Giá lương thực toàn cầu hạ nhiệt trong tháng 6: Liệu có phải xu hướng dài hạn?
Chỉ số FAO cho thấy giá thực phẩm toàn cầu đã giảm 2,3% trong tháng 6 so với tháng trước. Nguyên nhân là do giá dầu thực vật, ngũ cốc và đường quốc tế giảm, nhưng vẫn cao hơn 23,1% so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên, Sonal Varma, nhà kinh tế trưởng phụ trách khu vực Ấn Độ và Châu Á (ngoài Nhật Bản) tại ngân hàng Nomura bình luận trên tờ CNBC gần đây rằng những biến động về giá thực phẩm ở châu Á có xu hướng chậm hơn so với diễn biến toàn cầu khi các chính phủ áp dụng các biện pháp trợ cấp và kiểm soát nguồn cung để giảm giá tạm thời.
Nguy cơ giá thực phẩm tiếp tục tăng tại châu Á
Theo Nomura, một số quốc gia châu Á như Singapore, Hàn Quốc, Philippines và Ấn Độ có thể sẽ chứng kiến mức tăng giá thực phẩm đạt đỉnh trong nửa cuối năm nay.
Trong một ghi chú được công bố vào tháng 6, nhà kinh tế học Varma cùng nhóm nghiên cứu cho biết nhập khẩu thực phẩm ròng chiếm hơn 2% tổng sản phẩm quốc nội của Philippines, cao thứ hai ở châu Á (không kể Nhật Bản). Thực phẩm cũng chiếm thị phần cao - gần 35% - trong rổ chỉ số giá tiêu dùng của quốc gia này. Tương tự Philippines, Hàn Quốc và Singapore cũng có nguy cơ đối diện rủi ro giá thực phẩm tăng vì các nước này phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu lương thực.
Trong khi Ấn Độ tự cung tự cấp về lúa mì và gạo, đợt nắng nóng đang diễn ra tại nước này và giá các mặt hàng thực phẩm khác như thịt và trứng tăng có thể sẽ đẩy giá cao hơn nữa.
Thay vì đưa ra các lệnh cấm hoặc hạn chế xuất khẩu làm thay đổi giá lương thực, bà Varma cho biết các chính phủ nên sử dụng “các hình thức hỗ trợ tài khóa có mục tiêu” để giúp đỡ những người có thu nhập thấp vào thời điểm này.
Bà nói: “Các hộ gia đình có thu nhập thấp thường dành một phần lớn tiêu dùng cho thực phẩm, vì vậy điều quan trọng hơn là phải bảo vệ họ”.
Cũng theo chỉ số giá lương thực của FAO, giá ngũ cốc mặc dù đã hạ nhiệt 4,1% trong tháng 6 so với tháng 5, nhưng vẫn cao hơn 27,6% so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó, giá lúa mì đã giảm 5,7% trong tháng 6, nhưng vẫn cao hơn 48,5% so với cùng kỳ năm trước do hệ quả của căng thẳng Nga - Ukraine. Nga cùng với Ukraine chiếm 28,47% xuất khẩu lúa mì toàn cầu vào năm 2020.
FAO cho biết giá lúa mì giảm chủ yếu do một số nguyên nhân như điều kiện mùa vụ đã cải thiện, mùa thu hoạch mới ở Bắc bán cầu và xuất khẩu nhiều hơn từ Nga.
Giá dầu thực vật giảm mạnh nhất, giảm 7,6% so với tháng trước. Trong đó, giá dầu cọ giảm do nguồn cung toàn cầu tăng lên, còn giá dầu hướng dương và dầu đậu nành giảm chủ yếu do nhu cầu giảm đi. Giá đường giảm 2,6% so với tháng trước do cả hai phía cung tăng và cầu giảm.
Ngược lại, giá thịt và sữa vẫn tiếp tục đi lên. Theo FAO, giá thịt đạt mức cao kỷ lục trong tháng 6, tăng 1,7% so với tháng 5 và tăng 12,7% so với một năm trước, do nguồn cung tiếp tục bị gián đoạn do hệ lụy từ chiến sự Nga - Ukraine. Dịch cúm gia cầm bùng phát ở Bắc bán cầu cũng tác động đến giá thịt.
Giá sữa cao hơn 4,1% so với tháng 5 và 24,9% so với tháng 6 năm ngoái. FAO cho biết giá pho mát tăng mạnh nhất do dự trữ và đợt nắng nóng ở châu Âu.
FAO cảnh báo rằng trong khi giá lương thực giảm trong tháng 6, “các yếu tố khiến giá toàn cầu tăng cao vẫn còn tồn tại”, chẳng hạn như nhu cầu toàn cầu mạnh mẽ, thời tiết bất lợi ở một số quốc gia lớn, chi phí sản xuất và vận chuyển cao, và sự gián đoạn chuỗi cung ứng do Covid-19 cộng với những bất ổn từ xung đột đang diễn ra ở Ukraine.
Chuyên gia Varma của Nomura dự đoán giá thực phẩm không có khả năng giảm trong thời gian tới.