Thách thức từ nhiều phía

Tại Hội thảo, ông Cao Quốc Hưng, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, trong năm 2018, kết quả điều tra, nghiên cứu của Bộ Công Thương phối hợp với Tổ chức Phát triển công nghiệp của Liên Hợp Quốc (UNIDO) thực hiện về mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp Việt Nam đối với cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0) chỉ rõ: Số lượng các doanh nghiệp của Việt Nam quan tâm đầu tư, ứng dụng những công nghệ mới, đặc biệt công nghệ cốt lõi của CMCN 4.0 vào quá trình sản xuất còn rất khiêm tốn.

Mặc dù hiện nay các doanh nghiệp có nhu cầu lớn, nhưng chưa có đủ tiềm lực và định hướng chiến lược trong quá trình đầu tư này. Trên 97% doanh nghiệp Việt Nam hiện nay là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí siêu nhỏ, nên gặp nhiều khó khăn thách thức về nguồn vốn, trình độ khoa học công nghệ, nguồn nhân lực và năng lực đổi mới sáng tạo còn rất thấp. Mối liên kết giữa doanh nghiệp với các tổ chức khoa học và công nghệ còn hạn chế, chưa hiệu quả.

“Các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước những thách thức rất lớn giữa nhu cầu và khả năng ứng dụng công nghệ robot và cơ điện tử trong quá trình sản xuất. Các doanh nghiệp đang cần những nhà khoa học, chuyên gia công nghệ cùng phối hợp để trả lời câu hỏi “Ai?” và “Làm như thế nào?” để giải quyết những thách thức này.

Những giải pháp đề xuất để triển khai thực hiện cần có sự nhìn nhận, đánh giá tổng thể và toàn diện nhưng bước đi thì phải cụ thể, phù hợp để đảm bảo chúng ta đón nhận thành công những cơ hội mà công nghệ robot và cơ điện tử nói riêng và CMCN 4.0 nói chung có thể mang lại”, ông Cao Quốc Hưng nhấn mạnh.

Phân tích theo góc nhìn của doanh nghiệp, TS. Hoàng Việt Hồng, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Viện Máy và Dụng cụ công nghiệp cho rằng lợi ích to lớn của ứng dụng công nghệ robot và tự động hóa trong công nghiệp chính là giải phóng sức lao động, tăng năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm; giảm thiểu ô nhiễm môi trường, nâng cao hiệu quả sản xuất.

Tuy nhiên, trên thực tế còn tồn tại những khó khăn từ nhiều phía khi thực hiện đổi mới công nghệ theo hướng ứng dụng robot và tự động hóa hiện nay đối với doanh nghiệp Việt.

Bài toán nhân sự tại các cơ sở sản xuất công nghiệp là một vấn đề khó giải quyết, xu thế bảo thủ trì trệ còn nhiều nên việc ứng dụng công nghệ mới là thách thức lớn đối với lãnh đạo các doanh nghiệp.

Vốn đầu tư cho hệ thống còn cao do một số thiết bị chúng ta chưa tự sản xuất được như động cơ servo, phần cứng hệ thống điều khiển, tay máy robot.

Bên cạnh đó là tiêu chuẩn hóa khi đưa ra thị trường chưa đòi hỏi có một quy chuẩn thống nhất nên các đơn vị nhỏ lẻ, kém chất lượng vẫn tồn tại, không tuân thủ các tiêu chuẩn hiện hành.

Trình độ kỹ thuật của hầu hết các công nhân và kỹ sư tại các cơ sở sản xuất công nghiệp chưa được tiếp cận đến công nghệ robot và tự động hóa nên việc tiếp nhận và chuyển giao công nghệ gặp khó khăn.

“Ứng dụng công nghệ mới phải đồng bộ từ khâu sản xuất đến khâu kho bãi và phương thức vận chuyển sản phẩm cung cấp cho khách hàng. Do vậy, một trong những rào cản của doanh nghiệp cũ là hệ thống sản xuất thiếu đồng bộ nên việc đổi mới công nghệ còn gặp nhiều khó khăn”, TS. Hoàng Việt Hồng nói.

Hy vọng về sự lan tỏa

Trước những thách thức rất lớn mà cộng đồng doanh nghiệp Việt đang phải đối mặt, ông Cao Quốc Hưng bày tỏ hy vọng Hội thảo sẽ hình thành những kết nối giữa các nhà khoa học, chuyên gia người Việt Nam ở nước ngoài với các chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức trong nước về lĩnh vực công nghệ robot và cơ điện tử để góp phần vào sự phát triển của Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam;  hỗ trợ, hợp tác với các doanh nghiệp, trường đại học và tổ chức khoa học công nghệ trong nước thời gian tới.