Ngày 15/10, tiếp tục Phiên họp thứ 50, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021-2025: phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế.

Theo báo cáo, Chính phủ đặt mục tiêu GDP năm 2026 tăng 10%, lạm phát khoảng 4,5% và GDP bình quân đầu người 5.400-5.500 USD. Thu ngân sách Nhà nước năm sau phấn đấu tăng 10%, giảm 5% chi đầu tư và 10% chi thường xuyên để dành nguồn cho đầu tư các dự án lớn, như đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, an sinh xã hội.

Cơ cấu nền kinh tế, trong đó có hệ thống tín dụng, xử lý nợ xấu, phát triển kinh tế số - xanh, công nghệ bán dẫn, trí tuệ nhân tạo... là những trọng tâm phát triển được Chính phủ đưa ra cho năm sau.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục theo hướng chọn lọc. Việt Nam phát triển Trung tâm tài chính quốc tế TP HCM, Đà Nẵng và khu thương mại tự do thế hệ mới ở các thành phố lớn như Đà Nẵng, Hải Phòng... để tăng nguồn lực, thu hút đầu tư.

Năm nay, Chính phủ dự kiến đạt và vượt tất cả 15 chỉ tiêu về kinh tế - xã hội. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, tăng trưởng cao, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, nợ công và bội chi trong giới hạn an toàn.

Tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 7,85% so với cùng kỳ, cả năm khoảng 8%, thuộc nhóm cao nhất khu vực và thế giới. Có 32 địa phương tăng trưởng GRDP trên 8%, trong đó 13 nơi trên 10%. Quy mô GDP đạt khoảng 510 tỷ USD, xếp thứ 32 thế giới, thứ 4 ASEAN. GDP bình quân đầu người trên 5.000 USD, trở thành nước có thu nhập trung bình cao.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng nhiều chỉ tiêu kinh tế xã hội vượt dự báo trong bối cảnh khó khăn chưa từng có. Đây là nền tảng củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở dư địa cho phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.

Dù vậy, mục tiêu cơ cấu nền kinh tế còn một số khó khăn, thách thức. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ về nền tảng tăng trưởng kinh tế.

Theo ông Mãi, các động lực chính như xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư chưa thực sự mạnh. Trong đó, xuất khẩu còn thiếu vững chắc, có dấu hiệu chậm lại, phụ thuộc lớn vào khu vực FDI và nguồn cung bên ngoài. Chính sách thuế đối ứng, rào cản kỹ thuật và yêu cầu xanh hóa từ các thị trường lớn như Mỹ, EU tăng mạnh, ảnh hưởng tới khu vực này.

Bên cạnh đó, quy mô đầu tư công giai đoạn 2025 rất lớn, nhưng giải ngân vẫn thấp, mới đạt khoảng 50% kế hoạch đến hết tháng 9. Tiêu dùng trong nước chưa đột phá rõ nét, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 2021-2025 tăng bình quân 7,5%, thấp hơn đáng kể so với giai đoạn trước.

"Cần nhìn nhận rõ hơn việc nền kinh tế vẫn dựa vào gia công, nhập khẩu, và mô hình tăng trưởng chủ yếu đến từ vốn, lao động", ông Mãi nói, cảnh báo nguy cơ tiềm ẩn nền kinh tế mắc kẹt trong bẫy thu nhập trung bình.

Liên quan tới thị trường vàng, trái phiếu, tín dụng bất động sản, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ có giải pháp phòng ngừa rủi ro tiềm ẩn để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô.

Chính phủ cũng cần kiên định nguyên tắc điều hành trong bối cảnh dư địa chính sách, nhất là tiền tệ, bị thu hẹp. "Với cấu trúc của thị trường vốn, lãi suất hiện nay việc tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ là thách thức", Chủ nhiệm Phan Văn Mãi nêu.

Về kế hoạch năm 2026, cơ quan thẩm tra góp ý nhà điều hành cần chủ động, linh hoạt để ổn định vĩ mô, cũng như nâng cao năng lực, khả năng chống chịu và tận dụng cơ hội tái cấu trúc chuỗi cung ứng để tăng sức cạnh tranh quốc gia.

Tại phiên họp, Phó Chủ nhiệm thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga đánh giá cao tinh thần làm việc của Chính phủ, Thủ tướng và các thành viên Chính phủ trong năm qua vì đã hành động quyết liệt, đưa ra quyết sách mạnh mẽ, dám nghĩ dám làm trong điều hành kinh tế linh hoạt, kịp thời.

Đề cập đến vấn đề giá vàng và giá bất động sản, bà Nga đánh giá việc quản lý chưa tốt. Thậm chí, giá vàng có thời điểm chênh gần 20 triệu/lượng so với giá vàng thế giới. Giá bất động sản cũng tăng nhanh khiến người nghèo rất khó tiếp cận mua nhà. “Đề nghị Chính phủ có giải pháp giảm giá vàng và giá bất động sản”, bà Nga nêu quan điểm.

Liên quan đến nội dung này, tại báo cáo thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhận định thị trường vàng năm 2025 diễn biến rất phức tạp, giá vàng trong nước duy trì chênh lệch rất lớn so với thế giới (dao động 10-15 triệu đồng/lượng), tiềm ẩn nguy cơ đầu cơ, gây rủi ro cho ổn định tài chính, tiền tệ.

Trong khi đó, biện pháp can thiệp như đấu thầu vàng miếng của Ngân hàng Nhà nước mới chỉ có tác dụng ngắn hạn, chưa xử lý được căn cơ nguyên nhân mất cân đối cung, cầu và sự thiếu cạnh tranh trên thị trường.

Về bất động sản, theo Thường trực cơ quan thẩm tra, thị trường có dấu hiệu phục hồi về thanh khoản, chủ yếu ở phân khúc căn hộ trung cấp tại các đô thị lớn, nhưng vẫn mang tính cục bộ, tiềm ẩn rủi ro và thiếu tính bền vững.

Cơ cấu nguồn cung mất cân đối khi tập trung vào phân khúc trung và cao cấp, trong khi nguồn nhà ở xã hội và nhà ở phù hợp với thu nhập đại đa số người dân còn rất hạn chế.

Cho rằng giá nhà đất tăng cao dễ tạo vòng xoáy đầu cơ, có ý kiến đề nghị phân tích rõ hơn tình trạng mất cân đối giữa cung - cầu trên thị trường bất động sản, nhất là việc thiếu nguồn cung nhà ở có mức giá hợp lý, phù hợp với nhu cầu của đa số người dân.

Góp ý tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng đánh giá cao nhiều kết quả tích cực đạt được trong năm 2025.

Ông nhắc lại bối cảnh từ cuối năm 2024, Chính phủ trình nghị quyết nêu rõ mục tiêu tăng trưởng khi đó chỉ 6,5-7% và phấn đấu đạt 7-7,5%.

Nhưng đến cuối năm 2024, sau khi Tổng Bí thư nhậm chức đã có những chỉ đạo quyết liệt để đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, trong đó có đề xuất mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025. “Như vậy, mục tiêu tăng trưởng 8% không phải đặt ra ngay từ đầu mà 8% ấy là cả quá trình day dứt, cân nhắc từ thực tiễn”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nói.

Hội nghị Trung ương đầu năm 2025 thống nhất và có kết luận, sau đó kỳ họp bất thường lần thứ 9 của Quốc hội khóa XV đã thông qua nghị quyết điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025.

“Điều chỉnh mục tiêu 8% là điều rất quan trọng, cho thấy từ nhận diện thực tiễn, chúng ta dám điều chỉnh để điều hành. 8% này không chỉ là chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế mà còn chỉ tiêu phát triển toàn diện đất nước”, ông Định nhấn mạnh và ví đây là biểu tượng bứt phá của giai đoạn mới.

Góp ý nhiều về giải pháp trong năm tới, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý tính dài hạn để tránh tăng trưởng nóng. “Quản trị vĩ mô phải hết sức chặt chẽ, kiểm soát tốt lạm phát, nợ công và chất lượng tín dụng, không chạy theo con số để mất ổn định vĩ mô”, ông Định nêu quan điểm.

Nhấn mạnh 2025 là năm cả hệ thống chính trị sắp xếp bộ máy, Phó Chủ tịch Quốc hội khái quát kết quả rõ nét khi số bộ giảm, số ủy ban của Quốc hội giảm, số đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã giảm, cấp huyện không còn, cán bộ giảm gần 150.000 người.

“Số cơ quan giảm, số người giảm, thời gian làm việc ít đi nhưng tăng trưởng cao hơn, như vậy tức là năng suất lao động đã cao hơn”, ông Định nhấn mạnh và cho rằng có được kết quả này do chúng ta đã đổi mới phương thức lãnh đạo, đổi mới phương pháp chỉ đạo, làm việc.