Tính đến thời điểm này, trên toàn hệ thống 19 ngân hàng thực hiện tất toán toàn bộ trái phiếu VAMC bao gồm Vietinbank, Vietcombank, Agribank, ACB, VIB, TPBank, Nam A Bank, MB Bank, SeaBank, Techcombank, OCB, VPBank, Kienlongbank, HDBank, LienVietPostBank, BIDV, VietCapital Bank, MSB, VietBank.

 

Trong 19 ngân hàng trên, VietinBank, BIDV, HDBank, LienVietPostBank, MSB, VietCapitalBank, VietBank là những ngân hàng mới sạch nợ xấu tại VAMC trong năm nay. Đây là nỗ lực rất lớn của những ngân hàng này, bởi cuối năm 2019, nhiều nhà băng trong số này vẫn còn hàng nghìn tỷ đồng trái phiếu đặc biệt VAMC. Chẳng hạn, cuối năm 2019, mệnh giá trái phiếu đặc biệt tại VietinBank còn tới 12.781 tỷ đồng (trong đó đã được trích lập hơn 6.500 tỷ); BIDV cũng còn 9.312 tỷ đồng trái phiếu đặc biệt VAMC (đã trích lập 6.300 tỷ). 

 

VAMC ra đời vào năm 2013 và từ 2014 bắt đầu được các ngân hàng hưởng ứng bán nợ mạnh mẽ. Trên thực tế, việc bán nợ cho VAMC không giúp các ngân hàng dọn sạch nợ xấu ngay lập tức, mà đó chỉ là nơi "gửi" các khoản nợ xấu để các ngân hàng có thời gian (5 năm) từ từ xử lý bằng cách trích lập dự phòng với tỷ lệ 20% mỗi năm. Tuy nhiên, một số ngân hàng làm ăn kinh doanh tốt, có tiềm lực mạnh và có khả năng tự giải quyết khối nợ xấu mà không cần đến "kỹ thuật" bán cho VAMC thì có thể nhận lại số nợ xấu này sớm hơn thời hạn cho phép.

 

Theo nhận xét của các chuyên gia tài chính, việc xử lý dứt điểm trái phiếu tại VAMC thể hiện quyết tâm cải thiện chất lượng tài sản của các ngân hàng. Khi chất lượng tài sản tốt lên, các ngân hàng sẽ không phải quá bận tâm (lo trích dự phòng) vào khối nợ xấu tồn đọng, mà có động lực cho tăng trưởng lợi nhuận các năm tiếp theo.

 

Chẳng hạn, trong kế hoạch kinh doanh năm 2020, Eximbank đặt mục tiêu mua lại toàn bộ nợ đã bán cho VAMC trong năm 2020 theo định hướng tái cơ cấu ngân hàng của NHNN…Hay ABBank tại ĐHĐCĐ thường niên cũng đặt mục tiêu phấn đấu đến cuối năm 2020 không còn nợ xấu bán cho VAMC. 

 

 

Việc sớm xử lý được toàn bộ nợ xấu VAMC cũng sẽ giảm bớt gánh nặng cho các nhà băng trong thời gian tới khi nợ xấu nợ bảng có chiều hướng gia tăng do tác động của Covid-19. Bởi thống kê từ BCTC Hợp nhất quý 3/2020 của 27 ngân hàng cho thấy, tổng nợ xấu nội bảng của những ngân hàng này tại ngày 30/9/2020 đã tăng 29,5% so với đầu năm lên hơn 111.000 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng trên tổng dư nợ cho vay của 27 nhà băng này cũng đã tăng đáng kể từ 1,45% lên 1,78% trong 9 tháng đầu năm. 

 

Trong bối cảnh thị trường 2020 gặp nhiều khó khăn vì đại dịchCovid-19, việc phát mãi tài sản đảm bảo là bất động sản của Sacombank để thu hồi nợ xấu có thể gặp sẽ còn khó khăn hơn. 

 

Tại Eximbank, tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát ở mức thấp 1,64% vào cuối năm 2019, song lượng trái phiếu VAMC còn nắm giữ của Ngân hàng tại cùng thời điểm vẫn còn khoảng 3.300 tỷ đồng. Tuy nhiên, Eximbank đã trích dự phòng được 2.100 tỷ đồng. Theo dự kiến ban đầu vào tháng 6/2020, Eximbank cũng sẽ hoàn tất việc tất toán toàn bộ trái phiếu VAMC. Đây là điều kiện cần và đủ để Eximbank tính đến việc chia cổ tức cho cổ đông sau khi tất toán trái phiếu VAMC và xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Eximbank, với bối cảnh thị trường năm nay, để thực hiện được mục tiêu trên, sẽ có không ít khó khăn với Ngân hàng.

 

Bên cạnh đó, một số ngân hàng đang còn lượng lớn nợ xấu VAMC cũng ghi nhận những kết quả tích cực trong 9 tháng đầu năm 2020. Tại Sacombank, ước tính giá trị trái phiếu VAMC đã giảm hơn 2.600 tỷ trong 9 tháng đầu năm, trong khi ngân hàng tiếp tục tăng dự phòng rủi ro. Còn tại SCB, ngân hàng không đẩy thêm nợ xấu sáng VAMC trong 9 tháng đầu năm, trong khi đó tăng trích lập dự phòng từ 6.900 tỷ lên hơn 8.300 tỷ đồng.