếu Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất, chênh lệch lãi suất giữa USD và VND sẽ nới rộng, giúp dòng tiền ở lại Việt Nam nhiều hơn.

Đồng thời, Nghị định 232 về quản lý thị trường vàng trong thời gian tới sẽ được triển khai quyết liệt hơn, qua đó giúp thị trường vận hành ổn định hơn và giảm bớt tác động đến tỷ giá. Ngoài ra, ông kỳ vọng cán cân thương mại bao gồm cả hàng hóa và dịch vụ sẽ tiếp tục được duy trì tích cực trong thời gian tới.

Ở góc độ phân tích của chuyên gia Châu Đình Linh - Trường đại học Ngân hàng TP HCM, nhận định tỷ giá hiện đang chịu sức ép lớn từ phía cầu trên thị trường. Khi cung – cầu mất cân đối, tỷ giá có xu hướng tăng. Trước diễn biến này, NHNN điều hành linh hoạt thông qua các hoạt động bơm – hút trên OMO, song các biện pháp này cũng tạo ra tác động nhất định lên mặt bằng lãi suất.

Theo ông Linh, Việt Nam đang đối mặt với áp lực đáng kể từ tỷ giá, trong bối cảnh lãi suất tại các nền kinh tế lớn như Mỹ vẫn ở mức cao. Trong nước, việc duy trì mặt bằng lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp góp phần tạo ra sự dịch chuyển dòng vốn. Xu hướng này được dự báo còn tiếp diễn cho đến khi Fed bắt đầu chu kỳ giảm lãi suất.

Ông cho rằng nếu Fed thực hiện giảm lãi suất, việc điều hành tỷ giá trong nước sẽ thuận lợi hơn và kênh truyền dẫn chính sách tiền tệ thông qua tỷ giá cũng sẽ ổn định hơn.