Tồn kho heo thế giới vẫn còn nhiều, sản lượng heo giết mổ tăng ở một số quốc gia nhờ nhu cầu được phục hồi nhẹ

Theo thống kê của Chứng khoán Vietcombank (VCBS),7 tháng đầu năm 2023, Trung Quốc đang có 42,71 triệu con, tăng nhẹ 0,6% so với cùng kỳ. Chính phủ Trung Quốc đang quyết liệt hơn trong việc điều chỉnh giảm đàn nái về 39 triệu con. Năng suất đàn nái cao khiến lượng heo con trong quý III tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước, dự kiến nguồn cung heo vẫn tương đối dồi dào trong trung và dài hạn.

Tại Thái Lan, đàn heo tiếp tục có xu hướng giảm nhẹ trong tháng 8 nhưng vẫn ở mức cao với 11,13 triệu con, tăng 3,6%.

Tại Việt Nam, tổng số lợn cả nước 8 tháng đầu năm tăng khoảng 3,3%, ước tính khoảng 23-dưới 26 triệu con. 

Trong báo cáo thị trường toàn cầu ngành gia súc-gia cầm gần đây nhất của USDA, sản lượng thịt heo toàn cầu trong năm 2023 được dự báo ở mức 114,8 triệu tấn. Trong đó, sản lượng tăng mạnh ở Trung Quốc nhờ chính sách giảm đàn và nhà sản xuất tập trung giết mổ để thu lời. Sản lượng thịt heo ở EU và Philippines giảm dưới áp lực của dịch bệnh, nhu cầu yếu và chi phí sản xuất cao.

Tiêu thụ thịt heo hồi phục từ quý II nhưng chưa có sức bật mạnh

Sản lượng thịt heo và phụ phẩm từ heo nhập khẩu vào Việt Nam trong 8 tháng năm 2023 đạt lần lượt là 67.600 tấn (tăng 6%) và 69.200 tấn (tăng 73% so với cùng kỳ). Tiêu thụ thịt heo đã được cải thiện hơn từ tháng 5, với mức tăng trưởng bình quân khoảng 34% đối với thịt heo và 81% đối với phụ phẩm từ thịt heo. 

Trong 6 tháng đầu năm 2023, tổng đàn heo cả nước đạt 26 triệu con tăng 2,5% so với cùng kỳ 2022. Đàn heo có xu hướng cải thiện nhẹ nhờ dịch bệnh được đẩy lùi và giá heo đã tăng trở lại. 

Từ tháng 3, lượng heo giống nhập khẩu ở Việt Nam ở mức thấp dưới 1.000 con và có những tháng hầu như không nhập. Nguyên nhân là do lực cầu đã được cải thiện nhưng chưa thực sự rõ rệt, cộng thêm nguồn thịt heo với mức giá thấp hơn nhập lậu từ Trung Quốc khiến giá thịt heo ở Việt Nam chưa có sức bật lớn.

Giá thịt heo thế giới giảm do nguồn cung dư thừa, trong khi giá thịt heo Trung Quốc cải thiện từ đầu tháng 7

Tình hình thịt heo tại châu Á: Việt Nam và Trung Quốc ghi nhận diễn biến giá heo trái chiều khiến chênh lệch giá thịt heo giữa hai nước không còn nhiều. Xét đến thời điểm tháng 9, giá thịt heo tại Việt Nam dao động trọng khoảng 56-58.000 đồng/kg. Giá heo tại cuối quý III giảm khoảng 6% so với cuối quý II. Nguyên nhân là do tồn kho heo biểu to của các công ty tăng; Diễn biến dịch bệnh phức tạp khiến lượng heo chạy dịch ra thị trường tăng và nguồn heo nhập lậu từ Campuchia và Thái Lan với giá rẻ hơn vẫn tràn vào Việt Nam. 

Trái lại, giá heo Trung Quốc bật tăng từ đầu tháng 7, do bão Doksuri ảnh hưởng đến hoạt động lưu chuyển heo; Lượng thịt heo nhập khẩu ghi nhất mức thấp nhất trong gần 1 năm qua; Nhu cầu tiêu thụ thịt heo trở lại để phục vụ cho dịp lễ Trung Thu và hoạt động du lịch được nối lại. Tuy nhiên, sang đầu tháng 8, giá heo hơi Trung Quốc đi ngang do những tín hiệu vĩ mô xấu khiến tiêu dùng bị chững lại. 

Chi phí đầu vào với giá cám heo và heo giống duy trì đà tăng

Chi phí thức ăn chăn nuôi vẫn duy trì ở mức cao và đi ngang từ đầu quý III. So với tháng trước, giá các loại thức ăn chăn nuôi hầu như tăng nhẹ từ 0,4-4,3%. Giá các loại ngũ cốc tăng nhẹ khoảng 4-5% so với cùng kỳ, giá các loại thức ăn tổng hợp giảm nhẹ khoảng 0,3-5,3%. 

Tuy giá heo hơi có xu hướng giảm trong tháng 8, giá heo giống vẫn tiếp tục tăng nhẹ bình quân khoảng 0,6% so với tháng trước. Tổng đàn đang có xu hướng sụt giảm, giá heo giống tiếp tục tăng cho thấy người chăn nuôi có thể đang rục rịch tái đàn trở lại khi giá thức ăn chăn nuôi bắt đầu ổn định hơn và kỳ vọng nhu cầu thịt heo sẽ hồi phục trở lại trong Tết nguyên đán.

Giá thịt heo kỳ vọng sẽ tăng trở lại vào đầu năm 2024

Lạm phát có dấu hiệu tăng trở lại từ giữa quý II, cho tới thời điểm tháng 8, CPI Việt Nam tăng 2,96% so với cùng kỳ. Điều này có thể kìm hãm nhu cầu tiêu dùng của người dân trong thời gian tới. 

Từ quý II, tốc độ tăng trưởng của đàn heo chậm lại chỉ khoảng 2-3% so với tháng trước. Thêm vào đó, tổng lượng heo giống nhập khẩu vào Việt Nam ghi nhận ở mức thấp dưới 1.000 con kể từ đầu quý II. Các doanh nghiệp cũng nhận định tổng đàn heo Việt Nam đã giảm khoảng 12-15% yoy, dự báo nguồn cung có thể thu hẹp hơn trong thời gian tới. Do Tết Nguyên Đán năm nay đến muộn, nên nhu cầu thịt heo có khả năng sẽ tăng rõ rệt hơn ở tháng 1/2024. Hiện tại, nhu cầu về thịt heo vẫn tăng nhưng biến động không rõ ràng.

Về phía doanh nghiệp, nửa đầu năm 2023, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Nông nghiệp BAF đạt lần lượt 2.406 và 12,8 tỷ, giảm 19% và 90% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chính của việc sụt giảm là do doanh nghiệp đang cắt giảm mảng nông sản và tập trung hơn vào mảng 3F, tuy nhiên 3 trang trại mới đưa vào hoạt động chậm hơn dự kiến. Ngoài ra, các khoản vay ngắn hạn trong 2 quý đầu năm của doanh nghiệp tăng gấp 4,8 lần (để bù đắp cho các khoản phải thu ngắn hạn tăng cao) khiến chi phí lãi vay của doanh nghiệp cũng tăng lên đáng kể (tăng 21 lần). 

Doanh thu thuần và lợi nhuận gộp của mảng nông sản giảm lần lượt là 22% và 54%, mảng chăn nuôi có doanh thu thuần và lợi nhuận gộp giảm lần lượt 18% và 19%. Biên lợi nhuận của mảng nông sản và chăn nuôi nửa đầu năm đạt tương ứng là 2% và 21%.

Giá heo hơi bắt đầu tăng mạnh trong quý II, đầu quý III, tuy nhiên kế hoạch mở rộng trang trại của BAF bị chậm tiến độ so với kỳ vọng nên doanh nghiệp đã bỏ lỡ đợt hồi phục của giá thịt heo trong năm nay. Trong 6 tháng đầu năm 2023, tổng đàn heo đạt hơn 230.000 con, (số lượng heo mở rộng thêm đạt 78% so với dự kiến từ đầu năm), doanh nghiệp cũng giữ lại một lượng heo sữa để nuôi bán thịt nên sản lượng heo bán ra chưa tương ứng với quy mô tổng đàn. Dự báo, tổng sản lượng heo bán ra trong năm 2023 của BAF sẽ đạt khoảng 370.380 con, đem về doanh thu thuần và lợi nhuận gộp tương ứng là 2.787 tỷ và 268 tỷ đồng. Lợi nhuận từ việc mở rộng 3F sẽ được dồn sang năm 2024 nếu doanh nghiệp hoàn thành kế hoạch. VCBS dự phóng tổng sản lượng heo bán ra trong năm 2024 sẽ đạt 676.380 con với mức doanh thu thuần và lợi nhuận gộp tương ứng là 5.659 tỷ và 509 tỷ.

Ngoài ra, các nhà máy cám đảm bảo doanh nghiệp tự chủ nguồn thức ăn chăn nuôi. Cho tới thời điểm quý III, BAF đã hoàn thiện nhà máy cám Nghệ An, doanh nghiệp sở hữu 3 nhà máy cám với tổng công suất 440 nghìn tấn/năm, đảm bảo cho doanh nghiệp chủ động được 100% nguồn thức ăn đầu vào. Bên cạnh đó, thức ăn chăn nuôi sẽ bán kèm theo con giống để tối ưu công suất nhà máy cám. Dự báo trong năm 2023, sản lượng cám bán ra thị trường sẽ đạt 80.000 tấn, đem về doanh thu thuần và lợi nhuận gộp lần lượt là 882 tỷ và 101 tỷ.

Nhìn chung, VCBS dự phóng BAF đạt doanh thu 7.094 tỷ và lợi nhuận sau thuế 145 tỷ, cùng giảm so với cùng kỳ. 

Còn tại Tập đoàn DBC, 6 tháng đầu năm 2023, doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế đạt lần lượt là 5.787 tỷ đồng, tăng 0,3% và 6 tỷ đồng, giảm 73% so với cùng kỳ. Nguyên nhân đến từ việc hiệu quả kinh doanh sụt giảm trong quý I khi giá lợn hơi sụt giảm, chi phí thức ăn chăn nuôi và lãi vay ở mức cao. Sang quý II, lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp được cải thiện trở lại, đạt 327 tỷ do giá lợn hơi bắt đầu hồi phục từ tháng 5, đồng thời DBC hạch toán 150 tỷ đồng từ dự án nhà ở dân cư Parkview.

DBC đang tích cực tăng quy mô đàn trong 2023. Dự án trang trại lợn ở Thanh Hóa đã giải ngân được khoảng 85%, trang trại mới sẽ nuôi thêm 5.000 lợn bố mẹ và 1.200 lợn ông bà, nâng công suất sản xuất thịt heo lên 78.000 tấn/ năm (tăng 30%). Dự kiến, đàn lợn sẽ đem về doanh thu 4.383 tỷ trong năm nay.

Vào tháng 4, DBC đã thử nghiệm thành công vacxin ASF, trong đó tất cả lợn được tiêm đều có phản ứng kháng thể. DBC đang tiến hành khảo nghiệm 3 lô vacxin trên các trang trại ở Bắc Ninh, dự kiến đầu tháng 11 sẽ hoàn thành các bước kiểm tra thực địa. Dự kiến, nhà máy sản xuất vacxin ASF của doanh nghiệp sẽ sản xuất đại trà từ cuối quý IV. Bên cạnh đó, tháng 8, DBC đã ký kết hợp tác với Winsun (1 trong 10 doanh nghiệp sản xuất sinh phẩm sinh học thú y hàng đầu Trung Quốc) để nghiên cứu và phát triển các loại vacxin khác.

VCBS dự  phóng DBC đạt doanh thu 12.510 tỷ, lợi nhuận sau thuế 92 tỷ trong năm 2023, lợi nhuận tăng tới 18 lần so với năm 2022.