Giá lương thực dự báo sẽ tăng ở nhiều nước ASEAN, chuyên gia quan ngại rủi ro lạm phát
Dự báo giá lương thực thực phẩm tại Đông Nam Á sẽ tăng
Ông Mohamed Faiz Nagutha, một nhà kinh tế khu vực ASEAN tại Bank of America Securities cho biết so với các quốc gia khác, thực phẩm chiếm một tỷ lệ lớn trong các khoản chi tiêu ở các quốc gia Đông Nam Á như Philippines, Indonesia và Việt Nam.
Cụ thể, các hộ gia đình Philippines đã chi gần 40% tổng chi tiêu cho thực phẩm và đồ uống không cồn vào năm 2021, theo Cục Thống kê Philippines. Để so sánh, các hộ gia đình ở Mỹ chỉ chi 8,6% thu nhập khả dụng của họ cho thực phẩm, theo báo cáo của Dịch vụ Nghiên cứu Kinh tế.
“Có thể nói, giá lương thực tại khu vực ASEAN nói riêng ít biến động hơn một chút so với phần còn lại của thế giới vì nó phụ thuộc rất nhiều vào thương mại nội khối và nhận được sự hỗ trợ của chính phủ", ông Nagutha nói với CNBC. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng giá cả lương thực tại khu vực cuối cùng sẽ tăng do tác động của tình hình thế giới, mặc dù các chính phủ đang kỳ vọng mức tăng từ từ thay vì đột biến.
Rủi ro lạm phát trong những quý tiếp theo
Cũng theo ông Nagutha, lạm phát ở Đông Nam Á hiện có tăng nhưng vẫn ở mức thấp trong lịch sử. Dù vậy, vị chuyên gia cảnh báo tình hình sẽ thay đổi trong những tháng và quý tới.
Theo FocusEconomics, một công ty dịch vụ thông tin, lạm phát trong khu vực đã tăng từ mức bình quân 3% trong tháng 2 lên 3,5% vào tháng 3.
Với việc nền kinh tế mở cửa trở lại và người dân tiêu dùng nhiều hàng hóa dịch vụ hơn, nhu cầu gia tăng sẽ góp phần làm tăng lạm phát. Ngoài ra, việc giá nhiên nguyên vật liệu toàn cầu tăng cũng đang gây áp lực chi phí nặng nề hơn cho các doanh nghiệp, buộc họ tìm cách chuyển một phần chi phí này cho người tiêu dùng, ông lập luận. "Những yếu tố này kết hợp với giá năng lượng và lương thực trên toàn cầu tăng sẽ đẩy lạm phát chung ở Đông Nam Á lên cao hơn nữa".
Tuy nhiên, triển vọng dài hạn về lạm phát tại Đông Nam Á vẫn chưa chắc chắn vì chưa thể xác định giá dầu và các mặt hàng khác sẽ ổn định ở mức nào, ông Nagutha chia sẻ thêm.
“Trên cơ sở những nghiên cứu, chúng tôi cho rằng lạm phát ở Đông Nam Á vẫn ở mức cao, tương tự đà tăng của lạm phát thế giới. Tuy nhiên, khả năng xảy ra một cuộc suy thoái không nằm trong dự đoán của chúng tôi”, ông Nagutha nhận định. "Đối với ASEAN, lạm phát có thể không lên đến đỉnh, nhưng nó sẽ vẫn ở mức cao so với bối cảnh lịch sử và kỳ vọng của các ngân hàng trung ương".
Phản ứng của các ngân hàng trung ương
Ngoại trừ Singapore, hầu hết các ngân hàng trung ương Đông Nam Á đều chưa có phản ứng siết chính sách tiền tệ rõ rệt để kiểm soát lạm phát. Dù vậy, ông Nagutha cho rằng tốc độ phục hồi ấn tượng của các nền kinh tế trong khu vực sau đại dịch COVID-19, các ngân hàng trung ương có thể dần chuyển trọng tâm từ hỗ trợ nền kinh tế sang kiểm soát lạm phát.
Theo ông này, các ngân hàng trung ương Đông Nam Á đang dần quay lại xu hướng thắt chặt tiền tệ, bắt đầu với một đợt tăng lãi suất có thể được ngân hàng trung ương Malaysia thông qua vào tuần tới. “Đối với các ngân hàng trung ương ASEAN khác, dự kiến sẽ có những đợt tăng lãi suất từ nửa cuối năm,” ông Nagutha dự đoán. “Trường hợp ngoại lệ chính là Thái Lan khi quốc gia này chưa đạt được mức độ phục hồi từ dịch như kỳ vọng, do đó họ có thể chờ thêm một thời gian nữa”.
Ở một góc nhìn khác, chuyên gia Euben Paracuelles từ Nomura, một công ty dịch vụ tài chính, cho biết ngân hàng trung ương Philippines cũng không có khả năng tăng lãi suất ngay trong tháng này, mặc dù họ có thể làm như vậy vào tháng 6 nếu nhận thấy dấu hiệu lạm phát cơ bản tăng lên.
“Không có lý do thực sự nào để tăng lãi suất bởi vì lãi suất cao hơn không giải quyết được vấn đề giá nhiên liệu hoặc thực phẩm cao”, ông Paracuelles nói với CNBC. “Lạm phát ở mức cao, nhưng nếu trừ năng lượng và thực phẩm, thì lạm phát cốt lõi thực sự thấp hơn nhiều".