Lãi vay tăng vọt 'ăn mòn' lợi nhuận

Theo báo cáo tài chính quý IV niên độ tài chính 2022-2023 (từ 1/7/2022 - 30/6/2023) của SBT, công ty ghi nhận doanh thu đạt 6.800 tỷ đồng, mức tăng 24%, tương đương 1.300 tỷ so với cùng kỳ năm ngoái. Trong cơ cấu doanh thu, mảng bán đường vẫn giữ vai trò chủ đạo với 6.364 tỷ. Đây cũng là mảng làm nên “ông lớn” này với 46% thị phần đường Việt Nam. Ngoài ra, doanh nghiệp có thêm khoản thu từ bán phân bón 109 tỷ, bán mật đường và bán điện 62 và 23 tỷ. 

Chi phí vốn tăng chậm hơn với 20,7% dẫn tới lợi nhuận gộp từ bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 801 tỷ đồng, tăng 50%. Biên lãi gộp theo đó cũng được cải thiện lên 11,8% từ 9,7% quý IV niên độ trước. 

Doanh thu tài chính cũng tăng 17% lên 285 tỷ đồng, chủ yếu từ lãi tiền gửi, cho vay, lãi từ khoản ứng trước cho nhà cung cấp và khoản đặt cọc. Tuy vậy, chi phí tài chính còn tăng mạnh hơn với 124%, lên mức 563 tỷ đồng, chủ yếu do gánh nặng lãi vay với 484 tỷ (gần gấp đôi cùng kỳ). Thêm vào đó là lỗ chênh lệch tỷ giá 62 tỷ. 

Khoản lãi vay cũng là nguyên nhân lớn nhất “ghì” lợi nhuận của SBT trong quý IV, khiến đơn vị ghi nhận lãi sau thuế giảm 66% xuống 77 tỷ đồng, mức thấp nhất kể từ quý tài chính III/2019 (từ 1/1/2019 - 31/1/2019). 

Lũy kế cả năm tài chính 2022-2023, SBT đạt 24.747 tỷ đồng doanh thu, tăng 35% so với niên độ trước. Lợi nhuận sau thuế đạt 610 tỷ đồng, giảm 30%.

Hơn 5.100 tỷ tiền mặt và tiền gửi, hơn 1.300 tỷ đầu tư chứng khoán và BĐS

Tổng tài sản của SBT tại thời điểm 30/6/2023 đạt 30.008 tỷ đồng, tăng gần 2.300 tỷ đồng so với đầu năm. Tiền mặt và các khoản tương đương tiền 1.601 tỷ; tiền gửi ngân hàng các kỳ hạn 3.516 tỷ. 

Ngoài ra, doanh nghiệp còn 9.775 tỷ các khoản phải thu ngắn hạn với dự phòng khó đòi 86 tỷ. Hàng tồn kho còn 4.492 tỷ, giảm nhẹ 3% chủ yếu là thành phẩm, hàng hoá và nguyên vật liệu với dự phòng giảm giá 30 tỷ. 

SBT cũng đang dành 734 tỷ đầu tư chứng khoán, với 740 tỷ cho cổ phiếu GEG, tương đương 48,5% cổ phần của CTCP Điện Gia Lai; 34 tỷ, tương đương 1,7 triệu cổ phần của CTCP Du lịch Thành Thành Công (mã: VNG). Dự phòng giảm giá cho khoản đầu tư này lên tới 68 tỷ đồng. 

Khoản bất động sản đầu tư ghi nhận 573 tỷ. Theo thuyết minh, giá trị hợp lý của khoản này chưa được đánh giá và xác định một cách chính thức tại ngày 30/6/2023. Tuy nhiên, Ban Tổng Giám đốc cho rằng giá trị hợp lý lớn hơn giá trị còn lại trên sổ sách kế toán trên cơ sở các bất động sản đầu tư hầu hết đã được cho thuê tại ngày kết thúc kỳ kế toán. 

Tổng nợ phải trả của SBT ở mức 19.500 tỷ đồng, tăng gần 1.500 tỷ đồng so với đầu kỳ, trong đó vay nợ tài chính ngắn hạn 11.037 tỷ đồng, tăng 27%, tương ứng tăng thêm hơn 2.300 tỷ đồng. Ngược lại, vay nợ dài hạn giảm hơn 1.800 tỷ đồng, xuống còn 659 tỷ đồng. Tổng vay nợ gần 11.700 tỷ đồng.

Các khoản vay của doanh nghiệp này chủ yếu là vay ngân hàng, trong đó chủ nợ lớn nhất là BIDV với hơn 2.300 tỷ đồng. Các khoản vay ngắn hạn này đều phải thanh toán trong năm 2023, thời gian tập trung chủ yếu từ tháng 9 đến tháng 12. Trong niên độ vừa qua, công ty phải trả 1.451 tỷ đồng tiền lãi vay, tăng 78% so với cùng kỳ năm trước. Tính ra mỗi ngày, SBT phải trả gần 4 tỷ đồng tiền lãi.